Opin: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki) |
|||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Opin ''' (niem. ''Open'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[gmina | + | ''' Opin ''' (niem. ''Open'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Orneta (gmina miejsko-wiejska)|gminie Orneta]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 349 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jolanta Wagner]]<ref>http://orneta-umig.bip-wm.pl/public/?id=3104</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 349 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jolanta Wagner]]<ref>http://orneta-umig.bip-wm.pl/public/?id=3104</ref>. | ||
Linia 41: | Linia 41: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Około 1329-1333 roku biskup [[Henryk Wogenap]] nadał Hnerykowi Collebergowi 75 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]; cztery łany przeznaczono dla kościoła, a siedem dla sołtysa. Przywilej lokacyjny wystawił wójt biskupi Henryk z Lutr w 1333 roku, a potwierdził go biskup [[Herman z Pragi]] 8 listopada 1345 roku. Osadnicy przez jeden rok byli zwolnieni z czynszu; prawo do założenia karczmy biskup pozostawił sobie, a osiem łanów wolnych od wszelkich powinności otrzymał tu komornik biskupi Buxo. W 1345 roku biskup objął czynszem również dobra komornika, więc wieś powiększyła się do 83 łanów. W drugiej połowie XIV wieku jej obszar wzrósł do ponad 100 łanów, gdy przyłączono do niej (1375) 18 łanów lasu. Kościół wzniesiono w drugiej połowie XIV wieku, a konsekrował go biskup [[Henryk | + | Około 1329-1333 roku biskup [[Henryk Wogenap]] nadał Hnerykowi Collebergowi 75 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]; cztery łany przeznaczono dla kościoła, a siedem dla sołtysa. Przywilej lokacyjny wystawił wójt biskupi [[Henryk z Lutr]] w 1333 roku, a potwierdził go biskup [[Herman z Pragi]] 8 listopada 1345 roku. Osadnicy przez jeden rok byli zwolnieni z czynszu; prawo do założenia karczmy biskup pozostawił sobie, a osiem łanów wolnych od wszelkich powinności otrzymał tu komornik biskupi Buxo. W 1345 roku biskup objął czynszem również dobra komornika, więc wieś powiększyła się do 83 łanów. W drugiej połowie XIV wieku jej obszar wzrósł do ponad 100 łanów, gdy przyłączono do niej (1375) 18 łanów lasu. Kościół wzniesiono w drugiej połowie XIV wieku, a konsekrował go biskup [[Henryk III Sorbom |Henryk Sorbom]] w 1400 roku. Opin tylko nieznacznie ucierpiał podczas ostatniej [[wojna polsko-krzyżacka 1519-1521|wojny polsko-krzyżackiej]]; opuszczone były jedynie dwa łany gruntu i pięć łanów lasu; do 1533 roku Opin był już w pełni zagospodarowany. W 1566 roku wieś ponownie się powiększyła poprzez zakup czterech łanów lasu; działał we wsi młyn oraz karczma. W połowie XVII wieku w Opinie było 21 gospodarzy (w tym dwóch sołtysów) oraz karczmarz. W 1783 roku była to wieś królewska. |
− | Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 78 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a 12 w handlu i komunikacji. | + | Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 78 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a 12 w handlu i komunikacji. |
Linia 82: | Linia 82: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] | |
− | + | [[Kategoria: Orneta (gmina miejsko-wiejska)]] | |
− | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
− | [[Kategoria: |
Wersja z 10:58, 4 sie 2014
Opin | |
| |
Opin
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | lidzbarski |
Gmina | Orneta |
Liczba ludności (2010) | 349[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Opin (niem. Open) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Orneta. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 349 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jolanta Wagner[2].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Orneckiej, 6 km na wschód od Ornety, między drogami wojewódzkimi nr 507 i 513.
Dzieje miejscowości
Około 1329-1333 roku biskup Henryk Wogenap nadał Hnerykowi Collebergowi 75 łanów na prawie chełmińskim; cztery łany przeznaczono dla kościoła, a siedem dla sołtysa. Przywilej lokacyjny wystawił wójt biskupi Henryk z Lutr w 1333 roku, a potwierdził go biskup Herman z Pragi 8 listopada 1345 roku. Osadnicy przez jeden rok byli zwolnieni z czynszu; prawo do założenia karczmy biskup pozostawił sobie, a osiem łanów wolnych od wszelkich powinności otrzymał tu komornik biskupi Buxo. W 1345 roku biskup objął czynszem również dobra komornika, więc wieś powiększyła się do 83 łanów. W drugiej połowie XIV wieku jej obszar wzrósł do ponad 100 łanów, gdy przyłączono do niej (1375) 18 łanów lasu. Kościół wzniesiono w drugiej połowie XIV wieku, a konsekrował go biskup Henryk Sorbom w 1400 roku. Opin tylko nieznacznie ucierpiał podczas ostatniej wojny polsko-krzyżackiej; opuszczone były jedynie dwa łany gruntu i pięć łanów lasu; do 1533 roku Opin był już w pełni zagospodarowany. W 1566 roku wieś ponownie się powiększyła poprzez zakup czterech łanów lasu; działał we wsi młyn oraz karczma. W połowie XVII wieku w Opinie było 21 gospodarzy (w tym dwóch sołtysów) oraz karczmarz. W 1783 roku była to wieś królewska.
Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 78 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a 12 w handlu i komunikacji.
Liczba mieszkańców i gospodarstw
1783 - 64 gospodarstwa rolne
1820 - 154 osoby, 57 gospodarstw rolnych
1857 - 550 osób
1905 - 723 osoby
1933 - 699 osób
1939 - 695 osób, 150 gospodarstw domowych
Zabytki
- Kościół pw. Św. Krzyża
- Budynek dawnej szkoły
- Budynki nr 6, 11, 14, 16, 18, 19, 20, 21
Bibliografia
- Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Gminna ewidencja zabytków w: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Część I [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Łącznie Opin, Biały Dwór, Karbowo-Gajówka.
- ↑ http://orneta-umig.bip-wm.pl/public/?id=3104