Wacław Leszczyński: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|opis grafiki = Wacław Leszczyński | |opis grafiki = Wacław Leszczyński | ||
|podpis = | |podpis = | ||
| − | |data urodzenia = 15 | + | |data urodzenia = 15 sierpnia 1605 r. |
|miejsce urodzenia = Baranowo | |miejsce urodzenia = Baranowo | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
| − | |data śmierci = 1 | + | |data śmierci = 1 kwietnia 1666 r. |
|miejsce śmierci = Łyszkowice | |miejsce śmierci = Łyszkowice | ||
| − | |przyczyna śmierci = | + | |przyczyna śmierci = do śmierci przyczynił się reumatyzm |
| − | |miejsce spoczynku = | + | |miejsce spoczynku = kolegiata łowicka |
| − | |urząd = | + | |urząd = biskup warmiński |
|odznaczenia = | |odznaczenia = | ||
|commons = | |commons = | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Wacław Leszczyński ''' (ur. 15 | + | ''' Wacław Leszczyński ''' (ur. 15 sierpnia 1605 r. w Baranowie, zm. 1 kwietnia 1666 r. w Łyszkowicach) – [[Duchowni katoliccy |duchowny katolicki]], [[Biskup warmiński|biskup warmiński]] w latach 1644-1658. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
=== Szkoła i wykształcenie === | === Szkoła i wykształcenie === | ||
| − | Wacław Leszczyński został wcześnie oddany do kolegium jezuickiego w Poznaniu. Prawo kanoniczne studiował we Włoszech, a prawo cywilne we Francji. Leszczyński poznał język łaciński, włoski, niemiecki i francuski. Nad jego wychowaniem czuwał | + | Wacław Leszczyński został wcześnie oddany do kolegium jezuickiego w Poznaniu. Prawo kanoniczne studiował we Włoszech, a prawo cywilne we Francji. Leszczyński poznał język łaciński, włoski, niemiecki i francuski. Nad jego wychowaniem czuwał [[sufragan]] poznański Jan Baykowski. Pierwsze święcenia niższe Wacław przyjął w 1622 r. w Lesznie. W 1637 r. otrzymał święcenia kapłańskie w Poznaniu. |
<br/> | <br/> | ||
=== Działalność === | === Działalność === | ||
| − | Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w [[Kapituła warmińska|kapitule warmińskiej]], bowiem Wacław był kandydatem na [[Archidiecezja warmińska| biskupstwo warmińskie]]. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. | + | Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował [[Jan Lamsheft]]. Była to celowe oddanie miejsca w [[Kapituła warmińska|kapitule warmińskiej]], bowiem Wacław był kandydatem na [[Archidiecezja warmińska| biskupstwo warmińskie]]. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. przyszły biskup musiał być wcześniej kanonikiem warmińskim. 6 kwietnia 1644 r. kapituła warmińska wybrała go na biskupa warmińskiego. W grudniu 1644 r. jego wybór zatwierdził papież. Sakrę biskupią uzyskał w 1645 r., po czym przybył na [[Warmia|Warmię]]. W 1659 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Leszczyński był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego. |
| − | + | ||
| − | Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o | + | Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o Warmię. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy. |
| − | + | ||
| − | Za jego czasów | + | Za jego czasów Warmia przeszła w dziedziczne posiadanie Hohenzollernów. Leszczyńskiemu udało się zachować zwierzchnictwo nad duchowieństwem, dochody i komorę lidzbarską. Ostatecznie w wyniku wojen polsko-szwedzkich Warmia powróciła do Polski, ale bez [[Frombork|Fromborka]] i [[Braniewo|Braniewa]]. [[Kapituła warmińska]] i biskup odzyskali władzę na terenie [[Archidiecezja warmińska |biskupstwa warmińskiego]]. W obronie Warmii przed najazdem Szwedów, Leszczyński zapłacił z własnych pieniędzy za wojska stacjonujące w największych miastach. |
| − | + | ||
| − | Leszczyński utrzymywał dobre stosunki z | + | Leszczyński utrzymywał dobre stosunki z kapitułą warmińską. Udało mu się obsadzić kilka kanonii swoimi krewnymi i zwolennikami. Sam przeprowadził wizytację w kościołach. Wymagał rezydencji proboszczów w parafiach, w celu obrony wiernych przed luteranizmem. Troszczył się o zakony jezuickie i parafię w [[Królewiec|Królewcu]]. Wspierał szkoły braniewskie. Ufundował ołtarz św. Antoniego w [[Barczewo|Barczewie]] i podarował obraz Narodzenia Bogarodzicy w [[Stoczek Klasztorny|Stoczku Klasztornym]]. |
| − | + | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Wacław Leszczyński pochodził z Wielkopolski, z rodu szlacheckiego o herbie Wieniawa. Rodzicami Leszczyńskiego byli: Andrzej Leszczyński wojewoda brzeski kujawski oraz Zofia Opalińska. Miał on również brata bliźniaka - Przecława, wojewodę dorpackiego oraz brata Jana - kanclerza wielkiego koronnego. | Wacław Leszczyński pochodził z Wielkopolski, z rodu szlacheckiego o herbie Wieniawa. Rodzicami Leszczyńskiego byli: Andrzej Leszczyński wojewoda brzeski kujawski oraz Zofia Opalińska. Miał on również brata bliźniaka - Przecława, wojewodę dorpackiego oraz brata Jana - kanclerza wielkiego koronnego. | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 15:51, 3 maj 2014
| Wacław Leszczyński | |
| | |
 Wacław Leszczyński
| |
| Data i miejsce urodzenia | 15 sierpnia 1605 r. Baranowo |
| Data i miejsce śmierci | 1 kwietnia 1666 r. Łyszkowice |
| Przyczyna śmierci | do śmierci przyczynił się reumatyzm |
| Miejsce spoczynku | kolegiata łowicka |
Wacław Leszczyński (ur. 15 sierpnia 1605 r. w Baranowie, zm. 1 kwietnia 1666 r. w Łyszkowicach) – duchowny katolicki, biskup warmiński w latach 1644-1658.
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Wacław Leszczyński został wcześnie oddany do kolegium jezuickiego w Poznaniu. Prawo kanoniczne studiował we Włoszech, a prawo cywilne we Francji. Leszczyński poznał język łaciński, włoski, niemiecki i francuski. Nad jego wychowaniem czuwał sufragan poznański Jan Baykowski. Pierwsze święcenia niższe Wacław przyjął w 1622 r. w Lesznie. W 1637 r. otrzymał święcenia kapłańskie w Poznaniu.
Działalność
Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w kapitule warmińskiej, bowiem Wacław był kandydatem na biskupstwo warmińskie. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. przyszły biskup musiał być wcześniej kanonikiem warmińskim. 6 kwietnia 1644 r. kapituła warmińska wybrała go na biskupa warmińskiego. W grudniu 1644 r. jego wybór zatwierdził papież. Sakrę biskupią uzyskał w 1645 r., po czym przybył na Warmię. W 1659 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Leszczyński był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o Warmię. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy.
Za jego czasów Warmia przeszła w dziedziczne posiadanie Hohenzollernów. Leszczyńskiemu udało się zachować zwierzchnictwo nad duchowieństwem, dochody i komorę lidzbarską. Ostatecznie w wyniku wojen polsko-szwedzkich Warmia powróciła do Polski, ale bez Fromborka i Braniewa. Kapituła warmińska i biskup odzyskali władzę na terenie biskupstwa warmińskiego. W obronie Warmii przed najazdem Szwedów, Leszczyński zapłacił z własnych pieniędzy za wojska stacjonujące w największych miastach.
Leszczyński utrzymywał dobre stosunki z kapitułą warmińską. Udało mu się obsadzić kilka kanonii swoimi krewnymi i zwolennikami. Sam przeprowadził wizytację w kościołach. Wymagał rezydencji proboszczów w parafiach, w celu obrony wiernych przed luteranizmem. Troszczył się o zakony jezuickie i parafię w Królewcu. Wspierał szkoły braniewskie. Ufundował ołtarz św. Antoniego w Barczewie i podarował obraz Narodzenia Bogarodzicy w Stoczku Klasztornym.
Wacław Leszczyński pochodził z Wielkopolski, z rodu szlacheckiego o herbie Wieniawa. Rodzicami Leszczyńskiego byli: Andrzej Leszczyński wojewoda brzeski kujawski oraz Zofia Opalińska. Miał on również brata bliźniaka - Przecława, wojewodę dorpackiego oraz brata Jana - kanclerza wielkiego koronnego.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
