Droga krzyżowa w Głotowie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Opis) |
|||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
[[Plik:GK3.jpg|left|thumb|250px|Kaplica VI drogi krzyżowej w Głotowie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | [[Plik:GK3.jpg|left|thumb|250px|Kaplica VI drogi krzyżowej w Głotowie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
[[Plik:GK2.jpg|right|thumb|300px|Wnętrze kaplicy XII Ukrzyżowania Głotowie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | [[Plik:GK2.jpg|right|thumb|300px|Wnętrze kaplicy XII Ukrzyżowania Głotowie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
| − | + | Kaplice drogi krzyżowej usytuowane w dolinie [[Rzeka Kwiela|rzeki Kwieli]] na terenie miejscowości [[Głotowo]] w [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)|gminie Dobre Miasto]]. | |
<br/> | <br/> | ||
== Opis == | == Opis == | ||
| − | Drogi krzyżowe ([[góry kalwaryjne]]) ze stacjami były na [[Warmia|Warmii]] zjawiskiem zupełnie nieznanym. Z inspiracji gospodarza [[Jan Merten|Jana Mertena]], w latach [[1878-1894]] na stokach jaru rzeki Kwieli obok [[ | + | Drogi krzyżowe ([[Góry kalwaryjne|góry kalwaryjne]]) ze stacjami były na [[Warmia|Warmii]] zjawiskiem zupełnie nieznanym. Z inspiracji gospodarza [[Jan Merten|Jana Mertena]], w latach [[1878-1894]] na stokach jaru rzeki Kwieli obok [[lkwim:Sanktuarium Najświętszego Sakramentu i Męki Pańskiej w Głotowie|kościoła pielgrzymkowego]] w Głotowie, wzniesiono warmińską drogę krzyżową. Budowę zaprojektowano w ten sposób, aby długość, nachylenie i ukształtowanie terenu na głotowskiej kalwarii przypominało drogę krzyżową w Jerozolimie. Założenie kalwarii było sprawą niemałych kosztów i znacznego wysiłku wiernych z całej diecezji. Budowa obejmowała szeroko zakrojone prace ziemne na obszernej przestrzeni, regulację rzeki, wzniesienie i wyposażenie 14 kaplic poszczególnych stacji oraz nasadzenia parkowe. Zgodnie z przyjętymi regułami układ przestrzenny kalwarii sugerował topografię jerozolimską, krętą i stromą drogę na Golgotę. Drogę krzyżową stanowi ciąg murowanych z cegły kaplic domkowych, które zbudowano na rzucie prostokąta, kwadratu lub ośmioboku, z bogatą architektoniczną dekoracją, wnęk, przypór, płycin, sterczyn oraz kaplicą Ukrzyżowania. Wszystkie kaplice do złudzenia przypominają w swoim rozwiązaniu małe kościółki. Poszczególne stacje Męki Pańskiej zostały przedstawione w niezwykle ekspresyjnych scenach figuralnych, wykonanych w naturalnej wielkości ludzkich postaci i odpowiednio polichromowanych. Figury w kaplicach I-VI wykonano z terakoty, figury kaplic VII-XIV z drzewa dębowego, a figury Jezusa i Anioła, w dodatkowej stacji „Ogrójec”, z drzewa oliwnego. Pochodzą one w większości z monachijskiej pracowni Mayera. Powstanie drogi krzyżowej w Głotowie, w okresie tuż po wydarzeniach gietrzwałdzkich, stanowi potwierdzenie wpływu objawień maryjnych na architektoniczne akcenty pogłębionej religijności wśród Warmiaków-Niemców i Warmiaków-Polaków. Powstanie kalwarii warmińskiej wpisywało ją tym samym w mapę innych dróg krzyżowych, o bogatej tradycji i szczególnej oprawie estetycznej jak: [[Kalwaria Zebrzydowska]], [[Kalwaria Pacławska]], [[Kalwaria Wejherowska]], [[Kalwaria w Wambierzycach]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 36: | Linia 36: | ||
Swaryczewska Magdalena, ''Niewiasta na drodze krzyżowej w Głotowie'', [w:] ''Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna'', red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011. | Swaryczewska Magdalena, ''Niewiasta na drodze krzyżowej w Głotowie'', [w:] ''Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna'', red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
http://www.kapliczkiwarmii.republika.pl/ | http://www.kapliczkiwarmii.republika.pl/ | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: | + | |
| − | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | |
| + | [[Kategoria: Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
| + | [[Kategoria: Kapliczki]] | ||
| + | [[Kategoria: Turystyka religijna]] | ||
| + | [[Kategoria: 1801-1900]] | ||
Wersja z 06:57, 1 lip 2014
| Droga krzyżowa w Głotowie | |
| | |
| typ obiektu: | kaplice drogi krzyżowej |
| lokalizacja: | przydrożne |
| datacja: | 1878-1894 |
| powiat: | olsztyński |
| gmina: | Dobre Miasto |
| miejscowość: | Głotowo |
Droga krzyżowa w Głotowie
Spis treści
Położenie
Kaplice drogi krzyżowej usytuowane w dolinie rzeki Kwieli na terenie miejscowości Głotowo w gminie Dobre Miasto.
Opis
Drogi krzyżowe (góry kalwaryjne) ze stacjami były na Warmii zjawiskiem zupełnie nieznanym. Z inspiracji gospodarza Jana Mertena, w latach 1878-1894 na stokach jaru rzeki Kwieli obok kościoła pielgrzymkowego w Głotowie, wzniesiono warmińską drogę krzyżową. Budowę zaprojektowano w ten sposób, aby długość, nachylenie i ukształtowanie terenu na głotowskiej kalwarii przypominało drogę krzyżową w Jerozolimie. Założenie kalwarii było sprawą niemałych kosztów i znacznego wysiłku wiernych z całej diecezji. Budowa obejmowała szeroko zakrojone prace ziemne na obszernej przestrzeni, regulację rzeki, wzniesienie i wyposażenie 14 kaplic poszczególnych stacji oraz nasadzenia parkowe. Zgodnie z przyjętymi regułami układ przestrzenny kalwarii sugerował topografię jerozolimską, krętą i stromą drogę na Golgotę. Drogę krzyżową stanowi ciąg murowanych z cegły kaplic domkowych, które zbudowano na rzucie prostokąta, kwadratu lub ośmioboku, z bogatą architektoniczną dekoracją, wnęk, przypór, płycin, sterczyn oraz kaplicą Ukrzyżowania. Wszystkie kaplice do złudzenia przypominają w swoim rozwiązaniu małe kościółki. Poszczególne stacje Męki Pańskiej zostały przedstawione w niezwykle ekspresyjnych scenach figuralnych, wykonanych w naturalnej wielkości ludzkich postaci i odpowiednio polichromowanych. Figury w kaplicach I-VI wykonano z terakoty, figury kaplic VII-XIV z drzewa dębowego, a figury Jezusa i Anioła, w dodatkowej stacji „Ogrójec”, z drzewa oliwnego. Pochodzą one w większości z monachijskiej pracowni Mayera. Powstanie drogi krzyżowej w Głotowie, w okresie tuż po wydarzeniach gietrzwałdzkich, stanowi potwierdzenie wpływu objawień maryjnych na architektoniczne akcenty pogłębionej religijności wśród Warmiaków-Niemców i Warmiaków-Polaków. Powstanie kalwarii warmińskiej wpisywało ją tym samym w mapę innych dróg krzyżowych, o bogatej tradycji i szczególnej oprawie estetycznej jak: Kalwaria Zebrzydowska, Kalwaria Pacławska, Kalwaria Wejherowska, Kalwaria w Wambierzycach.
Bibliografia
100000 Ermländer bauen einen Kalvarienberg, „Ermländisches Kirchenblatt”, 1936, nr 24 z 14 VI.
Balcer Jerzy, 100 lat Kalwarii w Glotowie, „Posłaniec Warmiński”, 1994, nr 6.
Kopeć Jerzy Józef, Kalwarie i cykle Drogi Krzyżowej w kulturze polskiej oraz ich związki z topografią Jerozolimy, [w:] Jerozolima w kulturze europejskiej, Warszawa 1997.
Kopiczko Andrzej, Sanktuaria pasyjne na Warmii. Zarys problematyki, [w:] Kult Męki Pańskiej. Historia i teraźniejszość, red. H.D. Wojtyska, Olsztyn 2001.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej, red. J. Bosko i J. Wojtkowski, Olsztyn 2009.
Swaryczewska Magdalena, Niewiasta na drodze krzyżowej w Głotowie, [w:] Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011.
