Talusy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia:) |
(→Ludzie związani z miejscowością:) |
||
| Linia 54: | Linia 54: | ||
| − | [[File: | + | [[File:Talusy.Cmentarz wojenny przed 1945 r..jpg|thumb|200px|Talusy.Cmentarz wojenny przed 1945 r.]] |
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
Wersja z 21:32, 16 wrz 2013
| Talusy | |
| | |
| Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ełcki |
| Gmina | Ełk |
| Liczba ludności (2009) | 140 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 19-300 |
| Tablice rejestracyjne | NEL |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Talusy | |
| Położenie na mapie Polski  Talusy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Talusy (niem. Thalussen, Talussen) – wieś położona w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Ełk.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona w odległości ok. 8 km na zachód od Ełku. Talusy są oddalone o 3,5 km od Jeziora Mołdzie (Lepaki Wielkie) oraz 3,8 km od Jeziora Guzki.
Dzieje miejscowości
Miejscowość istniała przed rokiem 1476 , kiedy to Jan Szordach z Siedlisk otrzymał 20 łanów ziemi na prawie magdeburskim w Talusach w zamian za odstąpienie karczmy, znajdującej się w Ełku. Początkowo, miejscowość nosiła nazwę Kozice. Natomiast w 1536 roku książę Albrecht nadał Michałowi Piątkowskiemu 15 włók w Starych Talusach na prawie magdeburskim . W 1747 roku majątek Talusy należał do Jakuba Zielińskiego, nadleśniczego oleckiego. Pod koniec XVIII wieku miejscowość składała się z 14 domów. W 1821 roku liczyła 83 mieszkańców. W 1938 roku wprowadzono zmianę w pisowni nazwy miejscowości. W roku 1939 roku liczyła 154 mieszkańców.
Niedaleko miejscowości położone jest wzgórze Pielakornia (niem. Wallberg, Wachtberg, lit. pilis karnis – grodzisko ), które według ludowych podań zostało usypane przez diabła, który paktował o duszę z trzema młodymi mężczyznami. W tym miejscu znajduje się cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej. Zostało na nim pochowanych 278 żołnierzy rosyjskich i 79 żołnierzy niemieckich. W wyodrębnionej części nekropolii znajduje się mauzoleum, wystawione przez dawnych właścicieli majątku Talusy.
W Talusach zachował się dwór z przełomu XIX i XX wieku, będący niegdyś częścią majątku ziemskiego należącego w latach 20. XX wieku do rodziny Behrendt.
Ludzie związani z miejscowością:
Zabytki:
- Cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej
- Dwór z przełomu XIX i XX wieku
Bibliografia:
- Grzegorz Białuński, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
- Jan Kawecki, Bolesław Roman, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=5524&p_token=0.559031472870682 [data dostępu: 19.07.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa:http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/talusy [data dostępu: 19.07.2013]
- Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: http://www.bip.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 19.07.2013]
Zobacz też
Emzet (dyskusja) 21:24, 16 wrz 2013 (CEST)Emzet (dyskusja) 11:38, 6 wrz 2013 (CEST)
