Waplewo: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Waplewo | |nazwa = Waplewo | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Waplewa | |dopełniacz wsi = Waplewa | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Waplewo''' (niem. ''Waplitz'', ''Gut Waplitz'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[Jedwabno (gmina wiejska)|gminie Jedwabno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 r. liczyła 188 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Marzena Kacprzycka]]<ref> [http://www.jedwabno.pl/solectwa/ Strona Gminy Jedwabno] [10.09.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | |||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego. Miejscowość leży w odległości 9 km na północ od [[Jedwabno|Jedwabna]], w pobliżu jezior: [[Jezioro Narajty|Narajty]] i [[Jezioro Małszewskie|Małszewskiego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | Przed przybyciem [[Zakon Krzyżacki |Krzyżaków]] okolice te zamieszkiwało plemię [[Galindowie|Galindów]]. Jest to jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. Założona została w 1388 roku na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 10 łanach; zasadźcą i pierwszym sołtysem został niejaki Bartosz. W następnych latach powstały tu dwa dodatkowe majątki, każdy po 8 łanów. W XVI wieku istniała we wsi karczma. Miejscowość została poważnie zniszczona w wyniku najazdu Tatarów w czasie wojen szwedzkich. | |
| − | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: | ||
| − | 1539 – 22 gospodarstwa | + | *1539 r. – 22 gospodarstwa |
| − | 1782 – 23 gospodarstwa | + | *1782 r. – 23 gospodarstwa |
| − | 1818 – 167 osób, 29 gospodarstwa | + | *1818 r. – 167 osób, 29 gospodarstwa |
| − | 1939 – 230 osób | + | *1939 r. – 230 osób |
| − | 1954 – 147 osób | + | *1954 r. – 147 osób |
| − | 2010 – 182 osoby | + | *2010 r. – 182 osoby |
| − | |||
| − | + | == Zabytki== | |
| − | * | + | *drewniana chałupa (nr 11) |
| − | * | + | *budynek szkoły z końca XIX wieku, na wzgórzu, murowana, z czerwonej cegły; obecnie własność prywatna |
| − | * | + | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Waplewie|cmentarz ewangelicki]] |
| − | *[[Kapliczka w Waplewie| | + | *[[Kapliczka w Waplewie|kapliczka]] z początku XX wieku, w centrum wsi, z czerwonej cegły |
| − | |||
| − | + | == Bibliografia== | |
| − | #Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. | + | #Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 1–2, Olsztyn 2011. |
| − | #Ambroziak Sławomir, ''Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór)'', Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, | + | #Ambroziak Sławomir, ''Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór)'', Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, ss. 3–30. |
| − | #Ambroziak Sławomir, ''Historia gminy Jedwabno'', http://www.jedwabno.pl/ | + | #Ambroziak Sławomir, ''Historia gminy Jedwabno'', [w:] [http://www.jedwabno.pl/ Strona Gminy Jedwabno] [22.08.2013] |
| − | #Ambroziak Sławomir, ''Z dziejów gminy Jedwabno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, | + | #Ambroziak Sławomir, ''Z dziejów gminy Jedwabno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 7–15. |
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998. | #Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998. | ||
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | #''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [22.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [22.08.2013] |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 20:57, 2 gru 2014
| Waplewo | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Jedwabno |
| Liczba ludności (2010) | 188 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-122 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Waplewo | |
| Położenie na mapie Polski  Waplewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Waplewo (niem. Waplitz, Gut Waplitz) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 r. liczyła 188 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marzena Kacprzycka[1].
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego. Miejscowość leży w odległości 9 km na północ od Jedwabna, w pobliżu jezior: Narajty i Małszewskiego.
Dzieje miejscowości
Przed przybyciem Krzyżaków okolice te zamieszkiwało plemię Galindów. Jest to jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. Założona została w 1388 roku na prawie chełmińskim na 10 łanach; zasadźcą i pierwszym sołtysem został niejaki Bartosz. W następnych latach powstały tu dwa dodatkowe majątki, każdy po 8 łanów. W XVI wieku istniała we wsi karczma. Miejscowość została poważnie zniszczona w wyniku najazdu Tatarów w czasie wojen szwedzkich.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
- 1539 r. – 22 gospodarstwa
- 1782 r. – 23 gospodarstwa
- 1818 r. – 167 osób, 29 gospodarstwa
- 1939 r. – 230 osób
- 1954 r. – 147 osób
- 2010 r. – 182 osoby
Zabytki
- drewniana chałupa (nr 11)
- budynek szkoły z końca XIX wieku, na wzgórzu, murowana, z czerwonej cegły; obecnie własność prywatna
- dawny cmentarz ewangelicki
- kapliczka z początku XX wieku, w centrum wsi, z czerwonej cegły
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 1–2, Olsztyn 2011.
- Ambroziak Sławomir, Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór), Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, ss. 3–30.
- Ambroziak Sławomir, Historia gminy Jedwabno, [w:] Strona Gminy Jedwabno [22.08.2013]
- Ambroziak Sławomir, Z dziejów gminy Jedwabno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 7–15.
- Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Bank Danych Lokalnych GUS [22.08.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [22.08.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Gminy Jedwabno [10.09.2013]
