Jabłonka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Ludzie związani z miejscowością)
Linia 46: Linia 46:
 
<br/>
 
<br/>
  
W XIX w. Jabłonka była [[wieś szkatułowa| wsią szkatułkową]] z terenem 3325 [[morga| mórg]]. W II poł. XIX do mieszkańców Jabłonki zaliczano także osadników z [[Wikno| Wikna]].
+
W XIX w. Jabłonka była [[wieś szkatułowa| wsią szkatułkową]] z terenem 3325 [[morga| mórg]]. W II poł. XIX do mieszkańców Jabłonki zaliczano także osadników z [[Wikno| Wikna]]. Obecnie na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi filiał [[Parafia w Nidzicy Kościoła Ewangelicko - Augsburskiego w Jabłonce |Parafii w Nidzicy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego]].
  
 
<br/>
 
<br/>
  
W 1817 r. we wsi mieszkały 162 osoby. W 1846 r. było 290 osób, a w 1858 r. – 351. W 1867 r. wieś zamieszkiwały 543 osoby, a w 1871 r. – 573. W 1885 r. było tu 663 mieszkańców, w 1895 r. – 651, w 1905 r. – 639, w 1910 r. – 641, w 1939 r. – 669. W 1817 r. we wsi były 32 domy. W 1846 r. znajdowało się tu 41 budynków mieszkalnych, a w 1858 r. funkcjonowały - 62 gospodarstwa. W 1871 r. ich liczba wzrosła do 106, w 1885 r. do 116, a w 1895 r. do 120. W 1905 r. w Jabłonce znajdowały się 122 budynki mieszkalne, a w 1910 r. - 123.
+
Liczba ludności, domów i gospodarstw w kolejnych latach:
 +
 
 +
1817 r. - 32 domy, 162 mieszkańców
 +
 
 +
1846 r. - 41 domów, 290 mieszkańców
 +
 
 +
1858 r. – 62 gospodarstwa, 351 mieszkańców
 +
 
 +
1867 r. - 543 mieszkańców
 +
 
 +
1871 r. – 106 domów, 573 mieszkańców
 +
 
 +
1885 r. - 116 domów, 663 mieszkańców
 +
 
 +
1895 r. – 120 domów, 651 mieszkańców
 +
 
 +
1905 r. – 122 domów, 639 mieszkańców
 +
 
 +
1910 r. – 123 domy, 641 mieszkańców
 +
 
 +
1939 r. – 669 mieszkańców
  
 
Obecnie na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi filiał [[Parafia w Nidzicy Kościoła Ewangelicko - Augsburskiego |Parafii w Nidzicy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego]].
 
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 70: Linia 88:
 
=== Zabytki===
 
=== Zabytki===
  
W Jabłonce zachowały się: zabudowa z XIX/XX w., [[cmentarz ewangelicki]] z końca XIX w., budynek szkoły.  
+
W Jabłonce zachowały się: zabudowa z XIX/XX w., [[cmentarz ewangelicki w Jabłonce |cmentarz ewangelicki]] z końca XIX w., budynek szkoły.  
  
  

Wersja z 18:45, 12 lis 2013


Jabłonka

Jabłonka, źródło: http://wrota.warmia.mazury.pl, 12.09.2013.
Jabłonka, źródło: http://wrota.warmia.mazury.pl, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nidzicki
Gmina Nidzica
Sołectwo Jabłonka
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Jabłonka
Jabłonka
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Jabłonka
Jabłonka
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Jabłonka (niem. Jablonken, od 1938 r. Seehag) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Jabłonka położona jest na brzegu Jeziora Omulew oraz na skraju lasów Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej. Miejscowość leży na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19 000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne: żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.

Dzieje miejscowości

W XV w. na terenie dzisiejszej wsi istniała osada. W 1438 r. lokowano tutaj wieś czynszową na 33 łanach. Nieznana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1756 r. teren Jabłonki obejmował 23 łany i 15 mórg. W XVIII w. ziemię posiadało 18 chłopów. W tym okresie sołtysem był Samuel Rogalla. W latach 1737–1740 założono w Jabłonce szkołę.


W XIX w. Jabłonka była wsią szkatułkową z terenem 3325 mórg. W II poł. XIX do mieszkańców Jabłonki zaliczano także osadników z Wikna. Obecnie na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi filiał Parafii w Nidzicy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.


Liczba ludności, domów i gospodarstw w kolejnych latach:

1817 r. - 32 domy, 162 mieszkańców

1846 r. - 41 domów, 290 mieszkańców

1858 r. – 62 gospodarstwa, 351 mieszkańców

1867 r. - 543 mieszkańców

1871 r. – 106 domów, 573 mieszkańców

1885 r. - 116 domów, 663 mieszkańców

1895 r. – 120 domów, 651 mieszkańców

1905 r. – 122 domów, 639 mieszkańców

1910 r. – 123 domy, 641 mieszkańców

1939 r. – 669 mieszkańców



Gospodarka

We wsi istnieją gospodarstwa agroturystyczne oraz ranczo.


Ludzie związani z miejscowością

Ze wsią związana jest postać Krzysztofa Hartknoch – historyka, profesora gimnazjum toruńskiego i Uniwersytetu w Królewcu. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Piotr Ziemski.

Zabytki

W Jabłonce zachowały się: zabudowa z XIX/XX w., cmentarz ewangelicki z końca XIX w., budynek szkoły.



Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, 960 ss.

Wijaczka Jacek,Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.

Zielińska Agnieszka,Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 203 - 267.



Zobacz też

Kinlis (dyskusja) 10:21, 3 wrz 2013 (CEST)