Ciesina: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Ciesina''' (niem. ''Erdmannen'') – wieś sołecka w Polsce | + | ''' Ciesina''' (niem. ''Erdmannen'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], [[Gmina Pisz|gminie Pisz]]. |
| − | + | Wieś została włączona do gminy Pisz w 1975 roku. Wcześniej wchodziła w skład [[Gmina Wiartel|gminy Wiartel]] (do 1954), następnie tworzyła odrębną [[Gromada|gromadę]], a od 1973 roku należała do [[Gmina Ruciane-Nida|gminy Ruciane-Nida]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 254. mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Stanisław Murach]]<ref> [http://www.bip.pisz.hi.pl/ Bip w Piszu] [09.09. 2013]</ref>. | |
| − | Wieś została włączona do gminy Pisz w 1975 roku. Wcześniej wchodziła w skład [[ | ||
| − | |||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | + | == Położenie == | |
| − | + | Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na południowym skraju [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]]. Miejscowość jest oddalona o około 5 km na południe od [[Karwica|Karwicy]] i [[Jezioro Nidzkie|Jeziora Nidzkiego]]. | |
| − | Wieś położona jest południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na południowym skraju [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]]. Miejscowość jest oddalona o | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | + | Wieś powstała w 1758 roku jako [[Osada szkatułowa|osada szkatułowa]]. W pobliżu wsi znajdowały się bogate zasoby rudy żelaza (1833). | |
| − | Wieś powstała w 1758 roku jako [[osada szkatułowa]]. W pobliżu wsi znajdowały się bogate zasoby rudy żelaza (1833). | + | Szkoła we wsi powstała w połowie XVIII wieku (między 1758 a 1763 r.). W 1935 roku uczyło się w niej 95. dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W 1857 roku wieś była zamieszkana przez 299 osób.W 1939 roku miejscowość liczyła 388. mieszkańców. |
| − | Szkoła we wsi powstała w połowie XVIII wieku (między 1758 a 1763 r.). W 1935 roku uczyło się w niej 95 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W 1857 roku wieś była zamieszkana przez 299 osób.W 1939 roku miejscowość liczyła 388 mieszkańców. | + | W 1946 roku pięciu osadników z Ciesiny i pobliskiego [[Hejdyk|Hejdyka]] złupiło wieś [[Krzyże]]. W trakcie powrotu starał się ich zatrzymać komendant posterunku Milicji Obywatelskiej w [[Wiartel|Wiartlu]] kpr. [[Marian Czuprynowski]]. Wywiązała się strzelanina, w wyniku której zginął jeden z szabrowników, a pozostałych udało się wyłapać w ciągu kilku dni. W 1947 roku członkowie [[Grupa „Roga”| grupy „Roga”]] kilkakrotnie pobili sekretarza Polskiej Partii Robotniczej w Ciesinie, w wyniku czego poszkodowany zmarł. |
| − | W 1946 roku pięciu osadników z Ciesiny i pobliskiego [[Hejdyk|Hejdyka]] złupiło wieś [[Krzyże]]. W trakcie powrotu starał się ich zatrzymać komendant posterunku [[ | + | Tuż po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] powstał we wsi punkt lekarski, jeden z nielicznych w tym okresie w powiecie piskim. |
| − | Tuż po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] powstał we wsi punkt lekarski, jeden z nielicznych w tym okresie w powiecie piskim. | + | Miejscowość jest obecnie siedzibą sołectwa. |
| − | Miejscowość jest obecnie siedzibą | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki == | |
| − | + | *zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy (obecnie własność komunalna) | |
| − | * | + | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Ciesinie|cmentarz ewangelicki]]; pochowany jest na nim jeden żołnierz niemiecki poległy w 1914 roku |
| − | * | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | |||
#Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. | #Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. | ||
| − | #Olszak Piotr, ''Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 10, 2001, | + | #Olszak Piotr, ''Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 106-121. |
| − | #Pawlicki Ryszard Wojciech, ''Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego'', Znad Pisy, nr 4, 1996, | + | #Pawlicki Ryszard Wojciech, ''Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego'', Znad Pisy, nr 4, 1996, ss. 49-69. |
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970. | #''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970. | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857. | ||
#Szelichowski Stanisław, ''Uroki mazurskiej krainy. Krzyże 300 lat, Karwica i okolice'', Warszawa 2006. | #Szelichowski Stanisław, ''Uroki mazurskiej krainy. Krzyże 300 lat, Karwica i okolice'', Warszawa 2006. | ||
#Śliwiński Józef, ''Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic'', Olsztyn 1993. | #Śliwiński Józef, ''Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic'', Olsztyn 1993. | ||
| − | #Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, | + | #Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73-90. |
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013] |
| − | # | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [10.09.2013] |
| − | # | + | #[http:// www.bip.pisz.hi.pl/ Gminna Ewidencja Zabytków] [10.09.2013] |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | |||
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Kategoria: Miejscowość]] | [[Kategoria: Miejscowość]] | ||
| − | |||
Wersja z 16:42, 15 cze 2014
| Ciesina | |
| | |
![Ciesina. Mogiła cywilnej ofiary, poległej w roku 1914 Olsztyńska Strona Rowerowa [15.06.2014]](/index.php/Plik:Ciesina._Mogi%C5%82a_cywilnej_ofiary,_poleg%C5%82ej_w_roku_1914.jpg) Ciesina. Mogiła cywilnej ofiary, poległej w roku 1914 Olsztyńska Strona Rowerowa [15.06.2014]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Pisz |
| Liczba ludności (2010) | 254 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-200 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Ciesina | |
| Położenie na mapie Polski  Ciesina | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Ciesina (niem. Erdmannen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, gminie Pisz.
Wieś została włączona do gminy Pisz w 1975 roku. Wcześniej wchodziła w skład gminy Wiartel (do 1954), następnie tworzyła odrębną gromadę, a od 1973 roku należała do gminy Ruciane-Nida. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 254. mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Stanisław Murach[1].
Położenie
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na południowym skraju Puszczy Piskiej. Miejscowość jest oddalona o około 5 km na południe od Karwicy i Jeziora Nidzkiego.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w 1758 roku jako osada szkatułowa. W pobliżu wsi znajdowały się bogate zasoby rudy żelaza (1833).
Szkoła we wsi powstała w połowie XVIII wieku (między 1758 a 1763 r.). W 1935 roku uczyło się w niej 95. dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W 1857 roku wieś była zamieszkana przez 299 osób.W 1939 roku miejscowość liczyła 388. mieszkańców.
W 1946 roku pięciu osadników z Ciesiny i pobliskiego Hejdyka złupiło wieś Krzyże. W trakcie powrotu starał się ich zatrzymać komendant posterunku Milicji Obywatelskiej w Wiartlu kpr. Marian Czuprynowski. Wywiązała się strzelanina, w wyniku której zginął jeden z szabrowników, a pozostałych udało się wyłapać w ciągu kilku dni. W 1947 roku członkowie grupy „Roga” kilkakrotnie pobili sekretarza Polskiej Partii Robotniczej w Ciesinie, w wyniku czego poszkodowany zmarł.
Tuż po II wojnie światowej powstał we wsi punkt lekarski, jeden z nielicznych w tym okresie w powiecie piskim.
Miejscowość jest obecnie siedzibą sołectwa.
Zabytki
- zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy (obecnie własność komunalna)
- dawny cmentarz ewangelicki; pochowany jest na nim jeden żołnierz niemiecki poległy w 1914 roku
Bibliografia
- Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
- Olszak Piotr, Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 106-121.
- Pawlicki Ryszard Wojciech, Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego, Znad Pisy, nr 4, 1996, ss. 49-69.
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Szelichowski Stanisław, Uroki mazurskiej krainy. Krzyże 300 lat, Karwica i okolice, Warszawa 2006.
- Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
- Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73-90.
- Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.09.2013]
- [http:// www.bip.pisz.hi.pl/ Gminna Ewidencja Zabytków] [10.09.2013]
Przypisy
- ↑ Bip w Piszu [09.09. 2013]
