Łękuk Mały: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 73: | Linia 73: | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Wydminy]] [[Kategoria: Wieś niesołecka]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Wydminy]] [[Kategoria: Wieś niesołecka]] |
Wersja z 23:03, 10 kwi 2014
Łękuk Mały | |
| |
Łękuk Mały. Dawny folwark
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | giżycki |
Gmina | Wydminy |
Sołectwo | Orłowo |
Liczba ludności (2010) | 393[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Łękuk Mały (niem. Rhog, od 1938 r. Klein Lenkuk) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 393 mieszkańców (łącznie z miejscowościami Orłowo i Róg Orłowski). Wieś wchodzi w skład sołectwa Orłowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Jolanta Herbich[2].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na południowym krańcu jeziora Łękuk, 33 km na wschód od Giżycka i 12 km na północny wschód od Wydmin.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Królewskich. Została założona w ramach osadnictwa szkatułowego w 1707 roku. Wkrótce potem dotarła tu wielka epidemia dżumy; zmarł wówczas właściciel dworku. Zagospodarowywanie wsi postępowało powoli; w 1714 roku była ona zasiedlona zaledwie w połowie i mieszkańcy starali się o zniesienie nałożonych na nich opłat. Przy niej powstał niewielki majątek, wymieniony po raz pierwszy w 1731 roku jako własność wolnego chłopa (powstał prawdopodobnie znacznie wcześniej; pierwszy dwór był drewniany). Nowy dwór wybudowano tu po zakończeniu I wojny światowej (pierwotna budowla wraz z częścią zabudowań gospodarczych została zniszczona podczas działań wojennych). Należał wtedy do rodziny Räntsch, która sprzedała go w 1925 roku; ostatnim przedwojennym właścicielem był Curt Kempka. Przed II wojną światową wieś wraz z majątkiem obejmowała obszar 443 ha; przy folwarku działała cegielnia. Łękuk Mały do 1945 roku należał do parafii ewangelickiej w Orłowie.
Po 1945 roku Łękuk Mały stanowił jedną jednostkę administracyjną z Orłowem. W latach 1954-1972 wieś wchodziła w skład gromady Gawliki Wielkie. Na bazie dawnego majątku uruchomiono tu Państwowe Gospodarstwo Rolne Łękuk Mały. W 1949 roku pożar strawił dwór. Obecnie na terenie folwarku działa gospodarstwo agroturystyczne, park uporządkowany przez prywatnych właścicieli, częściowo poddany rewaloryzacji.
Liczba mieszkańców
1857 - 21 osób
1933 - 187 osób
1939 - 177 osób
1970 - 544 osoby (łącznie z Orłowem)
Zabytki
- Pozostałości zespołu dworsko-parkowego: dwie murowane obory z przełomu XIX i XX wieku; obecnie własność prywatna
- Park dworski z XIX wieku
Bibliografia
- Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Historia folwarku Łękuk Mały [data dostępu: 5.03.2014]
- Gminna ewidencja zabytków, w: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy, Wydminy 2009 [data dostępu: 5.03.2014]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]
Przypisy
- ↑ Łącznie Orłowo, Łękuk Mały, Róg Orłowski.
- ↑ http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/2/SOLECTWA/ [data dostępu: 5.03.2014]