Zgon: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Utworzono nową stronę " {{Wieś infobox |nazwa = Zgon |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = Zgonu |zd...")
 
Linia 7: Linia 7:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Zgonu   
 
  |dopełniacz wsi        = Zgonu   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe    
+
  |zdjęcie              = [[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]    
 
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe     
 
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe     
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś
Linia 31: Linia 31:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Zgon'''</big> (niem. Sgonn ) – wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
+
<big>'''Zgon'''</big> (niem. Sgonn) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
Wieś położona jest na południowym brzegu jeziora Mokre.Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Piecki, której obszar leży w zasięgu prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej na wyniesieniu mazursko – suwalskim. W podłożu ukształtowały się skały osadowe w dwóch erach geologicznych: mezozoicznej i kenozoicznej.  
+
Wieś znajduje się na południowym brzegu Jeziora Mokre. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Piecki, której obszar leży w zasięgu prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej na wyniesieniu mazursko – suwalskim. W podłożu ukształtowały się skały osadowe w dwóch erach geologicznych: mezozoicznej i kenozoicznej.  
 
   
 
   
 
<br/>
 
<br/>
Linia 42: Linia 42:
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
Wieś lokowana została w 1708 roku jako tzw. wieś szkatułowa. Jej nazwa pochodzi od zgonu bydła do wodopoju nad jeziorem Mokrym. Początkowo mieszkańcy trudnili się rybactwem. Ponieważ nazwa wsi miała słowiańskie pochodzenie, władza niemiecka w 1938 r. nadała wsi nową nazwę Hirschen. W 1945 wieś została włączona do Polski.obecnie to miejscowość letniskowa na szlaku rzeki Krutyni.  
 
Wieś lokowana została w 1708 roku jako tzw. wieś szkatułowa. Jej nazwa pochodzi od zgonu bydła do wodopoju nad jeziorem Mokrym. Początkowo mieszkańcy trudnili się rybactwem. Ponieważ nazwa wsi miała słowiańskie pochodzenie, władza niemiecka w 1938 r. nadała wsi nową nazwę Hirschen. W 1945 wieś została włączona do Polski.obecnie to miejscowość letniskowa na szlaku rzeki Krutyni.  
 +
<br/>
 +
 +
===Gospodarka===
 +
 +
We wsi działa stanica wodna PTTK oraz gospodarstwa agroturystyczne.
 +
 +
<br/>
 +
 +
 +
===Kultura===
 +
 +
W pobliżu znajduje się rezerwat przyrody Czaplisko - Ławny Lasek. We wsi mieści się galeria ludzkich rzeźb.
 +
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
 
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
Przez wiele lat mieszkał tu i pracował pisarz Igor Newerly. W Zgonie napisał "Wzgórze Błękitnego Snu" i "Zostało z uczty bogów".W Zgonie urodził się 13 września 1891 r. kapitan LZ 129 Hindenburg, Max Pruss, członek NSDAP, który przeżył katastrofę sterowca wLakehurst w USA 6 maja 1937 r.
+
Przez wiele lat mieszkał tu i pracował pisarz {{Igor Newerly}}. W Zgonie napisał "Wzgórze Błękitnego Snu" i "Zostało z uczty bogów".W Zgonie urodził się 13 września 1891 r. kapitan LZ 129 Hindenburg, Max Pruss, członek NSDAP, który przeżył katastrofę sterowca w Lakehurst w USA 6 maja 1937 r.
 +
 
 
<br/>
 
<br/>
  
  
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
=== Zabytki: ===
 +
 
 +
We wsi znajduje się dom Zofii Łapickiej i Igora Newerlego oraz dom Adama Szubskiego, w którym założona została galeria ludzkich rzeźb, utrzymanych w klimacie koszmaru i maligny. Ponadto zachowały się stare domy oraz pomniki przyrody: [["Zakochana Para"]] przy żółtym szlaku nieopodal miejscowości Krutyń oraz [["Królewska Sosna"]] i [["Dąb nad Mukrem"]] w rezerwacie Królewska Sosna. Wieś nazywana jest drewnianą - ze względu na dużą ilość drewnianych budynków mieszkalnych i gospodarczych z XIX i XX w.  
  
=== Zabytki: ===
 
• Poza dawnym domem Zofii Łapickiej i Igora Newerlego we wsi znajduje się dom Adama Szubskiego, w którym założona została galeria ludzkich rzeźb, utrzymanych w klimacie koszmaru i maligny.
 
• We wsi zachowało się około 16 starych drewnianych domów. Na posesji nr 37 znajduje się chata w typie kurpiowskim z krokwiowo-jętkową konstrukcją dachu.
 
• Pod koniec lat 60. XX wieku we wsi znajdował się Dom Wycieczkowy PTTK, czynny w lipcu i sierpniu, ze 107 miejscami noclegowymi, usługami gastronomicznymi, wypożyczalnią kajaków oraz punktem informacji turystycznej. Obecnie znajduje się tutaj stanica wodna PTTK.
 
• W pobliżu znajduje się rezerwat przyrody Czaplisko - Ławny Lasek oraz pomniki przyrody: "Zakochana Para" (dwa zrośnięte drzewa - dąb obejmujący konarami sosnę) przy żółtym szlaku nieopodal miejscowości Krutyń oraz "Królewska Sosna" i "Dąb nad Mukrem" w rezerwacie Królewska Sosna.
 
Rozmaitości[edytuj]
 
 
  
 
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
 
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
Linia 65: Linia 74:
 
=== Bibliografia: ===
 
=== Bibliografia: ===
  
• Darmochwał T., Rumiński M. J., 1996. Warmia Mazury, przewodnik. Agencja TD, Białystok
+
 
Waldemar Mierzwa (red.): Mazury - słownik stronniczy, ilustrowany. Dąbrówno, Retman, 2008, 245 str., ISBN 978-83-923991-6-2
+
Waldemar Mierzwa (red.): Mazury - słownik stronniczy, ilustrowany. Dąbrówno, Retman, 2008, 245 str.
• Wacław Kowalski: Województwo olsztyńskie, przewodnik. Olsztyn, Wyd. Sport i Turystyka, 1969, 322 str.
+
 
  
 
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV, s. 583.  
 
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV, s. 583.  
Linia 74: Linia 83:
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
 +
www.piecki.wm.pl
  
 +
<br/>
  
 
[[Kategoria: Miejscowość]]
 
[[Kategoria: Miejscowość]]
 
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 11:22, 20 wrz 2013 (CEST)
 
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 11:22, 20 wrz 2013 (CEST)

Wersja z 07:51, 27 wrz 2013


Zgon

[[Plik:
Miejscowość-Opis-Ryzunku
|240px|Pole-obowiązkowe]]
Pole-obowiązkowe
Rodzaj miejscowości wieś
Państwo  Polska
Województwo warmińsko - mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Piecki
Sołectwo Zgon
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Zgon
Zgon
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Zgon
Zgon
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Zgon (niem. Sgonn) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Wieś znajduje się na południowym brzegu Jeziora Mokre. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Piecki, której obszar leży w zasięgu prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej na wyniesieniu mazursko – suwalskim. W podłożu ukształtowały się skały osadowe w dwóch erach geologicznych: mezozoicznej i kenozoicznej.


Dzieje miejscowości

Wieś lokowana została w 1708 roku jako tzw. wieś szkatułowa. Jej nazwa pochodzi od zgonu bydła do wodopoju nad jeziorem Mokrym. Początkowo mieszkańcy trudnili się rybactwem. Ponieważ nazwa wsi miała słowiańskie pochodzenie, władza niemiecka w 1938 r. nadała wsi nową nazwę Hirschen. W 1945 wieś została włączona do Polski.obecnie to miejscowość letniskowa na szlaku rzeki Krutyni.

Gospodarka

We wsi działa stanica wodna PTTK oraz gospodarstwa agroturystyczne.



Kultura

W pobliżu znajduje się rezerwat przyrody Czaplisko - Ławny Lasek. We wsi mieści się galeria ludzkich rzeźb.


Ludzie związani z miejscowością:

Przez wiele lat mieszkał tu i pracował pisarz Szablon:Igor Newerly. W Zgonie napisał "Wzgórze Błękitnego Snu" i "Zostało z uczty bogów".W Zgonie urodził się 13 września 1891 r. kapitan LZ 129 Hindenburg, Max Pruss, członek NSDAP, który przeżył katastrofę sterowca w Lakehurst w USA 6 maja 1937 r.



Zabytki:

We wsi znajduje się dom Zofii Łapickiej i Igora Newerlego oraz dom Adama Szubskiego, w którym założona została galeria ludzkich rzeźb, utrzymanych w klimacie koszmaru i maligny. Ponadto zachowały się stare domy oraz pomniki przyrody: "Zakochana Para" przy żółtym szlaku nieopodal miejscowości Krutyń oraz "Królewska Sosna" i "Dąb nad Mukrem" w rezerwacie Królewska Sosna. Wieś nazywana jest drewnianą - ze względu na dużą ilość drewnianych budynków mieszkalnych i gospodarczych z XIX i XX w.


Miejscowość-Opis-Ryzunku


Bibliografia:

Waldemar Mierzwa (red.): Mazury - słownik stronniczy, ilustrowany. Dąbrówno, Retman, 2008, 245 str.


Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV, s. 583.


Zobacz też

www.piecki.wm.pl


Kinlis (dyskusja) 11:22, 20 wrz 2013 (CEST)