Dęby: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Dęby ''' (niem. ''Eichen'') – | + | ''' Dęby ''' (niem. ''Eichen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Górowo Iławeckie (gmina wiejska)|gminie Górowo Iławeckie]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego. |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 112 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Żaneta Bator]]<ref>http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 [ | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 112 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Żaneta Bator]]<ref>[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 gorowoil-ug.bip-wm.pl] [05.03.2014]</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 27 km na północny zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 4 km na północ od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]]. | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 27 km na północny zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 4 km na północ od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[ | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Brak jest dokładnych informacji o okolicznościach jej założenia. Po raz pierwszy wymieniana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś o powierzchni 48 łanów należąca do zakonu. Dęby zostały całkowicie zniszczone podczas wojny trzynastoletniej. Zasiedlono je ponownie jako wieś książęcą dopiero w połowie XVI wieku. Należała ona do [[parafia ewangelicka w Górowie Iławeckim|parafii ewangelickiej w Górowie Iławeckim]]. |
| − | Szkoła we wsi istniała już przed | + | Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 44 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po 1945 roku uruchomiono ją ponownie; w późniejszych latach do rozwoju placówki przyczynił się nauczyciel [[Czesław Dzirba]]. Szkołę zlikwidowano w 1979 roku. |
| − | Po wojnie Dęby stały się siedzibą sołectwa, a w latach | + | Po wojnie Dęby stały się siedzibą sołectwa, a w latach 1954–1957 znajdowała się tu siedziba gromady Dęby. Według spisu powszechnego z 1983 roku we wsi było 41 budynków mieszkalnych i 42 indywidualne gospodarstwa rolne, które łącznie zajmowały obszar 388 ha. Wieś miała wówczas świetlicę, punkt biblioteczny i boisko sportowe. |
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: |
| + | *1857 – 491 osób | ||
| + | *1933 – 290 osób | ||
| + | *1939 – 323 osoby | ||
| + | *1983 – 163 osoby | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX w., około 5 km od wsi; nagrobki zdewastowane |
| − | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki z początku XX w., około 1,5 km od wsi, na wzniesieniu; nagrobki zaniedbane, starodrzew zachowany |
| − | * | + | *pomnik mieszkańców poległych podczas I wojny światowej |
| − | * | + | *przykłady budownictwa wiejskiego z przełomu XIX i XX w. (domy i budynki gospodarcze) |
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ||
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| − | [http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869 | + | [http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869 Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/deby_gorowo | + | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/deby_gorowo Olsztyńska Strona Rowerowa] [05.03.2014] |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1201-1300]] [[Kategoria:1301-1400]] [[Kategoria: 1401-1500]] [[Kategoria:1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 11:44, 9 sty 2015
| Dęby | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Górowo Iławeckie |
| Liczba ludności (2010) | 112 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Dęby | |
| Położenie na mapie Polski  Dęby | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Dęby (niem. Eichen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 112 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Żaneta Bator[1].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, 27 km na północny zachód od Bartoszyc i 4 km na północ od Górowa Iławeckiego.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Brak jest dokładnych informacji o okolicznościach jej założenia. Po raz pierwszy wymieniana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś o powierzchni 48 łanów należąca do zakonu. Dęby zostały całkowicie zniszczone podczas wojny trzynastoletniej. Zasiedlono je ponownie jako wieś książęcą dopiero w połowie XVI wieku. Należała ona do parafii ewangelickiej w Górowie Iławeckim.
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 44 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po 1945 roku uruchomiono ją ponownie; w późniejszych latach do rozwoju placówki przyczynił się nauczyciel Czesław Dzirba. Szkołę zlikwidowano w 1979 roku.
Po wojnie Dęby stały się siedzibą sołectwa, a w latach 1954–1957 znajdowała się tu siedziba gromady Dęby. Według spisu powszechnego z 1983 roku we wsi było 41 budynków mieszkalnych i 42 indywidualne gospodarstwa rolne, które łącznie zajmowały obszar 388 ha. Wieś miała wówczas świetlicę, punkt biblioteczny i boisko sportowe.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 491 osób
- 1933 – 290 osób
- 1939 – 323 osoby
- 1983 – 163 osoby
Zabytki
- dawny cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX w., około 5 km od wsi; nagrobki zdewastowane
- dawny cmentarz ewangelicki z początku XX w., około 1,5 km od wsi, na wzniesieniu; nagrobki zaniedbane, starodrzew zachowany
- pomnik mieszkańców poległych podczas I wojny światowej
- przykłady budownictwa wiejskiego z przełomu XIX i XX w. (domy i budynki gospodarcze)
Przypisy
- ↑ gorowoil-ug.bip-wm.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
Olsztyńska Strona Rowerowa [05.03.2014]
