Żyłkowiec różowawy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 20: | Linia 20: | ||
''Pleurotus subpalmatus'' (Fr.) Gillet | ''Pleurotus subpalmatus'' (Fr.) Gillet | ||
}} | }} | ||
| − | |||
| − | |||
'''Żyłkowiec różowawy''' (''Rhodotus palmatus'' (Bull.) Maire) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny ''Physalacriaceae'', rzędu pieczarkowców (''Agaricales'') | '''Żyłkowiec różowawy''' (''Rhodotus palmatus'' (Bull.) Maire) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny ''Physalacriaceae'', rzędu pieczarkowców (''Agaricales'') | ||
| − | + | <br/><br/> | |
[[Plik:Rhodotus_palmatus_19776.jpg|300px|thumb|right|Żyłkowiec różowawy - formujące się owocniki [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rhodotus_palmatus_19776.jpg]]] | [[Plik:Rhodotus_palmatus_19776.jpg|300px|thumb|right|Żyłkowiec różowawy - formujące się owocniki [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rhodotus_palmatus_19776.jpg]]] | ||
| − | + | == Owocnik == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Kapelusz 4-8 cm średnicy, mocno wypukły, później spłaszczony, z zawiniętym brzegiem, jasnopomarańczowy do ciemnoróżowego, z elastyczną, galaretowatą, zmarszczoną powierzchnią. Blaszki zatokowato wcięte, gęste, płowożółte lub czerwonawe, z krótszymi flaszeczkami. Trzon 2-5 x 0,5-1 cm, mimośrodkowy lub boczny, białawy do różowego, pokryty białymi włókienkami. Miąższ gruby, jasny, o owocowym zapachu i bardzo gorzkim smaku. Wysyp zarodników różowy. | Kapelusz 4-8 cm średnicy, mocno wypukły, później spłaszczony, z zawiniętym brzegiem, jasnopomarańczowy do ciemnoróżowego, z elastyczną, galaretowatą, zmarszczoną powierzchnią. Blaszki zatokowato wcięte, gęste, płowożółte lub czerwonawe, z krótszymi flaszeczkami. Trzon 2-5 x 0,5-1 cm, mimośrodkowy lub boczny, białawy do różowego, pokryty białymi włókienkami. Miąższ gruby, jasny, o owocowym zapachu i bardzo gorzkim smaku. Wysyp zarodników różowy. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Rozmieszczenie i ekologia == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Gatunek szeroko rozpowszechniony, znany ze wschodniej części Ameryki Północnej, Afryki Północnej, Europy, Azji oraz z Tasmanii. Na całym obszarze występowania jest gatunkiem rzadkim. W Polsce znany jest współcześnie tylko z jednego stanowiska w Puszczy Białowieskiej. | Gatunek szeroko rozpowszechniony, znany ze wschodniej części Ameryki Północnej, Afryki Północnej, Europy, Azji oraz z Tasmanii. Na całym obszarze występowania jest gatunkiem rzadkim. W Polsce znany jest współcześnie tylko z jednego stanowiska w Puszczy Białowieskiej. | ||
Owocniki pojawiają się od września do grudnia. Wyrastają w kępach na pniakach i zwalonych pniach drzew, zwłaszcza wiązów (w Europie notowany także na kasztanowcach i dębach). | Owocniki pojawiają się od września do grudnia. Wyrastają w kępach na pniakach i zwalonych pniach drzew, zwłaszcza wiązów (w Europie notowany także na kasztanowcach i dębach). | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Wartość użytkowa == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
W zależności od źródła informacji, określany jako gatunek niejadalny lub o nieznanych właściwościach. | W zależności od źródła informacji, określany jako gatunek niejadalny lub o nieznanych właściwościach. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Ciekawostki == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Gatunek ten stwierdzony został po raz pierwszy w obecnych granicach Polski przez niemieckiego mykologa Kaufmanna (jako ''Pleurotus subpalmatus''). Jego stanowisko odkryto w roku 1916 w [[Elbląg|Elblągu]]. Przez prawie sto lat żyłkowiec nie był notowany w naszym kraju. Całkiem niedawno stwierdzony został ponownie, tym razem w Puszczy Białowieskiej. | Gatunek ten stwierdzony został po raz pierwszy w obecnych granicach Polski przez niemieckiego mykologa Kaufmanna (jako ''Pleurotus subpalmatus''). Jego stanowisko odkryto w roku 1916 w [[Elbląg|Elblągu]]. Przez prawie sto lat żyłkowiec nie był notowany w naszym kraju. Całkiem niedawno stwierdzony został ponownie, tym razem w Puszczy Białowieskiej. | ||
| Linia 58: | Linia 40: | ||
Nieco częstszemu, w skali lokalnej, występowaniu tego gatunku może sprzyjać masowe wymieranie wiązów zakażonych grzybem ''Ophiostoma ulmi'' (syn. ''Ceratocystis ulmi''), powodującym tzw. holenderską chorobę wiązów (naczyniowa choroba wiązu, grafioza wiązu). Choroba ta była w nieodległej przeszłości przyczyną masowego wymierania wiązów w Europie (od 1910 r.) i Ameryce Północnej (od 1930 r.). | Nieco częstszemu, w skali lokalnej, występowaniu tego gatunku może sprzyjać masowe wymieranie wiązów zakażonych grzybem ''Ophiostoma ulmi'' (syn. ''Ceratocystis ulmi''), powodującym tzw. holenderską chorobę wiązów (naczyniowa choroba wiązu, grafioza wiązu). Choroba ta była w nieodległej przeszłości przyczyną masowego wymierania wiązów w Europie (od 1910 r.) i Ameryce Północnej (od 1930 r.). | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | |||
| − | |||
A. Bujakiewicz: ''Rhodotus palmatus (Bull.: Fr.) R. Maire''. W: W. Wojewoda (red.), ''Atlas of the geographical distribution of fungi in Poland 2'': 95-98, 2002. Kraków: W. Szafer Institute of Botany Polish Academy of Sciences. | A. Bujakiewicz: ''Rhodotus palmatus (Bull.: Fr.) R. Maire''. W: W. Wojewoda (red.), ''Atlas of the geographical distribution of fungi in Poland 2'': 95-98, 2002. Kraków: W. Szafer Institute of Botany Polish Academy of Sciences. | ||
| − | + | <br/> | |
D. Pegler: ''Grzyby Polski i Europy''. Wrocław: Larousse Polska, 2003. | D. Pegler: ''Grzyby Polski i Europy''. Wrocław: Larousse Polska, 2003. | ||
| − | + | <br/> | |
A., Bujakiewicz, J. Nita: ''Żyłkowiec różowawy Rhodotus palmatus (Bull.: Fr.) R. Maire) – mieszkaniec białowieskich ostępów''. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 60(5), 2004: 82-85. | A., Bujakiewicz, J. Nita: ''Żyłkowiec różowawy Rhodotus palmatus (Bull.: Fr.) R. Maire) – mieszkaniec białowieskich ostępów''. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 60(5), 2004: 82-85. | ||
| − | + | <br/> | |
W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70. | W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| − | + | [http://en.wikipedia.org/wiki/Rhodotus en.wikipedia.org, Rhodotus] [22.04.2014] | |
| − | + | <br/> | |
| − | http://en.wikipedia.org/wiki/Rhodotus | + | [http://www.grzyby.pl/gatunki/Rhodotus_palmatus.htm grzyby.pl] [22.04.2014] |
| − | |||
| − | http://www.grzyby.pl/gatunki/Rhodotus_palmatus.htm | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
[[Kategoria: Przyroda]] | [[Kategoria: Przyroda]] | ||
[[Kategoria:Grzyby]] | [[Kategoria:Grzyby]] | ||
Wersja z 20:17, 7 lip 2014
| Żyłkowiec różowawy | |
| | |
| Rhodotus palmatus | |
| (Bull.) Maire | |
![Żyłkowiec różowawy [1]](/index.php/Plik:Rhodotus_palmatus_(Bull.)_Maire_169125.jpg) Żyłkowiec różowawy [3] | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | podstawczaki |
| Klasa | pieczarniaki |
| Rząd | pieczarkowce |
| Rodzina | obrzękowcowate |
| Rodzaj | żyłkowiec |
| Gatunek | żyłkowiec różowawy |
| Synonimy | |
| Agaricus subpalmatus Fr.
Pleurotus subpalmatus (Fr.) Gillet | |
Żyłkowiec różowawy (Rhodotus palmatus (Bull.) Maire) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny Physalacriaceae, rzędu pieczarkowców (Agaricales)
Spis treści
Owocnik
Kapelusz 4-8 cm średnicy, mocno wypukły, później spłaszczony, z zawiniętym brzegiem, jasnopomarańczowy do ciemnoróżowego, z elastyczną, galaretowatą, zmarszczoną powierzchnią. Blaszki zatokowato wcięte, gęste, płowożółte lub czerwonawe, z krótszymi flaszeczkami. Trzon 2-5 x 0,5-1 cm, mimośrodkowy lub boczny, białawy do różowego, pokryty białymi włókienkami. Miąższ gruby, jasny, o owocowym zapachu i bardzo gorzkim smaku. Wysyp zarodników różowy.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek szeroko rozpowszechniony, znany ze wschodniej części Ameryki Północnej, Afryki Północnej, Europy, Azji oraz z Tasmanii. Na całym obszarze występowania jest gatunkiem rzadkim. W Polsce znany jest współcześnie tylko z jednego stanowiska w Puszczy Białowieskiej.
Owocniki pojawiają się od września do grudnia. Wyrastają w kępach na pniakach i zwalonych pniach drzew, zwłaszcza wiązów (w Europie notowany także na kasztanowcach i dębach).
Wartość użytkowa
W zależności od źródła informacji, określany jako gatunek niejadalny lub o nieznanych właściwościach.
Ciekawostki
Gatunek ten stwierdzony został po raz pierwszy w obecnych granicach Polski przez niemieckiego mykologa Kaufmanna (jako Pleurotus subpalmatus). Jego stanowisko odkryto w roku 1916 w Elblągu. Przez prawie sto lat żyłkowiec nie był notowany w naszym kraju. Całkiem niedawno stwierdzony został ponownie, tym razem w Puszczy Białowieskiej.
Żyłkowiec różowawy jest grzybem uznanym za wymierający na obszarze Polski (kategoria "E" na Czerwonej Liście).
Nieco częstszemu, w skali lokalnej, występowaniu tego gatunku może sprzyjać masowe wymieranie wiązów zakażonych grzybem Ophiostoma ulmi (syn. Ceratocystis ulmi), powodującym tzw. holenderską chorobę wiązów (naczyniowa choroba wiązu, grafioza wiązu). Choroba ta była w nieodległej przeszłości przyczyną masowego wymierania wiązów w Europie (od 1910 r.) i Ameryce Północnej (od 1930 r.).
Bibliografia
A. Bujakiewicz: Rhodotus palmatus (Bull.: Fr.) R. Maire. W: W. Wojewoda (red.), Atlas of the geographical distribution of fungi in Poland 2: 95-98, 2002. Kraków: W. Szafer Institute of Botany Polish Academy of Sciences.
D. Pegler: Grzyby Polski i Europy. Wrocław: Larousse Polska, 2003.
A., Bujakiewicz, J. Nita: Żyłkowiec różowawy Rhodotus palmatus (Bull.: Fr.) R. Maire) – mieszkaniec białowieskich ostępów. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 60(5), 2004: 82-85.
W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: Red list of the macrofungi in Poland. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.
Linki zewnętrzne
en.wikipedia.org, Rhodotus [22.04.2014]
grzyby.pl [22.04.2014]
![[3]](http://commons.wikimedia.org/wiki/File:2011-09-13_Rhodotus_palmatus_%28Bull.%29_Maire_169125.jpg){kind=link}
![[2]](http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rhodotus_palmatus_19776.jpg){kind=link}