Kaplice: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 3: | Linia 3: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Kaplice | + | |
| + | Kaplice | ||
<br/> | <br/> | ||
== Opis== | == Opis== | ||
| − | Warmińskie kaplice domkowe i wiejskie były najmniejszą formą w strukturze kaplic wolno stojących. Mogły stanowić etap | + | Warmińskie kaplice domkowe i wiejskie były najmniejszą formą w strukturze kaplic wolno stojących. Mogły stanowić etap pośredni pomiędzy architekturą kościelną, a budownictwem ludowym. Kaplice były budowane bezpośrednio na prywatnych posesjach, |
| − | |||
| − | pośredni pomiędzy architekturą kościelną, a budownictwem ludowym. Kaplice były budowane bezpośrednio na prywatnych posesjach, | ||
| − | |||
najczęściej przed domem w formie kaplicy domkowej, bądź też na gruncie wspólnotowym, jako kaplicy wiejskiej. Do rzadkości | najczęściej przed domem w formie kaplicy domkowej, bądź też na gruncie wspólnotowym, jako kaplicy wiejskiej. Do rzadkości | ||
| − | + | należało, że kaplice domkowe zostały wzniesione przy drogach, stając się z czasem miejscem modlitewnych spotkań całych wsi | |
| − | należało, że kaplice domkowe zostały wzniesione przy drogach, stając się z czasem miejscem modlitewnych spotkań całych wsi | ||
| − | |||
(np. Płoskinia, Strubno). Kaplice domkowe występują częściej w krajobrazie Warmii północnej, aniżeli w południowej. To należy | (np. Płoskinia, Strubno). Kaplice domkowe występują częściej w krajobrazie Warmii północnej, aniżeli w południowej. To należy | ||
| − | |||
łączyć z większymi możliwościami finansowymi, zamieszkujących tam Warmiaków. Najczęściej obiekty te były wzniesione na rzucie | łączyć z większymi możliwościami finansowymi, zamieszkujących tam Warmiaków. Najczęściej obiekty te były wzniesione na rzucie | ||
| − | |||
prostokąta, były murowane z cegły, na fundamencie z kamienia polnego, w większości tynkowane i bielone, nakryte dwuspadowym | prostokąta, były murowane z cegły, na fundamencie z kamienia polnego, w większości tynkowane i bielone, nakryte dwuspadowym | ||
| − | |||
dachem. Wiele tego typu obiektów miało rozmiary dosyć zróżnicowane, które oscylowały w granicach 3-4 m długości i 2-3 m | dachem. Wiele tego typu obiektów miało rozmiary dosyć zróżnicowane, które oscylowały w granicach 3-4 m długości i 2-3 m | ||
| − | |||
szerokości (np. Dąbrowa, Kominki, Mikołajewo). Budowano je w oparciu o przyjęty wzór (np. Brzezina, Jędrychowo, Ronin). Inne | szerokości (np. Dąbrowa, Kominki, Mikołajewo). Budowano je w oparciu o przyjęty wzór (np. Brzezina, Jędrychowo, Ronin). Inne | ||
| − | |||
kaplice różniły się dekoracją (np. Frombork, Glebiska, Henrykowo, Lubnowo, Łajsy, Pielgrzymowo, Smolajny). Do ich wnętrza | kaplice różniły się dekoracją (np. Frombork, Glebiska, Henrykowo, Lubnowo, Łajsy, Pielgrzymowo, Smolajny). Do ich wnętrza | ||
| − | |||
prowadziło w ścianie szczytowej duże wejście zamknięte łukiem pełnym lub ostrym, z pojedynczymi albo rzadziej dwuskrzydłowymi | prowadziło w ścianie szczytowej duże wejście zamknięte łukiem pełnym lub ostrym, z pojedynczymi albo rzadziej dwuskrzydłowymi | ||
| − | |||
drzwiami. Rozmiar kaplic domkowych pozwalał na to, aby przy wewnętrznym ołtarzyku stanął ksiądz i dwaj ministranci (np. | drzwiami. Rozmiar kaplic domkowych pozwalał na to, aby przy wewnętrznym ołtarzyku stanął ksiądz i dwaj ministranci (np. | ||
| − | |||
Garbina). Wierni natomiast mogli gromadzić się na zewnątrz, aby wspólnie odmawiać modlitwę. Kryterium pojemności wewnątrz | Garbina). Wierni natomiast mogli gromadzić się na zewnątrz, aby wspólnie odmawiać modlitwę. Kryterium pojemności wewnątrz | ||
| − | |||
obiektu przynajmniej jednej osoby, paru, czy parunastu, nie jest w tym przypadku argumentem rozstrzygającym czy to jest | obiektu przynajmniej jednej osoby, paru, czy parunastu, nie jest w tym przypadku argumentem rozstrzygającym czy to jest | ||
| + | kapliczka, czy kaplica. | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Zdjęcia == | == Zdjęcia == | ||
... | ... | ||
<br/> | <br/> | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| + | |||
Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku | Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku | ||
... | ... | ||
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Turystyka]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]] | [[Kategoria: Turystyka]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]] | ||
| + | <br/> | ||
Wersja z 20:19, 16 gru 2013
KAPLICE – Kaplice warmińskie: domkowe, wiejskie
Spis treści
Położenie
Kaplice
Opis
Warmińskie kaplice domkowe i wiejskie były najmniejszą formą w strukturze kaplic wolno stojących. Mogły stanowić etap pośredni pomiędzy architekturą kościelną, a budownictwem ludowym. Kaplice były budowane bezpośrednio na prywatnych posesjach, najczęściej przed domem w formie kaplicy domkowej, bądź też na gruncie wspólnotowym, jako kaplicy wiejskiej. Do rzadkości należało, że kaplice domkowe zostały wzniesione przy drogach, stając się z czasem miejscem modlitewnych spotkań całych wsi (np. Płoskinia, Strubno). Kaplice domkowe występują częściej w krajobrazie Warmii północnej, aniżeli w południowej. To należy łączyć z większymi możliwościami finansowymi, zamieszkujących tam Warmiaków. Najczęściej obiekty te były wzniesione na rzucie prostokąta, były murowane z cegły, na fundamencie z kamienia polnego, w większości tynkowane i bielone, nakryte dwuspadowym dachem. Wiele tego typu obiektów miało rozmiary dosyć zróżnicowane, które oscylowały w granicach 3-4 m długości i 2-3 m szerokości (np. Dąbrowa, Kominki, Mikołajewo). Budowano je w oparciu o przyjęty wzór (np. Brzezina, Jędrychowo, Ronin). Inne kaplice różniły się dekoracją (np. Frombork, Glebiska, Henrykowo, Lubnowo, Łajsy, Pielgrzymowo, Smolajny). Do ich wnętrza prowadziło w ścianie szczytowej duże wejście zamknięte łukiem pełnym lub ostrym, z pojedynczymi albo rzadziej dwuskrzydłowymi drzwiami. Rozmiar kaplic domkowych pozwalał na to, aby przy wewnętrznym ołtarzyku stanął ksiądz i dwaj ministranci (np. Garbina). Wierni natomiast mogli gromadzić się na zewnątrz, aby wspólnie odmawiać modlitwę. Kryterium pojemności wewnątrz obiektu przynajmniej jednej osoby, paru, czy parunastu, nie jest w tym przypadku argumentem rozstrzygającym czy to jest kapliczka, czy kaplica.
Zdjęcia
...
Bibliografia
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku
...
