Wacław Leszczyński: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
|||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|pseudonim = | |pseudonim = | ||
|grafika = Leszczyński.jpg | |grafika = Leszczyński.jpg | ||
| − | |opis grafiki = Wacław Leszczyński | + | |opis grafiki = Wacław Leszczyński |
|podpis = | |podpis = | ||
| − | |data urodzenia = 15 | + | |data urodzenia = 15 VIII 1605 r. |
|miejsce urodzenia = Baranowo | |miejsce urodzenia = Baranowo | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
| − | |data śmierci = 1 | + | |data śmierci = 1 IV 1666 r. |
|miejsce śmierci = Łyszkowice | |miejsce śmierci = Łyszkowice | ||
| − | |przyczyna śmierci = | + | |przyczyna śmierci = Do śmierci przyczynił się reumatyzm |
| − | |miejsce spoczynku = | + | |miejsce spoczynku = Kolegiata łowicka |
| − | | | + | |urząd = Biskup warmiński |
|odznaczenia = | |odznaczenia = | ||
|commons = | |commons = | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Wacław Leszczyński ''' (ur. 15 | + | ''' Wacław Leszczyński ''' (ur. 15 VIII 1605 r. w Baranowie, zm. 1 IV w 1666 r. w Łyszkowicach) – [[Duchowni katoliccy |duchowny katolicki]], [[Biskup warmiński|biskup warmiński]] w latach 1644-1658. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Działalność === | === Działalność === | ||
| − | Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w [[ | + | Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w [[Kapituła warmińska|kapitule warmińskiej]], bowiem Wacław był kandydatem na [[Archidiecezja warmińska| biskupstwo warmińskie]]. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. - przyszły biskup musiał być wcześniej kanonikiem warmińskim. 6 kwietnia 1644 r. [[Kapituła warmińska|kapituła warmińska]] wybrała go na biskupa warmińskiego. W grudniu 1644 r. jego wybór zatwierdził papież. Sakrę biskupią uzyskał w 1645 r., po czym przybył na [[Warmia|Warmię]]. W 1659 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Leszczyński był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego. |
<br/> | <br/> | ||
Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o [[Warmia|Warmię]]. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy. W 1654 r. nie pozwolił na przezimowanie wojsk na [[Warmia|Warmii]]. | Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o [[Warmia|Warmię]]. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy. W 1654 r. nie pozwolił na przezimowanie wojsk na [[Warmia|Warmii]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | Za jego czasów [[Warmia]] przeszła w dziedziczne posiadanie Hohenzollernów. Leszczyńskiemu udało się zachować zwierzchnictwo nad duchowieństwem, dochody i komorę lidzbarską. Ostatecznie w wyniku wojen polsko-szwedzkich [[Warmia]] powróciła do Polski ale bez [[Frombork|Fromborka]] i [[Braniewo|Braniewa]]. [[Kapituła warmińska]] i biskup odzyskali władzę na terenie [[Archidiecezja warmińska |biskupstwa warmińskiego]]. W obronie [[Warmia|Warmii]] przed najazdem Szwedów, Leszczyński zapłacił z własnych pieniędzy za wojska stacjonujące w największych miastach. | + | Za jego czasów [[Warmia]] przeszła w dziedziczne posiadanie Hohenzollernów. Leszczyńskiemu udało się zachować zwierzchnictwo nad duchowieństwem, dochody i komorę lidzbarską. Ostatecznie w wyniku wojen polsko-szwedzkich [[Warmia]] powróciła do Polski, ale bez [[Frombork|Fromborka]] i [[Braniewo|Braniewa]]. [[Kapituła warmińska]] i biskup odzyskali władzę na terenie [[Archidiecezja warmińska |biskupstwa warmińskiego]]. W obronie [[Warmia|Warmii]] przed najazdem Szwedów, Leszczyński zapłacił z własnych pieniędzy za wojska stacjonujące w największych miastach. |
<br/> | <br/> | ||
| − | Leszczyński utrzymywał dobre stosunki z [[ | + | Leszczyński utrzymywał dobre stosunki z [[Kapituła warmińska|kapitułą]]. Udało mu się obsadzić kilka kanonii swoimi krewnymi i zwolennikami. Sam przeprowadził wizytację w kościołach. Wymagał rezydencji proboszczów w parafiach, w celu obrony wiernych przed luteranizmem. |
<br/> | <br/> | ||
Wacław troszczył się o zakony jezuickie i parafię w [[Królewiec|Królewcu]]. Wspierał szkoły braniewskie. Ufundował ołtarz św. Antoniego w [[Barczewo|Barczewie]] i podarował obraz Narodzenia Bogarodzicy w [[Stoczek Klasztorny|Stoczku Klasztornym]]. | Wacław troszczył się o zakony jezuickie i parafię w [[Królewiec|Królewcu]]. Wspierał szkoły braniewskie. Ufundował ołtarz św. Antoniego w [[Barczewo|Barczewie]] i podarował obraz Narodzenia Bogarodzicy w [[Stoczek Klasztorny|Stoczku Klasztornym]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
| − | Wacław Leszczyński pochodził z Wielkopolski, z rodu szlacheckiego o herbie Wieniawa. Rodzicami Leszczyńskiego byli: Andrzej Leszczyński wojewoda brzeski kujawski oraz Zofia Opalińska. Miał on również brata bliźniaka - Przecława wojewodę dorpackiego oraz brata Jana - kanclerza wielkiego koronnego. | + | Wacław Leszczyński pochodził z Wielkopolski, z rodu szlacheckiego o herbie Wieniawa. Rodzicami Leszczyńskiego byli: Andrzej Leszczyński wojewoda brzeski kujawski oraz Zofia Opalińska. Miał on również brata bliźniaka - Przecława, wojewodę dorpackiego oraz brata Jana - kanclerza wielkiego koronnego. |
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Wersja z 21:01, 29 mar 2014
| Wacław Leszczyński | |
| | |
 Wacław Leszczyński
| |
| Data i miejsce urodzenia | 15 VIII 1605 r. Baranowo |
| Data i miejsce śmierci | 1 IV 1666 r. Łyszkowice |
| Przyczyna śmierci | Do śmierci przyczynił się reumatyzm |
| Miejsce spoczynku | Kolegiata łowicka |
Wacław Leszczyński (ur. 15 VIII 1605 r. w Baranowie, zm. 1 IV w 1666 r. w Łyszkowicach) – duchowny katolicki, biskup warmiński w latach 1644-1658.
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Wacław Leszczyński został wcześnie oddany do kolegium jezuickiego w Poznaniu. Prawo kanoniczne studiował we Włoszech, a prawo cywilne we Francji. Leszczyński poznał język łaciński, włoski, niemiecki i francuski. Nad jego wychowaniem czuwał Jan Baykowski - sufragan poznański. Pierwsze święcenia niższe Wacław przyjął w 1622 r. w Lesznie. W 1637 r. otrzymał święcenia kapłańskie w Poznaniu.
Działalność
Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w kapitule warmińskiej, bowiem Wacław był kandydatem na biskupstwo warmińskie. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. - przyszły biskup musiał być wcześniej kanonikiem warmińskim. 6 kwietnia 1644 r. kapituła warmińska wybrała go na biskupa warmińskiego. W grudniu 1644 r. jego wybór zatwierdził papież. Sakrę biskupią uzyskał w 1645 r., po czym przybył na Warmię. W 1659 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Leszczyński był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o Warmię. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy. W 1654 r. nie pozwolił na przezimowanie wojsk na Warmii.
Za jego czasów Warmia przeszła w dziedziczne posiadanie Hohenzollernów. Leszczyńskiemu udało się zachować zwierzchnictwo nad duchowieństwem, dochody i komorę lidzbarską. Ostatecznie w wyniku wojen polsko-szwedzkich Warmia powróciła do Polski, ale bez Fromborka i Braniewa. Kapituła warmińska i biskup odzyskali władzę na terenie biskupstwa warmińskiego. W obronie Warmii przed najazdem Szwedów, Leszczyński zapłacił z własnych pieniędzy za wojska stacjonujące w największych miastach.
Leszczyński utrzymywał dobre stosunki z kapitułą. Udało mu się obsadzić kilka kanonii swoimi krewnymi i zwolennikami. Sam przeprowadził wizytację w kościołach. Wymagał rezydencji proboszczów w parafiach, w celu obrony wiernych przed luteranizmem.
Wacław troszczył się o zakony jezuickie i parafię w Królewcu. Wspierał szkoły braniewskie. Ufundował ołtarz św. Antoniego w Barczewie i podarował obraz Narodzenia Bogarodzicy w Stoczku Klasztornym.
Ciekawostki
Wacław Leszczyński pochodził z Wielkopolski, z rodu szlacheckiego o herbie Wieniawa. Rodzicami Leszczyńskiego byli: Andrzej Leszczyński wojewoda brzeski kujawski oraz Zofia Opalińska. Miał on również brata bliźniaka - Przecława, wojewodę dorpackiego oraz brata Jana - kanclerza wielkiego koronnego.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
