Kozłowo (gmina Sorkwity): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Dzieje miejscowości)
 
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Kozłowo   
 
  |nazwa                = Kozłowo   
Linia 8: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Kozłowa   
 
  |dopełniacz wsi        = Kozłowa   
 
  |zdjęcie              = Kozłowo1.jpg   
 
  |zdjęcie              = Kozłowo1.jpg   
  |opis zdjęcia          = Festyn w Kozłowie, źródło: www.sorkwity.wm.pl, 12.09.2013.      
+
  |opis zdjęcia          = Festyn w Kozłowie.<br>Źródło: [http://sorkwity.wm.pl/162046,Mieszkancy-Kozlowa-powitali-wakacje.html#axzz3Rt0TBMnE www.sorkwity.wm.pl] [12.09.2013]      
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = mrągowski
 
  |powiat                = mrągowski
 
  |gmina                = Sorkwity  
 
  |gmina                = Sorkwity  
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              = Kozłowo
 
  |sołectwo              = Kozłowo
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 262
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Kozłowo'''</big> (Koszlaw, Koselaw, niem. Koslau) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina Sorkwity| gminie Sorkwity]]. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]].
+
'''Kozłowo''' (''Koszlaw'', ''Koselaw'', niem. ''Koslau'') – wieś sołecka w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Sorkwity (gmina wiejska)| gminie Sorkwity]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 262 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Andrzej Banach]]<ref>[http://www.gminasorkwity.pl/index.php?strona=Soltysi-i-Rady-Soleckie/ Strona Gminy Sorkwity] [09.09.2014]</ref>.
 
+
<br/><br/>
 
 
  
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość położona jest nieopodal jeziora [[Jezioro Babięty Małe| Babięty Małe]], w odległości około 12 km od [[Piecki |Piecek]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie [[gmina Sorkwity| gminy Sorkwity]] gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują się zasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna).Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora: [[Stromek]], [[Warpuńskie]], [[Zyndackie]], [[Gielądzkie]], [[Lampasz]]. Wzdłuż [[Jezioro Gielądzkie |Jeziora Gielądzkiego]] i [[Lampackie| Lampackiego]] występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od [[Jezioro Gielądzkie |Jeziora Gielądzkiego]], koło [[Surmówka |Surmówki]] ma wysokość 208 m n.p.m.
+
Wieś została lokowana na [[Prawo chełmiński| prawie chełmińskim]] na 350 [[Włóka| włókach]] przez Filipa von Widenaw (Kozłowo, Kozłowski). Od nazwiska założyciela pochodzi nazwa miejscowości. W 1483 r. wielki mistrz krzyżacki Marcin Truchses zatwierdził Wolfgangowi Schwansfeld, Maciejowi Wisielinowi, Piotrowi Wildenow 350 włók wsi Kozłowo. W przywileju zatwierdzono dla miejscowości także jeziora: Babięty Małe, [[Jezioro Strumyk |Strumyk]], [[Jezioro Wielki Borek |Wielki Borek]], [[Jezioro Piłaki|Piłaki]], [[Jezioro Saponin |Saponin]] i [[Jezioro Małe Gołwin |Małe Gołwin]], Jednak nie można było w nich łowić ryb. Ponadto właścicieli obowiązywała lekka służba konna od każdych 100 włók. W tym samym roku doszło do podziału majątku Kozłowo na: Kozłowo i [[Rybno (gmina Sorkwity)|Rybno]]. Następnie w 1528 r. książę Olbracht potwierdził przywilej na ziemie należące niegdyś do Wolfganga Schwansfeld dla Engela Stach von Golzheim i nadał mu 20 włók we wsi [[Wierzbowo (gmina Mrągowo) |Wierzbowo]] na [[Prawo lenne |prawie lennym]]. W 1552 r. wybuchły spory o dobra kozłowskie, gdyż Stach zaskarżył Mikołaja Wildenow i Baltazara Berkana o wsie [[Rozogi (gmina Sorkwity) |Rozogi]], [[Rybno (gmina Sorkwity)|Rybno]] i [[Maradki]].  
 
+
W 1785 r. we wsi było 31 domów, a w 1838 r. istniały 24 dymy z 234 mieszkańcami. W tym okresie do majątku Kozłowo należała wieś [[Głogno]] i folwark Kaszubiec. W 1740 założono tutaj szkołę. W 1904 r. Kozłowo obejmowało wraz z folwarkiem Piłak i Skrzebich 89 włók, w tym 10 włók lasu i 9 wody. W Kozłowie funkcjonowała gorzelnia, młyn parowy i cegielnia. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie dworu. W 1939 r. żyło tu 436 mieszkańców. Kozłowo należało do [[Parafia w Rybnie| parafii w Rybnie]].  
 
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
==Sport==
Wieś została lokowana na [[prawo chełmiński| prawie chełmińskim]] na 350 włókach przez Filipa von Widenaw (Kozłowo, Kozłowski). Od nazwiska założyciela pochodzi nazwa miejscowości. W 1483 r. wielki mistrz krzyżacki Marcin Truchses zatwierdza: Wolfgangowi Schwansfeld, Maciejowi Wisielinowi, Piotrowi Wildenow 350 włók wsi Kozłowo. W przywileju zatwierdzono dla miejscowości następujące jeziora: [[Małe Babięty]], [[Strumyk]], [[Wielki Borek]], [[Piłaki]], [[Saponin]] i [[Małe Gołwin]]. Jednak nie można było łowić ryb we wspomnianych jeziorach. Ponadto właścicieli obowiązywała lekka służba konna od każdych 100 włók. W tym samym roku doszło do podziału majątku Kozłowo na: Kozłowo i [[Rybno]]. Następnie w 1528 r. książę Olbracht potwierdza przywilej na ziemie należące niegdyś do Wolfganga Schwansfeld  dla Engela Stach von Golzheim i nadaje mu 20 włók we wsi Wierzbowo na prawie lennym. W 1552 r. były spory o dobra kozłowskie, gdyż Stach zaskarżył Mikołaja Wildenow i Baltazara Berkana o wsie [[Rozogi]], [[Rybno]] i [[Maradki]]. Stanowił w [[powiat szestyński |powiecie szestyńskim]] wolną posiadłość (Freigut)
+
W Kozłowie istnieje klub sportowy [[GKS LZS Start Kozłowo]].
W 1785 r. we wsi było 31 domów a w 1838 r. istniały 24 dymy z 234 mieszkańcami. W tym okresie do majątku Kozłowo należała wieś [[Głogno]] i folwark Kaszubiec. W 1740 założono tutaj szkołę. W 1904 r. Kozłowo obejmowało wraz z folwarkiem Piłak i Skrzebich 89 włók, w tym 10 włók lasu i 9 wody. W Kozłowie funkcjonowała gorzelnia, młyn parowy i cegielnia. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie dworu. W 1939 r. było tu 436 mieszkańców. Kozłowo należało do [[parafia w Rybnie| parafii w Rybnie]].  
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
===Kultura===
+
==Kultura==  
 
+
We wsi organizowane są festyny.
W Kozłowie istnieje klub sportowy [[GKS LZS Start Kozłowo]] oraz [[Szkoła Podstawowa w Kozłowie]] prowadzona przez Stowarzyszenie „EDUKATOR” w Łomży. We wsi organizowane są także festyny.  
+
<br/>
  
 +
==Szkolnictwo==
 +
W miejscowości znajduje się [[Szkoła podstawowa w Kozłowie (gmina Sorkwity)|szkoła podstawowa]] prowadzona przez Stowarzyszenie „EDUKATOR” w Łomży.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
== Zabytki ==
 
 
Na kartach historii wsi zapisał się książę Olbracht.
 
<br/>
 
 
 
 
 
=== Zabytki: ===
 
 
 
 
We wsi zachował się park podworski z XVIII/XIX w.  
 
We wsi zachował się park podworski z XVIII/XIX w.  
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
 +
''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.<br/>
 +
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883. <br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [09.09.2014]<br/>
 +
[http://www.gminasorkwity.pl/ Strona Gminy Sorkwity] [09.09.2014]
 +
 
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
 
  
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883, 960 ss.
 
 
 
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat mrągowski]]
 
+
[[Kategoria: Sorkwity (gmina wiejska)]]
http://www.gminasorkwity.pl
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
+
[[Kategoria: 1401-1500]]
<br/>
 
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria:Powiat mrągowski]][[Kategoria:Gmina Sorkwity]][[Kategoria:Wieś sołecka]]
 
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 08:53, 20 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 07:16, 16 lut 2015

Kozłowo

Festyn w Kozłowie.Źródło: www.sorkwity.wm.pl [12.09.2013]
Festyn w Kozłowie.
Źródło: www.sorkwity.wm.pl [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Sorkwity
Sołectwo Kozłowo
Liczba ludności (2010) 262
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kozłowo
Kozłowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kozłowo
Kozłowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kozłowo (Koszlaw, Koselaw, niem. Koslau) – wieś sołecka w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 262 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Andrzej Banach[1].

Położenie

Miejscowość położona jest nieopodal jeziora Babięty Małe, w odległości około 12 km od Piecek.

Dzieje miejscowości

Wieś została lokowana na prawie chełmińskim na 350 włókach przez Filipa von Widenaw (Kozłowo, Kozłowski). Od nazwiska założyciela pochodzi nazwa miejscowości. W 1483 r. wielki mistrz krzyżacki Marcin Truchses zatwierdził Wolfgangowi Schwansfeld, Maciejowi Wisielinowi, Piotrowi Wildenow 350 włók wsi Kozłowo. W przywileju zatwierdzono dla miejscowości także jeziora: Babięty Małe, Strumyk, Wielki Borek, Piłaki, Saponin i Małe Gołwin, Jednak nie można było w nich łowić ryb. Ponadto właścicieli obowiązywała lekka służba konna od każdych 100 włók. W tym samym roku doszło do podziału majątku Kozłowo na: Kozłowo i Rybno. Następnie w 1528 r. książę Olbracht potwierdził przywilej na ziemie należące niegdyś do Wolfganga Schwansfeld dla Engela Stach von Golzheim i nadał mu 20 włók we wsi Wierzbowo na prawie lennym. W 1552 r. wybuchły spory o dobra kozłowskie, gdyż Stach zaskarżył Mikołaja Wildenow i Baltazara Berkana o wsie Rozogi, Rybno i Maradki. W 1785 r. we wsi było 31 domów, a w 1838 r. istniały 24 dymy z 234 mieszkańcami. W tym okresie do majątku Kozłowo należała wieś Głogno i folwark Kaszubiec. W 1740 założono tutaj szkołę. W 1904 r. Kozłowo obejmowało wraz z folwarkiem Piłak i Skrzebich 89 włók, w tym 10 włók lasu i 9 wody. W Kozłowie funkcjonowała gorzelnia, młyn parowy i cegielnia. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie dworu. W 1939 r. żyło tu 436 mieszkańców. Kozłowo należało do parafii w Rybnie.

Sport

W Kozłowie istnieje klub sportowy GKS LZS Start Kozłowo.

Kultura

We wsi organizowane są festyny.

Szkolnictwo

W miejscowości znajduje się szkoła podstawowa prowadzona przez Stowarzyszenie „EDUKATOR” w Łomży.

Zabytki

We wsi zachował się park podworski z XVIII/XIX w.

Bibliografia

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883.
Bank Danych Lokalnych GUS [09.09.2014]
Strona Gminy Sorkwity [09.09.2014]

Przypisy

  1. Strona Gminy Sorkwity [09.09.2014]