Zbór mennonicki w Jeziorze: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 2: | Linia 2: | ||
<!-- w trakcie opracowania --> | <!-- w trakcie opracowania --> | ||
|nazwa = Wielka architektura sakralna | |nazwa = Wielka architektura sakralna | ||
| − | |typ obiektu = | + | |typ obiektu = zbór mennonicki <!-- Parametr obowiązkowy --> |
| − | |datacja = | + | |datacja = 1865 |
| − | |powiat = | + | |powiat = elbląski |
| − | |gmina = | + | |gmina = Markusy |
| − | |miejscowość = | + | |miejscowość = Jezioro |
| − | |||
}} <br/> | }} <br/> | ||
''' Zbór mennonicki w Jeziorze''' | ''' Zbór mennonicki w Jeziorze''' | ||
<br/> | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | |||
[[Plik:je4.jpg|right|thumb|350px|Zbór mennonicki w Jeziorze. © Stanisław Kuprjaniuk]] | [[Plik:je4.jpg|right|thumb|350px|Zbór mennonicki w Jeziorze. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
| − | [[Plik:je3.jpg| | + | [[Plik:je3.jpg|left|thumb|300px|Zbór mennonicki w Jeziorze. © Stanisław Kuprjaniuk]] |
| + | [[Plik:je2.jpg|left|thumb|300px|Wnętrze zboru mennonickiego w Jeziorze. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
Jezioro (Thiensdorf) na Żuławach Elbląskich. Wieś na dnie jeziora. | Jezioro (Thiensdorf) na Żuławach Elbląskich. Wieś na dnie jeziora. | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 19:52, 21 sty 2014
| Wielka architektura sakralna | |
| | |
| typ obiektu: | zbór mennonicki |
| datacja: | 1865 |
| powiat: | elbląski |
| gmina: | Markusy |
| miejscowość: | Jezioro |
Zbór mennonicki w Jeziorze
Spis treści
Położenie
Jezioro (Thiensdorf) na Żuławach Elbląskich. Wieś na dnie jeziora.
Opis
Nie tak dawno, bo jeszcze w XIII wieku tereny dzisiejszych wsi Jezioro, Żurawiec, Węgle-Żukowo były dnem jeziora Druzno zajmującego wówczas dziesięciokrotnie większą powierzchnię niż obecnie. Pod koniec XVI wieku (dokładnie w 1580 roku) przybyli tu holenderscy mennonici, którzy musieli opuścić ojczyznę w wyniku nasilenia prześladowań religijnych. Przybywszy na Żuławy, jakże podobne do ich ojczyzny, zaczęli rozbudowywać i modernizować istniejący tu system przeciwpowodziowy, powiększając wały, wznosząc nowe, budując tamy, kopiąc kanały i rowy. Osiedlali się w opuszczonych wsiach, a także zakładali nowe. Tak też założyli wieś nad rzeką Tyną - Thiensdorf. Do końca II wojny światowej wieś nosiła taką nazwę. Później zmieniono ją na Jezioro. Jedynym czego mennonitom budować w nowej ojczyźnie nie było wolno były świątynie. Na modlitwy spotykali się więc w domach oraz w szkole. Zmarłych natomiast chowali na cmentarzu katolicko-ewangelickim, dzięki klauzuli zawartej w pierwszym przywileju osadniczym dla Thiensdorf potwierdzonym w 1638 roku przez króla Władysława IV. Dopiero od XVIII wieku zaczęto udzielać mennonitom pozwoleń na budowę świątyń. Pierwsze domy modlitwy budowane z drewna i kryte strzechą lub gontem przypominały z zewnątrz raczej budynki gospodarcze niż miejsca kultu (np. Niedźwiedzica). Na początku XIX wieku zaczęto wznosić murowane świątynie. Dom modlitwy w Jeziorze zbudowano w 1865 roku. Jest to murowana z cegły budowla neogotycka osadzona na kamiennym fundamencie, przykryta dwuspadowym dachem. Naroża są zwieńczone czterema małymi wieżyczkami. Na uwagę zasługują ostrołukowe okna z zachowanymi maswerkami ze sztucznego kamienia. W pierwszych latach powojennych obiekt ten służył jako kaplica dla katolików, następnie krótko jako sklep, zaś później przez wiele lat był magazynem nawozów PGR-u. Obecnie budowla jest obiektem pustym w środku, a należałoby pomyśleć o innym jego zagospodarowaniu.
Ciekawostki
Zbór mennonicki w Jeziorze jest sprzężony z usytuowanym za nim cmentarzem mennonickim. Miejsce jest idealnym na odtworzenie miejsca pamiątkowego kultury mennonickiej na Żuławach Wiślanych.
Bibliografia
