Worliny: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Worliny |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Worlin |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo =warmińsko-mazurskie | |województwo =warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 159 | + | |liczba ludności = 159 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 89 | |strefa numeracyjna =(+48) 89 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Worliny''' (niem. ''Worleinen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki |powiecie ostródzkim]], w [[Łukta (gmina wiejska)|gminie Łukta]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 r. liczyła 159 mieszkańców<ref>łącznie Worliny i [[Spórka]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Maria Filipek ]]<ref> [http://www.bip.lukta.sprint.com.pl/article/jednostki_pomocnicze/solectwa/index.php/id_item_tree/e00eef67adf4c19fbe3f022f93cd0eab/ Strona Urzędu Gminy Łukta] [29.08.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | |||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Wieś położona jest na styku Pojezierzy: [[Pojezierze Olsztyńskie|Olsztyńskiego]] i [[Pojezierze Ostródzko-Iławskie|Ostródzko–Iławskiego]], na zachodnim brzegu jeziora [[Jezioro Isąg|Isąg]], na wschód od jeziora [[Jezioro Łoby| Łoby]]. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 531. Worliny znajdują się 25 km od [[Olsztyn|Olsztyna]] oraz 23 km od [[Ostróda|Ostródy]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Dzieje miejscowości == |
| − | + | [[Wieś lenna]] Worliny została założona na 16 [[Włóka| włókach]] w roku 1354. W źródłach z tego okresu występuje pod nazwą ''Warnlin''. Założycielami nowej osady byli czterej [[Prusowie]]. Każdy z założycieli zobowiązany był do służby zbrojnej na rzecz [[Zakon Krzyżacki|Zakonu]]. W wyniku zniszczeń wojennych wieś na przełomie XV i XVI wieku całkowicie się wyludniła. W 1539 roku Worliny były określane jako [[Wieś szlachecka |wieś szlachecka]]. Po 1543 roku doszło do ponownej lokacji wsi. W 1579 roku w dokumentach z tego czasu wymienia się sześciu chłopów pańszczyźnianych o imienaich: Adrian, Thomas, Albrecht, Thewers, Salomon i Peter. Każdy z nich gospodarował na trzech włókach w Worlinach. Worliny zostały mocno zniszczone w czasie wojny polsko-szwedzkiej, co doprowadziło do jej opustoszenia. Dopiero w 1678 roku zostały zasiedlone trzy gospodarstwa. W 1699 roku 17 włók nadal leżało odłogiem, a trzy włóki uprawiał niejaki Grabowski z rodziną. Podobnie sytuacja wyglądała w roku 1714. Około 1815 roku w Worlinach mieszkało 69 osób. | |
| + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki== | |
| − | + | *ślady [[Osada staropruska w Worlinach|osady staropruskiej]] z V w.n.e. | |
| − | + | *zabytkowa [[Remiza w Worlinach|letnia remiza straży pożarnej]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | |||
| − | + | ==Bibliografia== | |
| − | #Jan | + | #Dąbrowski Jan ''Siedem wieków Łukty, 600-lecie kościoła, 50–lecie parafii Matki Boskiej Częstochowskiej'', Olsztyn 2007. |
#''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976. | #''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [29.08.2013] |
| − | #http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html [ | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html/ Verwaltungsgeschichte] [29.08.2013] |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 13:31, 29 lis 2014
| Worliny | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Łukta |
| Liczba ludności (2010) | 159 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-105 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Worliny | |
| Położenie na mapie Polski  Worliny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Worliny (niem. Worleinen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Łukta. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 r. liczyła 159 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Maria Filipek [2].
Położenie
Wieś położona jest na styku Pojezierzy: Olsztyńskiego i Ostródzko–Iławskiego, na zachodnim brzegu jeziora Isąg, na wschód od jeziora Łoby. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 531. Worliny znajdują się 25 km od Olsztyna oraz 23 km od Ostródy.
Dzieje miejscowości
Wieś lenna Worliny została założona na 16 włókach w roku 1354. W źródłach z tego okresu występuje pod nazwą Warnlin. Założycielami nowej osady byli czterej Prusowie. Każdy z założycieli zobowiązany był do służby zbrojnej na rzecz Zakonu. W wyniku zniszczeń wojennych wieś na przełomie XV i XVI wieku całkowicie się wyludniła. W 1539 roku Worliny były określane jako wieś szlachecka. Po 1543 roku doszło do ponownej lokacji wsi. W 1579 roku w dokumentach z tego czasu wymienia się sześciu chłopów pańszczyźnianych o imienaich: Adrian, Thomas, Albrecht, Thewers, Salomon i Peter. Każdy z nich gospodarował na trzech włókach w Worlinach. Worliny zostały mocno zniszczone w czasie wojny polsko-szwedzkiej, co doprowadziło do jej opustoszenia. Dopiero w 1678 roku zostały zasiedlone trzy gospodarstwa. W 1699 roku 17 włók nadal leżało odłogiem, a trzy włóki uprawiał niejaki Grabowski z rodziną. Podobnie sytuacja wyglądała w roku 1714. Około 1815 roku w Worlinach mieszkało 69 osób.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Zabytki
- ślady osady staropruskiej z V w.n.e.
- zabytkowa letnia remiza straży pożarnej
Bibliografia
- Dąbrowski Jan Siedem wieków Łukty, 600-lecie kościoła, 50–lecie parafii Matki Boskiej Częstochowskiej, Olsztyn 2007.
- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
- Bank Danych Lokalnych GUS [29.08.2013]
- Verwaltungsgeschichte [29.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Worliny i Spórka
- ↑ Strona Urzędu Gminy Łukta [29.08.2013]
