Wejdyki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 63: Linia 63:
 
[[Czesław Cholewa]] - rolnik z Wejdyków, przez kilka kadencji był radnym [[Wojewódzka Rada Narodowa w Suwałkach|Wojewódzkiej Rady Narodowej]]
 
[[Czesław Cholewa]] - rolnik z Wejdyków, przez kilka kadencji był radnym [[Wojewódzka Rada Narodowa w Suwałkach|Wojewódzkiej Rady Narodowej]]
 
<br/>
 
<br/>
[[File:Cmentarz ewangelicki w Wejdykach.jpg|right|250 px|right|Cmentarz ewangelicki w Wejdykach]]
+
[[File:Cmentarz ewangelicki w Wejdykach.jpg|thumb|250 px|right|Cmentarz ewangelicki w Wejdykach]]
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
 
*Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, Wejdyki
 
*Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, Wejdyki

Wersja z 16:52, 31 mar 2014

Wejdyki

Wejdyki. Pomnik upamiętniający poległych mieszkańców
Wejdyki. Pomnik upamiętniający poległych mieszkańców
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Ryn
Liczba ludności (2010) 134 (łącznie Wejdyki i Ruminek)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Wejdyki
Wejdyki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Wejdyki
Wejdyki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Wejdyki (niem. Weydicken, od 1938 r. Weidicken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 134 mieszkańców (łącznie z osadą Ruminek). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Roman Szewczyk[1].


Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na zachodnim brzegu Jeziora Ryńskiego, 28 km na południowy zachód od Giżycka i 6 km na południowy zachód od Rynu, w pobliżu granicy z powiatem mrągowskim.


Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. W 1415 roku wielki mistrz Michał Küchmeister wystawił przywileje dla Marcina Jeschke, Marcina Ressina i Marka Polanna na dobra służebne w lesie Keytemedian nad Jeziorem Ryńskim. W uznaniu wiernej służby otrzymali oni po dziesięć łanów na prawie magdeburskim z obowiązkiem wystawienia jednej służby zbrojnej. Brak wolnizny zdaje się świadczyć, iż tereny te były zamieszkane przez ludność pruską. W pierwszej połowie XVI wieku była to wolna wieś, w której 12 chłopów posiadało po dwa łany. Obok wsi jeszcze w 1488 roku powstał 10-łanowy majątek ziemski, który wielki mistrz Marcin Truschess von Wetzhausen nadał Miśkowi i Jerzemu Pirogom na prawie chełmińskim z obowiązkiem jednej służby zbrojnej. Majątek ten w XVII wieku należał do polskiej rodziny szlacheckiej Gardlińskich. Zarówno wieś, jak i majątek poważnie ucierpiały podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku; aż 19 łanów leżało tu odłogiem. W 1816 roku gospodarzyło tu 26 chłopów, kowal i nauczyciel. Wejdyki należały do parafii ewangelickiej w Rynie.

Szkołę we wsi założono w 1742 roku. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie 1 września 1947 roku, jednak ze względu na małą liczbę uczniów placówkę w 1964 roku zlikwidowano.

W 1970 roku Wejdyki liczyły 35 budynków mieszkalnych; znajdowały się tu: świetlica, sala kinowa na 40 miejsc, boisko sportowe, działało kółko rolnicze. W latach 1954-1972 wieś wchodziła w skład gromady Ryn.


Liczba mieszkańców

1857 - 221 osób

1933 - 288 osób

1939 - 245 osób

1970 - 165 osób, 37 gospodarstw


Ludzie związani z miejscowością

Czesław Cholewa - rolnik z Wejdyków, przez kilka kadencji był radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej

Plik:Cmentarz ewangelicki w Wejdykach.jpg
Cmentarz ewangelicki w Wejdykach

Zabytki

  • Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, Wejdyki
  • Cmentarz ewangelicki z około 1920 roku, Wejdyki-Kolonia
  • Pomnik upamiętniający mieszkańców wsi poległych podczas I wojny światowej


Bibliografia

  1. Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
  2. Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
  3. Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
  4. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  5. Gminna ewidencja zabytków, w: Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Część A, Ryn 2009/2010 [data dostępu: 5.03.2014]
  6. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
  7. Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]
  8. Olsztyńska Strona Rowerowa [data dostępu: 5.03.2014]


Przypisy