Boleszyn: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Bibliografia:)
Linia 8: Linia 8:
 
  |dopełniacz wsi        = Boleszyna   
 
  |dopełniacz wsi        = Boleszyna   
 
  |zdjęcie              = Boleszyn.jpg  
 
  |zdjęcie              = Boleszyn.jpg  
  |opis zdjęcia          = Zabytkowy kościół w Boleszynie, źródło: www.wikipedia.pl, 12.09.2013.     
+
  |opis zdjęcia          = Zabytkowy kościół w Boleszynie, źródło: http://www.wikipedia.pl, 12.09.2013.     
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = wamińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = wamińsko-mazurskie  
Linia 36: Linia 36:
  
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
Miejscowość znajduje się na terenie [[gmina Grodziczno |gminy Grodziczno]], w obszarze której występuje wyjątkowo duże nagromadzenie polodowcowych form rzeźby terenu, takich jak: moreny denne, pagórki i wzgórza morenowe, rynny subglacjalne, płaty sandru, wytopiskowe. Najniżej położonym obszarem jest dolina [[rzeka Wel| rzeki Wel]] - poniżej 100 m n.p.m. W kierunku północno-wschodnim gminy ([[Garb Lubawski]]) teren wznosi się i w rejonie na wschód od miejscowości [[Zwiniarz]] osiąga największą wysokość 200,8 m n.p.m. Powierzchnia gminy dzieli się na: wysoczyznę morenową, dolinę rzeki Weli, rynnę [[Jezioro Kiełpińskie| Jeziora Kiełpińskiego]], fragmentem sandru Skrwy. Ponadto odnajdziemy tutaj gleby brunatne właściwe i brunatne wyługowan, czarne ziemie, gleby organiczne – torfowe, murszasto-torfowe oraz mułowo-torfowe.
+
Miejscowość znajduje się na terenie [[gmina Grodziczno |gminy Grodziczno]], w obszarze której występuje wyjątkowo duże nagromadzenie polodowcowych form rzeźby terenu, takich jak: moreny denne, pagórki i wzgórza morenowe, rynny subglacjalne, płaty sandru, wytopiskowe. Najniżej położonym obszarem jest dolina [[rzeka Wel| rzeki Wel]] - poniżej 100 m n.p.m. Najwyższy teren gminy znajduje się na wschód od miejscowości [[Zwiniarz]] - 200,8 m n.p.m. Powierzchnia gminy dzieli się na: wysoczyznę morenową, dolinę rzeki Weli, rynnę [[Jezioro Kiełpińskie| Jeziora Kiełpińskiego]], fragmentem sandru Skrwy. Ponadto odnajdziemy tutaj gleby brunatne, czarne ziemie, gleby organiczne – torfowe, murszasto-torfowe oraz mułowo-torfowe.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
Wieś istniała już w XIV w. i należała do [[klucz kurzętnicki |klucza kurzętnickiego]] biskupów chełmińskich. Nie jest znana dokładna data lokacji wsi. Nazwa miejscowości pochodzi najprawdopodobniej od imienia Bolesz. Boleszyn miał charakter [[wieś czynszowa| wsi czynszowej]]. Podczas wojen polsko - szwedzkich została spustoszona [[parafia w Boleszynie]]. Przed 1653 r. powstał we wsi pierwszy drewniany [[kościół parafialny]]. W 1672 r. we wsi funkcjonowała szkoła parafialna. W 1789 r. Boleszyn stanowił [[wieś królewską]] z 34 domami. W 1880 r. miejscowość obejmowała 4756 mórg z 355 osobami. Wśród mieszkańców było 320 katolików. W 1885 r. obszar wsi wynosił 1216 ha z 476 osobami: 447 katolikami i 29 ewangelikami. Natomiast w 1910 r. we wsi funkcjonowało 121 gospodarstw zamieszkiwanych przez 648 Polaków i 24 Niemców. W 1921 r. we wsi było 693 mieszkańców. Do roku 1932 wieś należała do [[powiat brodnicki |powiatu brodnickiego]], następnie znalazła się w [[powiat działdowski |powiecie działdowskim]]. Wieś przyjęła charakter nieregularnej owalnicy na falistej wysoczyźnie morenowej.  
+
Wieś istniała już w XIV w. i należała do [[klucz kurzętnicki |klucza kurzętnickiego]] biskupów chełmińskich. Nazwa miejscowości pochodzi najprawdopodobniej od imienia Bolesz. Boleszyn miał charakter [[wieś czynszowa| wsi czynszowej]]. Podczas wojen polsko-szwedzkich została spustoszony. Przed 1653 r. we wsi erygowano [[kościół parafialny]]. W 1672 r. we wsi funkcjonowała szkoła parafialna. W 1789 r. Boleszyn miał charakter [[wieś królewską| wsi królewskiej]]. W XVIII w. obszarze Boleszyna były 34 domy. W 1880 r. teren miejscowości wynosił 4756 [[morga| mórg]], a mieszkańców było 355, w tym 320 katolików. W 1885 r. obszar wsi wynosił 1216 ha. W 1885 r. we wsi mieszkało 476 osób: 447 katolikami i 29 ewangelikami. Natomiast w 1910 r. we wsi funkcjonowało 121 gospodarstw zamieszkiwanych przez 648 Polaków i 24 Niemców. W 1921 r. we wsi było 693 mieszkańców. Do roku 1932 wieś należała do [[powiat brodnicki |powiatu brodnickiego]], następnie znalazła się w [[powiat działdowski |powiecie działdowskim]]. Wieś przyjęła charakter nieregularnej owalnicy na falistej wysoczyźnie morenowej.  
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Gospodarka ===
 
=== Gospodarka ===
We wsi znajduje się gospodarstwo agroturystyczne. Ponadto w XX w. w Boleszynie działało 8 rzemieślników i 6 chałupników. Zajmowali się oni: szewstwem, kowalstwem, ciesielstwem, rzeźnictwem, murarstwem. Swoje wyroby sprzedawali w [[Nowym Mieście Lubawskim]]. W tym samym czasie były tu także 2 sklepy kolonialne i monopolowe. We wsi organizowano również jarmarki.  
+
We wsi znajduje się gospodarstwo agroturystyczne. W XX w. w Boleszynie działało 8 rzemieślników i 6 chałupników. Zajmowali się oni: szewstwem, kowalstwem, ciesielstwem, rzeźnictwem, murarstwem. Swoje wyroby sprzedawali w [[Nowym Mieście Lubawskim]]. W tym samym czasie były tu także 2 sklepy kolonialne i monopolowe. We wsi organizowano jarmarki.  
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 51: Linia 51:
 
===Kultura===
 
===Kultura===
  
W XX w. we wsi działał biblioteka [[Towarzystwa Czytelni Ludowej]] i przytułek dla ubogich. Pod koniec XIX w. w Boleszynie powstała szkoła elementarna, która wpisała się na stałe w rozwój [[szkolnictwo |szkolnictwa]] na terenie dzisiejszego [[województwo warmińsko - mazurskie| województwa warmińsko - mazurskiego]]. Natomiast w 1935 r. powołano [[Kółko Rolnicze]].
+
W XX w. we wsi działał biblioteka [[Towarzystwa Czytelni Ludowej]] i przytułek dla ubogich. Pod koniec XIX w. w Boleszynie. W 1935 r. powstało tu [[Kółko Rolnicze]].
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 57: Linia 57:
 
===Ludzie związani z miejscowością===
 
===Ludzie związani z miejscowością===
  
W okresie okupacji sołtysem Boleszyn był Franciszek Sendwicki a po odzyskaniu niepodległości w 1945 r. - Lewalski. Obecnym (2013 r.) sołtysem wsi jest [[Maria Nadolska]].
+
W okresie okupacji sołtysem Boleszyn był Franciszek Sendwicki, a po odzyskaniu niepodległości w 1945 r. - Lewalski. Obecnym (2013 r.) sołtysem wsi jest [[Maria Nadolska]].
  
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 10:16, 8 lis 2013


Boleszyn

Zabytkowy kościół w Boleszynie, źródło: http://www.wikipedia.pl, 12.09.2013.
Zabytkowy kościół w Boleszynie, źródło: http://www.wikipedia.pl, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo wamińsko-mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Grodziczno
Sołectwo Boleszyn
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Boleszyn
Boleszyn
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Boleszyn
Boleszyn
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Boleszyn (Boleschino, Bollozin, od 1570 r. Boleszyn, od 1647 r. Bolesino, od 1772 r. Bolechin, niem. Bolleschin) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Grodziczno. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość znajduje się na terenie gminy Grodziczno, w obszarze której występuje wyjątkowo duże nagromadzenie polodowcowych form rzeźby terenu, takich jak: moreny denne, pagórki i wzgórza morenowe, rynny subglacjalne, płaty sandru, wytopiskowe. Najniżej położonym obszarem jest dolina rzeki Wel - poniżej 100 m n.p.m. Najwyższy teren gminy znajduje się na wschód od miejscowości Zwiniarz - 200,8 m n.p.m. Powierzchnia gminy dzieli się na: wysoczyznę morenową, dolinę rzeki Weli, rynnę Jeziora Kiełpińskiego, fragmentem sandru Skrwy. Ponadto odnajdziemy tutaj gleby brunatne, czarne ziemie, gleby organiczne – torfowe, murszasto-torfowe oraz mułowo-torfowe.

Dzieje miejscowości

Wieś istniała już w XIV w. i należała do klucza kurzętnickiego biskupów chełmińskich. Nazwa miejscowości pochodzi najprawdopodobniej od imienia Bolesz. Boleszyn miał charakter wsi czynszowej. Podczas wojen polsko-szwedzkich została spustoszony. Przed 1653 r. we wsi erygowano kościół parafialny. W 1672 r. we wsi funkcjonowała szkoła parafialna. W 1789 r. Boleszyn miał charakter wsi królewskiej. W XVIII w. obszarze Boleszyna były 34 domy. W 1880 r. teren miejscowości wynosił 4756 mórg, a mieszkańców było 355, w tym 320 katolików. W 1885 r. obszar wsi wynosił 1216 ha. W 1885 r. we wsi mieszkało 476 osób: 447 katolikami i 29 ewangelikami. Natomiast w 1910 r. we wsi funkcjonowało 121 gospodarstw zamieszkiwanych przez 648 Polaków i 24 Niemców. W 1921 r. we wsi było 693 mieszkańców. Do roku 1932 wieś należała do powiatu brodnickiego, następnie znalazła się w powiecie działdowskim. Wieś przyjęła charakter nieregularnej owalnicy na falistej wysoczyźnie morenowej.


Gospodarka

We wsi znajduje się gospodarstwo agroturystyczne. W XX w. w Boleszynie działało 8 rzemieślników i 6 chałupników. Zajmowali się oni: szewstwem, kowalstwem, ciesielstwem, rzeźnictwem, murarstwem. Swoje wyroby sprzedawali w Nowym Mieście Lubawskim. W tym samym czasie były tu także 2 sklepy kolonialne i monopolowe. We wsi organizowano jarmarki.


Kultura

W XX w. we wsi działał biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowej i przytułek dla ubogich. Pod koniec XIX w. w Boleszynie. W 1935 r. powstało tu Kółko Rolnicze.


Ludzie związani z miejscowością

W okresie okupacji sołtysem Boleszyn był Franciszek Sendwicki, a po odzyskaniu niepodległości w 1945 r. - Lewalski. Obecnym (2013 r.) sołtysem wsi jest Maria Nadolska.


Zabytki

Na terenie miejscowości znajduje się zabytkowy kościół późnobarokowy zbudowany w latach 1721-1723 oraz kaplica św. Huberta.


Bibliografia

Korecki Andrzej, Dzieje Gminy Grodziczno, Pelplin 2003, 354 ss.

http://www.grodziczno.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=12&menu=24&strona=1, 12.09.2013.


Kinlis (dyskusja) 07:53, 28 wrz 2013 (CEST)