Krzyże przydrożne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Krzyże przydrożne ''' – krzyże znajdujące się na Warmii, często stawiane przy domach, kościołach i skrzyżowaniach dróg. | '''Krzyże przydrożne ''' – krzyże znajdujące się na Warmii, często stawiane przy domach, kościołach i skrzyżowaniach dróg. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| + | {{Galeria|Nazwa=Krzyże przydrożne|wielkość=290|pozycja=right | ||
| + | |Plik:Brą18.jpg|Krzyż drewniany w Brąswałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | |Plik:Bu5.jpg|Krzyż drewniany w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | |Plik:Nag.jpg|Krzyż kuty z żelaza w Nagladach. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | |Plik:Wym.jpg|Krzyż w asyście drzew w Wymoju. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | |Plik:Bied.jpg|Krzyż drewniany w Biedowie. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | |Plik:Bre3.jpg|Krzyż drewniany w Bredynkach. © Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | }} | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | |||
| − | |||
Krzyże przydrożne znajdują się na całym terytorium [[Warmia|Warmii]]. Można je spotkać w różnych miejscach wsi i miast np.: przy domach, kościołach, na i przy cmentarzach, przy polnych i leśnych drogach, w miejscach opuszczonych. | Krzyże przydrożne znajdują się na całym terytorium [[Warmia|Warmii]]. Można je spotkać w różnych miejscach wsi i miast np.: przy domach, kościołach, na i przy cmentarzach, przy polnych i leśnych drogach, w miejscach opuszczonych. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Opis == | == Opis == | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Zachowane krzyże warmińskie nie stanowią jednolitego zespołu obiektów. Charakteryzują się one całym spectrum lokalnych rozwiązań ciesielskich, rzeźbiarskich, kowalskich czy kamieniarskiego rękodzieła artystycznego, a przy tym posiadają niewymierną wartość historyczną. | Zachowane krzyże warmińskie nie stanowią jednolitego zespołu obiektów. Charakteryzują się one całym spectrum lokalnych rozwiązań ciesielskich, rzeźbiarskich, kowalskich czy kamieniarskiego rękodzieła artystycznego, a przy tym posiadają niewymierną wartość historyczną. | ||
Krzyże na Warmii tworzą zbiór około 1600 rozmaitych obiektów, o charakterze przydrożnym, przykościelnym, przydomowym i cmentarnym. Przyglądając się każdemu z osobna można dostrzec wiele wspólnych cech: materiałowych, kompozycyjnych i dekoracyjnych, które w pewien sposób opisują i charakteryzują krzyże. | Krzyże na Warmii tworzą zbiór około 1600 rozmaitych obiektów, o charakterze przydrożnym, przykościelnym, przydomowym i cmentarnym. Przyglądając się każdemu z osobna można dostrzec wiele wspólnych cech: materiałowych, kompozycyjnych i dekoracyjnych, które w pewien sposób opisują i charakteryzują krzyże. | ||
| Linia 19: | Linia 21: | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | Kuprjaniuk Stanisław, ''Krzyże na Warmii'', „Posłaniec Warminski”, 2005, nr 7. | + | Kuprjaniuk Stanisław, ''Krzyże na Warmii'', „Posłaniec Warminski”, 2005, nr 7.<br> |
| − | + | Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku.<br> | |
| − | Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku. | ||
| − | |||
Soduła Adam, ''Drewniane krzyże i kapliczki Warmii'', „Przydrożne Pomniki Przeszłości”, red. A. Scheer, Świdnica 1998. | Soduła Adam, ''Drewniane krzyże i kapliczki Warmii'', „Przydrożne Pomniki Przeszłości”, red. A. Scheer, Świdnica 1998. | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 18:57, 23 sty 2015
Krzyże przydrożne – krzyże znajdujące się na Warmii, często stawiane przy domach, kościołach i skrzyżowaniach dróg.
Krzyż drewniany w Brąswałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk
Spis treści
Położenie
Krzyże przydrożne znajdują się na całym terytorium Warmii. Można je spotkać w różnych miejscach wsi i miast np.: przy domach, kościołach, na i przy cmentarzach, przy polnych i leśnych drogach, w miejscach opuszczonych.
Opis
Zachowane krzyże warmińskie nie stanowią jednolitego zespołu obiektów. Charakteryzują się one całym spectrum lokalnych rozwiązań ciesielskich, rzeźbiarskich, kowalskich czy kamieniarskiego rękodzieła artystycznego, a przy tym posiadają niewymierną wartość historyczną. Krzyże na Warmii tworzą zbiór około 1600 rozmaitych obiektów, o charakterze przydrożnym, przykościelnym, przydomowym i cmentarnym. Przyglądając się każdemu z osobna można dostrzec wiele wspólnych cech: materiałowych, kompozycyjnych i dekoracyjnych, które w pewien sposób opisują i charakteryzują krzyże.
Pomijając różnorodność cokołów i postumentów (granitowe, ceglane, betonowe), które były tylko sposobem ekspozycji krzyża w przestrzeni, można wyróżnić pięć typów krzyży: drewniane, kamienne, kute z żelaza, odlane z żeliwa oraz łączone z metalowych elementów. Ten podział pokrywa się z typologią krzyży spotykanych w innych regionach Polski.
Na Warmii należy mówić o krzyżach w kategoriach symbolu, określającego katolicką specyfikę tego terenu.
Bibliografia
Kuprjaniuk Stanisław, Krzyże na Warmii, „Posłaniec Warminski”, 2005, nr 7.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Soduła Adam, Drewniane krzyże i kapliczki Warmii, „Przydrożne Pomniki Przeszłości”, red. A. Scheer, Świdnica 1998.
Linki zewnętrzne
Kapliczki Warmii [22.12.2013]
