Ciesina

Ciesina
Ciesina. Mogiła cywilnej ofiary, poległej w roku 1914 Olsztyńska Strona Rowerowa [15.06.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	piski
Gmina	Pisz
Liczba ludności (2010)	254
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	12-200
Tablice rejestracyjne	NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Ciesina
Położenie na mapie Polski Ciesina
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Ciesina (niem. Erdmannen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, gminie Pisz. Wieś została włączona do gminy Pisz w 1975 roku. Wcześniej wchodziła w skład gminy Wiartel (do 1954), następnie tworzyła odrębną gromadę, a od 1973 roku należała do gminy Ruciane–Nida. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 254. mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Stanisław Murach.

Położenie

Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na południowym skraju Puszczy Piskiej. Miejscowość jest oddalona o około 5 km na południe od Karwicy i Jeziora Nidzkiego.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w 1758 roku jako osada szkatułowa. W pobliżu wsi znajdowały się bogate zasoby rudy żelaza (1833). Szkoła we wsi powstała w połowie XVIII wieku (między 1758 a 1763 r.). W 1935 roku uczyło się w niej 95. dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W 1857 roku wieś była zamieszkana przez 299 osób. W 1939 roku miejscowość liczyła 388. mieszkańców.

W 1946 roku pięciu osadników z Ciesiny i pobliskiego Hejdyka złupiło wieś Krzyże. W trakcie powrotu starał się ich zatrzymać komendant posterunku Milicji Obywatelskiej w Wiartlu kpr. Marian Czuprynowski. Wywiązała się strzelanina, w wyniku której zginął jeden z szabrowników, a pozostałych udało się wyłapać w ciągu kilku dni. W 1947 roku członkowie grupy „Roga” kilkakrotnie pobili sekretarza Polskiej Partii Robotniczej w Ciesinie, w wyniku czego poszkodowany zmarł. Tuż po II wojnie światowej powstał we wsi punkt lekarski, jeden z nielicznych w tym okresie w powiecie piskim. Miejscowość jest obecnie siedzibą sołectwa.

Zabytki

• zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy (obecnie własność komunalna)
• dawny cmentarz ewangelicki; pochowany jest na nim jeden żołnierz niemiecki poległy w 1914 roku

Bibliografia

1. Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
2. Olszak Piotr, Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 106-121.
3. Pawlicki Ryszard Wojciech, Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego, Znad Pisy, nr 4, 1996, ss. 49-69.
4. Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
5. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
6. Szelichowski Stanisław, Uroki mazurskiej krainy. Krzyże 300 lat, Karwica i okolice, Warszawa 2006.
7. Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
8. Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73-90.
9. Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
10. Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.09.2013]
11. Gminna Ewidencja Zabytków [10.09.2013]
12. Olsztyńska Strona Rowerowa [15.06.2014]
13. Bip w Piszu [09.09. 2013]