Obszary przygraniczne

Obszary przygraniczne – jeden z obszarów strategicznej interwencji woj. warmińsko-mazurskiego. Składa się z 50 gmin leżących wzdłuż północnej granicy województwa warmińsko-mazurskiego.

Wprowadzenie

Obszary przygraniczne to jeden z dziewięciu obszarów strategicznej interwencji (OSI), które zostały zidentyfikowane podczas procesu aktualizacji strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego w 2013 r.

Obszary strategicznej interwencji odzwierciedlają potencjały i problemy rozwojowe w układzie terytorialnym, które są przedmiotem zainteresowania Strategii. OSI dotyczą zarówno obszarów o szczególnym potencjale rozwojowym, jak i tych, które wymagają troski ze względu na występujące zapóźnienia.

Za kryterium wyznaczenia obszaru przygranicznego przyjęto rozwiązanie zaproponowane w ‘’Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-2020’’ (str. 37) opierające się na siatce powiatów i uwzględniające odległość stolicy powiatu od granicy Państwa (do 50 km).

Lokalizacja

Na podstawie przyjętego kryterium do OSI Obszary przygraniczne zaliczono 50 gmin leżących w północnej części regionu (rys. 1), tj.:

• gmina wiejska Banie Mazurskie,
• gmina wiejska Barciany,
• gmina miejska Bartoszyce,
• gmina wiejska Bartoszyce,
• gmina miejsko-wiejska Bisztynek,
• gmina miejska Braniewo,
• gmina wiejska Braniewo,
• gmina wiejska Budry,
• gmina wiejska Dubeninki,
• gmina wiejska Elbląg,
• gmina miejska Elbląg,
• gmina miejsko-wiejska Frombork,
• gmina miejska Giżycko,
• gmina wiejska Giżycko,
• gmina wiejska Godkowo,
• gmina miejsko-wiejska Gołdap,
• gmina miejska Górowo Iławeckie,
• gmina wiejska Górowo Iławeckie,
• gmina wiejska Gronowo Elbląskie,
• gmina miejska Kętrzyn,
• gmina wiejska Kętrzyn,
• gmina wiejska Kiwity,
• gmina miejsko-wiejska Korsze,
• gmina wiejska Kowale Oleckie,
• gmina wiejska Kruklanki,
• gmina wiejska Lelkowo,
• gmina miejska Lidzbark Warmiński,
• gmina wiejska Lidzbark Warmiński,
• gmina wiejska Lubomino,
• gmina wiejska Markusy,
• gmina wiejska Milejewo,
• gmina wiejska Miłki,
• gmina miejsko-wiejska Młynary,
• gmina miejsko-wiejska Olecko,
• gmina miejsko-wiejska Orneta,
• gmina miejsko-wiejska Pasłęk,
• gmina miejsko-wiejska Pieniężno,
• gmina wiejska Płoskinia,
• gmina wiejska Pozezdrze,
• gmina miejsko-wiejska Reszel,
• gmina wiejska Rychliki,
• gmina miejsko-wiejska Ryn,
• gmina miejsko-wiejska Sępopol,
• gmina wiejska Srokowo,
• gmina wiejska Świętajno,
• gmina miejsko-wiejska Tolkmicko,
• gmina miejsko-wiejska Węgorzewo,
• gmina wiejska Wieliczki,
• gmina wiejska Wilczęta,
• gmina wiejska Wydminy.

Rys. 1. OSI Obszary przygraniczne

Źródło: Konkurencyjność Warmii i Mazur - diagnoza problemowa.

Charakterystyka

W OSI Obszary przygraniczne znajdują się bardzo zróżnicowane gminy, zarówno zaliczone do biegunów wzrostu (Elbląg), jak i te, które zmagają się z wieloma problemami społeczno-ekonomicznymi. Ogólnie obszar ten charakteryzuje się relatywnie niskim poziomem przedsiębiorczości (pomimo siły Elbląga, którego oddziaływanie jest w tym przypadku ograniczone) oraz trudnościami na rynku pracy (niska podaż miejsc pracy i wysokie bezrobocie).

Do atutów OSI Obszary przygraniczne zaliczyć można:

• przejścia graniczne,
• mały udział obszarów chronionych w części zachodniej,
• dość znaczące nasycenie obiektami zabytkowymi,
• relatywnie wysoką aktywność społeczną w części wschodniej,
• dobre połączenia komunikacyjne wewnątrz OSI.

Wśród słabości OSI Obszary przygraniczne wskazać należy:

• zmniejszanie się liczby ludności, ujemne migracje,
• ogólnie niską zamożność gmin,
• relatywnie niską przedsiębiorczość,
• wysokie bezrobocie i negatywne zmiany na rynku pracy (ubytek miejsc pracy),
• słabe nasycenie organizacjami społecznymi w środkowej części obszaru,
• bardzo słabe wyniki w zakresie wzrostu powierzchni użytkowej mieszkań,
• ogólnie słabą aktywność inwestorów zagranicznych (z kilkoma wyjątkami),
• bardzo zróżnicowaną konkurencyjność wojewódzką,
• dużą liczbę gmin o niskim potencjale rozwojowym,
• niewielkie wykorzystanie miejsc noclegowych w części zachodniej,
• ogólnie niską jeziorność (z wyjątkiem kilku gmin),
• bardzo zróżnicowane wykorzystanie środków z UE,
• słabą dostępność komunikacyjną do miast powiatowych w części zachodniej,
• bardzo niska dostępność komunikacyjną do Olsztyna – szczególnie części wschodniej.

Bibliografia

Konkurencyjność Warmii i Mazur - diagnoza problemowa

Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińsko-mazurskiego do roku 2025