Piątki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | <big>'''Piątki'''</big> (Piontken, w XIX w. Freidorf, niem. Freitagsdorf) – wieś sołecka w Polsce w [[ | + | <big>'''Piątki'''</big> (Piontken, w XIX w. Freidorf, niem. Freitagsdorf) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat nidzicki| powiecie nidzickim]], w [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)|gminie Nidzica]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] przynależała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. |
− | |||
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
− | Miejscowość leży na terenie [[gmina | + | Miejscowość leży na terenie [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)|gminy Nidzica]], przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19.000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne, tj. żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
− | |||
Piątki istniały już w 1412 r., wówczas to spotykamy w dokumentach Mikołaja z Piątek. Według [[Jacek Wijaczka |Jacka Wijaczki]] wieś lokowano na 15 łanach w 1412 r. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1498 r. Wilhelm von Eisenberg potwierdził kupno Piątek z 15 włókami przez Kacpra Szerok z [[Warzyny| Warzyn]]. Komtur zniósł obowiązek Szeroka do stawiania i rozbierania zamków. Szerok musiał jednak wystawiać żołnierza na wyprawy wojenne. W 1717 r. była to wieś szlachecka z 4 właścicielami m.in. rajcą nidzickim – Georgem Neumannem . W 1798 r. właścicielem 4 łanów w Piątkach był Michael Jabłonowski . W XIX w. na terenie miejscowości funkcjonował młyn. W 1817 r. było tu 53 mieszkańców, w 1846 r. – 57, w 1858 r. – 78, w 1867 r. – 96, w 1871 r. – 117, w 1885 r. – 128, w 1895 r. – 105, w 1905 r. – 104, w 1910 r. – 175, w 1939 r. – 171 . Liczba domów w kolejnych latach przedstawiała się następująco: w 1817 r. – 8, w 1846 r. – 7, w 1858 r. – 10, w 1871 r. – 13, w 1885 r. – 12, w 1895 r. – 12, w 1905 r. – 11, w 1910 r. – 17 . W 1858 r. wieś obejmowała 1067 mórg. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi. | Piątki istniały już w 1412 r., wówczas to spotykamy w dokumentach Mikołaja z Piątek. Według [[Jacek Wijaczka |Jacka Wijaczki]] wieś lokowano na 15 łanach w 1412 r. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1498 r. Wilhelm von Eisenberg potwierdził kupno Piątek z 15 włókami przez Kacpra Szerok z [[Warzyny| Warzyn]]. Komtur zniósł obowiązek Szeroka do stawiania i rozbierania zamków. Szerok musiał jednak wystawiać żołnierza na wyprawy wojenne. W 1717 r. była to wieś szlachecka z 4 właścicielami m.in. rajcą nidzickim – Georgem Neumannem . W 1798 r. właścicielem 4 łanów w Piątkach był Michael Jabłonowski . W XIX w. na terenie miejscowości funkcjonował młyn. W 1817 r. było tu 53 mieszkańców, w 1846 r. – 57, w 1858 r. – 78, w 1867 r. – 96, w 1871 r. – 117, w 1885 r. – 128, w 1895 r. – 105, w 1905 r. – 104, w 1910 r. – 175, w 1939 r. – 171 . Liczba domów w kolejnych latach przedstawiała się następująco: w 1817 r. – 8, w 1846 r. – 7, w 1858 r. – 10, w 1871 r. – 13, w 1885 r. – 12, w 1895 r. – 12, w 1905 r. – 11, w 1910 r. – 17 . W 1858 r. wieś obejmowała 1067 mórg. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | === | + | ===Religia=== |
+ | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i Świętego Wojciecha w Nidzicy |parafii rzymskokatolickiej pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i Świętego Wojciecha w Nidzicy]]. | ||
+ | <br/> | ||
− | W Piątkach funkcjonuje [[Szkoła Podstawowa | + | === Edukacja=== |
+ | W Piątkach funkcjonuje [[Szkoła Podstawowa w Piątkach |Szkoła Podstawowa]]. | ||
+ | <br/> | ||
+ | ===Bezpieczeństwo=== | ||
+ | Jest tutaj także jednostka [[Ochotnicza Straż Pożarna w Piątkach|Ochotniczej Straży Pożarnej]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
===Ludzie związani z miejscowością:=== | ===Ludzie związani z miejscowością:=== | ||
− | + | W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Joanna Wawrzyniak]]. | |
− | W kadencji 2011 - 2015 sołtysem wsi jest [[Joanna Wawrzyniak]]. | ||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
− | W Piątkach zachowała się tradycyjna zabudowa zagród, [[cmentarz ewangelicki z końca XIX w. | + | W Piątkach zachowała się tradycyjna zabudowa zagród, [[Cmentarz ewangelicki w Piątkach |cmentarz ewangelicki]] z końca XIX w., aleja przydrożna. |
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
Linia 71: | Linia 71: | ||
Zielińska Agnieszka, ''Dzieje miasta i okolic z lat 1807 - 1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 203 - 267. | Zielińska Agnieszka, ''Dzieje miasta i okolic z lat 1807 - 1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 203 - 267. | ||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat nidzicki]] | |
− | + | [[Kategoria: Nidzica (gmina miejsko-wiejska)]] | |
− | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | + | [[Kategoria: 1401-1500]] | |
− | [[ |
Wersja z 11:03, 13 sie 2014
Piątki | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko - mazurskie |
Powiat | nidzicki |
Gmina | Nidzica |
Sołectwo | Piątki |
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Tablice rejestracyjne | NNI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Piątki (Piontken, w XIX w. Freidorf, niem. Freitagsdorf) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość leży na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19.000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne, tj. żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.
Dzieje miejscowości
Piątki istniały już w 1412 r., wówczas to spotykamy w dokumentach Mikołaja z Piątek. Według Jacka Wijaczki wieś lokowano na 15 łanach w 1412 r. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1498 r. Wilhelm von Eisenberg potwierdził kupno Piątek z 15 włókami przez Kacpra Szerok z Warzyn. Komtur zniósł obowiązek Szeroka do stawiania i rozbierania zamków. Szerok musiał jednak wystawiać żołnierza na wyprawy wojenne. W 1717 r. była to wieś szlachecka z 4 właścicielami m.in. rajcą nidzickim – Georgem Neumannem . W 1798 r. właścicielem 4 łanów w Piątkach był Michael Jabłonowski . W XIX w. na terenie miejscowości funkcjonował młyn. W 1817 r. było tu 53 mieszkańców, w 1846 r. – 57, w 1858 r. – 78, w 1867 r. – 96, w 1871 r. – 117, w 1885 r. – 128, w 1895 r. – 105, w 1905 r. – 104, w 1910 r. – 175, w 1939 r. – 171 . Liczba domów w kolejnych latach przedstawiała się następująco: w 1817 r. – 8, w 1846 r. – 7, w 1858 r. – 10, w 1871 r. – 13, w 1885 r. – 12, w 1895 r. – 12, w 1905 r. – 11, w 1910 r. – 17 . W 1858 r. wieś obejmowała 1067 mórg. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i Świętego Wojciecha w Nidzicy.
Edukacja
W Piątkach funkcjonuje Szkoła Podstawowa.
Bezpieczeństwo
Jest tutaj także jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.
Ludzie związani z miejscowością:
W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Joanna Wawrzyniak.
Zabytki:
W Piątkach zachowała się tradycyjna zabudowa zagród, cmentarz ewangelicki z końca XIX w., aleja przydrożna.
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VIII, Warszawa 1887, 960 ss.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
Zielińska Agnieszka, Dzieje miasta i okolic z lat 1807 - 1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 203 - 267.