Waszulki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(→‎Zabytki:)
(→‎Bibliografia)
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
 
−
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Waszulki   
 
  |nazwa                = Waszulki   
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Waszulek   
 
  |dopełniacz wsi        = Waszulek   
−
  |zdjęcie              = [[File:Waszulki.jpg|thumb|Waszulki, źródło: www.jazda-na-poziomie.pl, 12.09.2013]]
+
  |zdjęcie              =  
−
  |opis zdjęcia          = Droga z Waszulek do Napiwody.
+
  |opis zdjęcia          =  
−
  |rodzaj miejscowości  = wieś
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
−
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = nidzicki  
 
  |powiat                = nidzicki  
 
  |gmina                = Nidzica
 
  |gmina                = Nidzica
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              = Waszulki
 
  |sołectwo              = Waszulki
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
−
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 150
−
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          = 13 - 100 Nidzica
 
  |kod pocztowy          = 13 - 100 Nidzica
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
−
}}
+
}}<br/>
−
<big>'''Waszulki'''</big> (Waszule, Waysil, Waschilis, niem. Waschulken, od 1938 r. Weiselhöhe) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
+
'''Waszulki''' (''Waszule'', ''Waysil'', ''Waschilis'', niem. ''Waschulken'', od 1938 r. ''Weiselhöhe'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nidzicki| powiecie nidzickim]], w [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)|gminie Nidzica]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 150 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Anna Lewikowska]]<ref>[http://www.nidzica.pl/58,solectwa.html/ Strona Gminy Nidzica] [12.11.2013]</ref>.
−
 
+
<br/><br/>
  
 +
==Położenie==
 +
Miejscowość leży miedzy drogami wojewódzkimi nr 545 i 604, w odległości ok. 3 km od [[Nidzica| Nidzicy]].
 
<br/>
 
<br/>
  
−
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
−
Miejscowość leży na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19.000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne, tj. żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.
+
[[Winrich von Kniprode]] nadał w 1359 r. Wasznulowi, Siedzisławowi, Alczołtowi, Albrechtowi i jego braciom 40 [[Włóka| włók]] chełmińskich w ziemi saskiej na [[Prawo chełmińskie |prawie chełmińskim]] z obowiązkiem 4 służb pruskich. Waszul otrzymał 20 włók, Siedzisław 10, Alczołt 8, a Albrecht 2 włóki. Nazwa miejscowości pochodzi od nazwiska jednego z zasadźców – Waszula, który miał spośród innych najwięcej włók. W 1600 r. mieszkali tutaj sami Polacy. W 1648 r. i 1717 r. we wsi było 18 chłopów. W XVIII w. z 40 łanów, na których była położona wieś: 4 należały do pastora, 4 do pisarza miejskiego Kurelli, a 5 łanów leżała odłogiem . W 1756 r. we wsi mieszkało 15 chłopów a sołtysem był Martin Wincenty. Ewangelicy stanowili ok. 96% procent mieszkańców wsi.  W 1858 r. wieś obejmowała 3250 mórg. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wiejskiej.  
  
−
<br/>
 
  
−
=== Dzieje miejscowości ===
+
Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych latach:
−
Winryk von Kniprode nadaje w 1359 r. Wasznulowi, Siedzisławowi, Alczołtowi, Albrechtowi i jego braciom, 40 włók chełmińskich w ziemi saskiej na prawie chełmińskim z obowiązkiem 4 służb pruskich. Waszul otrzymał 20 włók, Siedzisław 10, Alczołt 8 a Albrecht 2 włóki. Nazwa miejscowości pochodzi od nazwiska jednego z zasadźców – Waszula, który miał spośród innych najwięcej włók. W 1600 r. mieszkali tutaj sami Polacy. W 1648 r. i 1717 r. we wsi było 18 chłopów. W XVIII w. z 40 łanów, na których była położona wieś: 4 należały do pastora, 4 do pisarza miejskiego Kurelli a 5 łanów leżała odłogiem . W 1756 r. we wsi mieszkało 15 chłopów a sołtysem był Martin Wincenty. W 1817 r. było tu 117 mieszkańców, w 1846 r. – 217, w 1858 r. – 233, w 1867 r. – 266, w 1871 r. – 194, w 1885 r. – 323, w 1895 r. – 297, w 1905 r. – 380, w 1910 r. – 437, w 1939 r. – 414. Ewangelicy stanowili ok. 96% procent mieszkańców ws i. Liczba domów w kojonych latach wynosiła: w 1817 r. – 21, w 1846 r. – 26, w 1858 r. – 30, w 1871 r. – 58, w 1885 r. – 54, w 1895 r. – 49, w 1905 r. – 61, w 1910 r. – 67 . W 1858 r. wieś obejmowała 3250 mórg. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wiejskiej.
 
  
−
<br/>
+
*1817 r.  117 mieszkańców, 21 domów
  
−
===Gospodarka===
+
*1846 r. – 217 mieszkańców, 26 domów
  
−
W Waszulkach funkcjonuje zajazd.  
+
*1858 r. – 233 mieszkańców, 30 domów
  
−
<br/>
+
*1867 r. – 266 mieszkańców
  
−
===Kultura===
+
*1871 r. – 194 mieszkańców, 58 domów
  
−
Każdego roku we wsi odbywa się festyn rodzinny oraz rekreacyjno - sportowy.  
+
*1885 r. – 323 mieszkańców, 54 domy
  
−
<br/>
+
*1895 r. – 297 mieszkańców, 49 domów
  
−
=== Zabytki: ===
+
*1905 r. – 380 mieszkańców, 61 domów
−
Do dzisiaj zachowała się tradycyjna zabudowa zagród, budynek szkoły, cmentarz ewangelicki z II poł XIX w., cegielnia na kolonii i aleja przydrożna.
 
  
 +
*1910 r. – 437 mieszkańców, 67 domów
  
 +
*1939 r. – 414 mieszkańców
  
 +
==Gospodarka==
 +
W Waszulkach funkcjonuje zajazd.
 
<br/>
 
<br/>
  
−
=== Bibliografia: ===
+
==Kultura==
−
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XIII, Warszawa 1893, 960 ss.
+
Każdego roku we wsi odbywa się festyn rodzinny oraz rekreacyjno–sportowy.  
−
Wijaczka Jacek, '' Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
+
<br/>
−
 
 
−
Zielińska Agnieszka, ''Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914'', {w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 203 - 267.
 
−
 
 
−
 
 
  
 +
==Religia==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Błogosławionej Bolesławy Lament w Nidzicy |parafii rzymskokatolickiej w Nidzicy]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
== Zabytki==
 +
*tradycyjna zabudowa zagród
 +
*budynek szkoły
 +
*[[Cmentarz ewangelicki w Waszulkach|cmentarz ewangelicki]] z II poł XIX w.
 +
*cegielnia na kolonii 
 +
*aleja przydrożna
  
 +
== Bibliografia==
 +
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XIII, Warszawa 1893. <br/>
 +
Wijaczka Jacek, '' Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.<br/>
 +
Zielińska Agnieszka, ''Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914'', {w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203–267. <br/>
 +
[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]
  
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
−
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat nidzicki]]
−
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 13:41, 3 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Nidzica (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 00:59, 19 sty 2015

Waszulki
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nidzicki
Gmina Nidzica
Sołectwo Waszulki
Liczba ludności (2010) 150
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 13 - 100 Nidzica
Tablice rejestracyjne NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Waszulki
Waszulki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Waszulki
Waszulki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Waszulki (Waszule, Waysil, Waschilis, niem. Waschulken, od 1938 r. Weiselhöhe) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 150 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Anna Lewikowska[1].

Położenie

Miejscowość leży miedzy drogami wojewódzkimi nr 545 i 604, w odległości ok. 3 km od Nidzicy.

Dzieje miejscowości

Winrich von Kniprode nadał w 1359 r. Wasznulowi, Siedzisławowi, Alczołtowi, Albrechtowi i jego braciom 40 włók chełmińskich w ziemi saskiej na prawie chełmińskim z obowiązkiem 4 służb pruskich. Waszul otrzymał 20 włók, Siedzisław 10, Alczołt 8, a Albrecht 2 włóki. Nazwa miejscowości pochodzi od nazwiska jednego z zasadźców – Waszula, który miał spośród innych najwięcej włók. W 1600 r. mieszkali tutaj sami Polacy. W 1648 r. i 1717 r. we wsi było 18 chłopów. W XVIII w. z 40 łanów, na których była położona wieś: 4 należały do pastora, 4 do pisarza miejskiego Kurelli, a 5 łanów leżała odłogiem . W 1756 r. we wsi mieszkało 15 chłopów a sołtysem był Martin Wincenty. Ewangelicy stanowili ok. 96% procent mieszkańców wsi. W 1858 r. wieś obejmowała 3250 mórg. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wiejskiej.


Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych latach:

  • 1817 r. 117 mieszkańców, 21 domów
  • 1846 r. – 217 mieszkańców, 26 domów
  • 1858 r. – 233 mieszkańców, 30 domów
  • 1867 r. – 266 mieszkańców
  • 1871 r. – 194 mieszkańców, 58 domów
  • 1885 r. – 323 mieszkańców, 54 domy
  • 1895 r. – 297 mieszkańców, 49 domów
  • 1905 r. – 380 mieszkańców, 61 domów
  • 1910 r. – 437 mieszkańców, 67 domów
  • 1939 r. – 414 mieszkańców

Gospodarka

W Waszulkach funkcjonuje zajazd.

Kultura

Każdego roku we wsi odbywa się festyn rodzinny oraz rekreacyjno–sportowy.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Nidzicy.

Zabytki

  • tradycyjna zabudowa zagród
  • budynek szkoły
  • cmentarz ewangelicki z II poł XIX w.
  • cegielnia na kolonii
  • aleja przydrożna

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XIII, Warszawa 1893.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.
Zielińska Agnieszka, Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914, {w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203–267.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]

Przypisy

  1. ↑ Strona Gminy Nidzica [12.11.2013]
Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Waszulki&oldid=31808”