Znak Rodła

Rodło
symbol Rodła, źródło: Rodło [20.03.2014]
Data założenia:	1933
Poziom szkoły:	Związek Polaków w Niemczech
Adres:	Berlin

Rodło – znak przedstawiający bieg rzeki Wisły wraz z zaznaczonym miastem Krakowem używany przez Związek Polaków w Niemczech od 1993 r..

Historia

Rodło jako godło Związku Polaków w Niemczech powstało po przejęciu przez Adolfa Hitlera władzy w Niemczech w 1933 r. Ponieważ naziści zakazali używania przez Polaków w Niemczech znaku Orła białego dlatego też Związek Polaków w Niemczech poszukiwał innej symboliki. Z inspiracji dr. Jana Kaczmarka działacze organizacji postanowili utworzyć nowy znak. Nowy znak miał podkreślać narodowy charakter organizacji. W ten sposób powstało Rodło przedstawiające bieg Wisły. Zewnętrznie wyglądało jak pół zmodyfikowanej swastyki, a jednocześnie nią nie było. W ten sposób Polacy w Niemczech uniknęli przyjęcia symboliki nazistowskiej. W rzeczywistości bowiem pozornie podobny znak oznaczał łączność Polaków z Niemiec z Macierzą i był przeciwstawiany swastyce. Stał się częścią składową znaków kilku organizacji polonijnych w Niemczech i funkcjonował jako znak wyróżniający różne organizacje polonijne.

Wygląd Rodła

Projekt graficzny Rodła zaproponowała Janina Kłopocka. Artystka przedstawiła biały znak na czerwonym tle, kojarzący się także ze znakami herbów polskich. Znak ten symbolizował stylizowany bieg Wisły z zaznaczonym stołecznym królewskim miastem Krakowem jako kolebką polskiej kultury i symbolem trwania oraz ciągłości Państwa Polskiego.

Nazwa

Autorem nazwy Rodło jest Edmund Osmańczyk. Ideogram skojarzył z herbem rodowym. Skrzyżowano nazwę staropolskiego herbu rodowego "Rodnicy" ze słowem "Godło", co w sumie dało neologizm "Rodło". Ostatecznie Rodło pochodzi od słów: "Rodzina" (Ród) i "godło". W sierpniu 1932 r. przyjęło je za znak wszystkich Polaków w Niemczech.

Działacze spod znaku Rodła

• Maria Zientara-Malewska
• Karol Langwald (1860-1939)
• August Hoffman (1880-1960)
• Seweryn Pieniężny junior

Ciekawostki

Na II Zjeździe Polaków z Zagranicy w 1934 r. w Warszawie odbyły się symboliczne zaślubiny sztandarów przez zanurzenie ich w nurtach Wisły. Ceremonia ta odbyła się w gmachu sejmu RP, przy ulicy Wiejskiej na sali posiedzeń Sejmu. 05.08.1934 r. 3000 Polaków z zagranicy przeszło ulicami Warszawy za pocztami sztandarowymi na Wybrzeże Kościuszkowskie nad Wisłą, gdzie odbyły się zaślubiny biało-czerwonych sztandarów ozdobionych Rodłem z poszczególnych dzielnic Związku Polaków w Niemczech. Wiśle kłaniały się m.in. sztandary ze Olsztyna, Gietrzwałdu, Szczytna.

medal Rodła

Bibliografia

[1] [23.04.2014]