Nowa Wieś (gmina Iława): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Nowa Wieś ''' (niem. ''Neudorf'') – | + | ''' Nowa Wieś ''' (niem. ''Neudorf'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Iława (gmina wiejska)|gminie Iława]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 780 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Barbara Ostrowska]]<ref>[http://www.gmina-ilawa.pl/dla_mieszkanca/jednostki-podlegle/ gmina.ilawa.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], między jeziorami [[Jezioro Łabędź|Łabędź]] a [[Jezioro Iławskie|Iławskim]], 2,5 km na północny wschód od [[Iława|Iławy]]; przebiega przez nią droga krajowa nr 16. | Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], między jeziorami [[Jezioro Łabędź|Łabędź]] a [[Jezioro Iławskie|Iławskim]], 2,5 km na północny wschód od [[Iława|Iławy]]; przebiega przez nią droga krajowa nr 16. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1317 roku. Miejscowość została założona w 1326 roku na 40 włókach przez komtura dzierzgońskiego [[Luther von Braunschweig|Luthera von Braunschweiga]]. Zasadźcą wsi i jednocześnie pierwszym sołtysem był Konrad von Vrankenheim. Od 1333 roku mieszkańcy należeli do parafii w Iławie. Nowa Wieś uległa zniszczeniu w okresie | + | Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1317 roku. Miejscowość została założona w 1326 roku na 40 włókach przez komtura dzierzgońskiego [[Luther von Braunschweig|Luthera von Braunschweiga]]. Zasadźcą wsi i jednocześnie pierwszym sołtysem był Konrad von Vrankenheim. Od 1333 roku mieszkańcy należeli do parafii w Iławie. Nowa Wieś uległa zniszczeniu w okresie wojny trzynastoletniej i wyludniła się. W 1507 roku była zamieszkana przez 14 osób. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | W 1789 roku miejscowość obejmowała wieś oraz folwark i składała się łącznie z 29 zagród chłopskich. W 1. połowie XIX w. miejscowość została podzielona na trzy jednostki osadnicze: A, B i C, które łącznie zamieszkiwało 168 osób. Mieszkańcy trudnili się głównie hodowlą bydła mlecznego i koni. Mleko dostarczano do mleczarni Iławskiego Towarzystwa Mleczarskiego. W okresie międzywojennym w Nowej Wsi działała ochotnicza straż pożarna, istniała remiza oraz staw przeciwpożarowy. Do 1930 roku w miejscowości działała cegielnia. Funkcjonowała również gospoda oraz szkoła podstawowa. | |
| − | + | Liczba mieszkańców i gospodarstw na przestrzeni lat: | |
| + | *1864 – 139 osób, 14 domów | ||
| + | *1871 – 172 osoby, 16 domów | ||
| + | *1885 – 153 osoby, 18 domów | ||
| + | *1895 – 166 osób, 16 domów | ||
| + | *1905 – 232 osoby, 16 domów | ||
| + | *1933 – 465 osób | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, 500 m na północ od wsi, przy polnej drodze, własność parafii ewangelickiej; obiekt nieczynny, powierzchnia 0,71 ha |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | + | [[Nowa Wieś (gmina Orzysz)]]<br/> | |
| − | + | [[Nowa Wieś (gmina Pasłęk)]] <br/> | |
| − | + | [[Nowa Wieś (gmina Purda)]]<br/> | |
| − | + | [[Nowa Wieś (gmina Rybno)]]<br/> | |
| + | == Bibliografia == | ||
| + | ''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.<br/> | ||
| + | Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/> | ||
| + | Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003: [http://gmina-ilawa.mpzp.org/ Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://bip.warmia.mazury.pl/ilawa_gmina_wiejska/76/172/STRATEGIA_ROZWOJU_GMINY_ILAWA_2000-2015/ Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015, bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Iława (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 11:05, 6 sty 2015
| Nowa Wieś | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Iława |
| Liczba ludności (2010) | 780 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Nowa Wieś | |
| Położenie na mapie Polski  Nowa Wieś | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Nowa Wieś (niem. Neudorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 780 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Barbara Ostrowska[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, między jeziorami Łabędź a Iławskim, 2,5 km na północny wschód od Iławy; przebiega przez nią droga krajowa nr 16.
Dzieje miejscowości
Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1317 roku. Miejscowość została założona w 1326 roku na 40 włókach przez komtura dzierzgońskiego Luthera von Braunschweiga. Zasadźcą wsi i jednocześnie pierwszym sołtysem był Konrad von Vrankenheim. Od 1333 roku mieszkańcy należeli do parafii w Iławie. Nowa Wieś uległa zniszczeniu w okresie wojny trzynastoletniej i wyludniła się. W 1507 roku była zamieszkana przez 14 osób.
W 1789 roku miejscowość obejmowała wieś oraz folwark i składała się łącznie z 29 zagród chłopskich. W 1. połowie XIX w. miejscowość została podzielona na trzy jednostki osadnicze: A, B i C, które łącznie zamieszkiwało 168 osób. Mieszkańcy trudnili się głównie hodowlą bydła mlecznego i koni. Mleko dostarczano do mleczarni Iławskiego Towarzystwa Mleczarskiego. W okresie międzywojennym w Nowej Wsi działała ochotnicza straż pożarna, istniała remiza oraz staw przeciwpożarowy. Do 1930 roku w miejscowości działała cegielnia. Funkcjonowała również gospoda oraz szkoła podstawowa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw na przestrzeni lat:
- 1864 – 139 osób, 14 domów
- 1871 – 172 osoby, 16 domów
- 1885 – 153 osoby, 18 domów
- 1895 – 166 osób, 16 domów
- 1905 – 232 osoby, 16 domów
- 1933 – 465 osób
Zabytki
- cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, 500 m na północ od wsi, przy polnej drodze, własność parafii ewangelickiej; obiekt nieczynny, powierzchnia 0,71 ha
Przypisy
- ↑ gmina.ilawa.pl [05.03.2014]
Zobacz też
Nowa Wieś (gmina Orzysz)
Nowa Wieś (gmina Pasłęk)
Nowa Wieś (gmina Purda)
Nowa Wieś (gmina Rybno)
Bibliografia
Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003: Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003 [05.03.2014]
Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015, bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
