Chróścik: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 5: Linia 5:
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = chroscik_kubiak.jpg
 
  |grafika = chroscik_kubiak.jpg
  |podpis grafiki = Chróścik karłowaty (Fot. D. Kubiak)
+
  |podpis grafiki = Chróścik karłowaty.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 20: Linia 20:
 
'''Chróścik''' (''Stereocaulon'' Hoffm.) – rodzaj zlichenizowanych grzybów workowych (porostów) z rodziny chróścikowatych (''Stereocaulaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales)''.  
 
'''Chróścik''' (''Stereocaulon'' Hoffm.) – rodzaj zlichenizowanych grzybów workowych (porostów) z rodziny chróścikowatych (''Stereocaulaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales)''.  
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
 
== Plecha ==
 
== Plecha ==
 
Plecha pierwotna chruścików zwykle szybko zanika, zachowując się tylko u niektórych gatunków. Plecha wtórna jest krzaczkowata, w postaci podecjów pojedynczych lub (częściej) rozgałęzionych, rosnących  prosto do góry albo pokładających się po podłożu, często o powierzchni pilśniowatej. Na podecjach znajdują liczne brodawki, łuseczki lub wyrostki (fyllokladia), których kształt, poza chemizmem plechy, jest ważną cechą przy oznaczaniu gatunków.
 
Plecha pierwotna chruścików zwykle szybko zanika, zachowując się tylko u niektórych gatunków. Plecha wtórna jest krzaczkowata, w postaci podecjów pojedynczych lub (częściej) rozgałęzionych, rosnących  prosto do góry albo pokładających się po podłożu, często o powierzchni pilśniowatej. Na podecjach znajdują liczne brodawki, łuseczki lub wyrostki (fyllokladia), których kształt, poza chemizmem plechy, jest ważną cechą przy oznaczaniu gatunków.
<br/>
 
  
 
== Rozmieszczenie i ekologia ==
 
== Rozmieszczenie i ekologia ==
Porosty z rodzaju chróścik rosną na ziemi lub skałach. Spośród 14 gatunków znanych z Polski większość występuje tylko w górach. Na niżu chróściki rosną w miejscach piaszczystych i widnych, w murawach napiaskowych oraz prześwietlonych borach sosnowych, sporadycznie na kamieniach i głazach. Do najczęściej spotykanych należy bardzo drobny chróścik karłowaty ''S. condensatum'', który można spotkać w postaci skorupiastej, szarej, grubobrodawkowanej plechy, zwykle bez podecjów i owocników. Podecja u tego gatunku mają do 1 cm wysokości i są pojedyncze lub słabo rozgałęzione. Na Warmii i Mazurach gatunek ten znany jest tylko z jednego stanowiska, koło Pisza.
+
Porosty z rodzaju chróścik rosną na ziemi lub skałach. Spośród 14 gatunków znanych z Polski większość występuje tylko w górach. Na niżu chróściki rosną w miejscach piaszczystych i widnych, w murawach napiaskowych oraz prześwietlonych borach sosnowych, sporadycznie na kamieniach i głazach. Do najczęściej spotykanych należy bardzo drobny chróścik karłowaty ''S. condensatum'', który można spotkać w postaci skorupiastej, szarej, grubobrodawkowanej plechy, zwykle bez podecjów i owocników. Podecja u tego gatunku mają do 1 cm wysokości i są pojedyncze lub słabo rozgałęzione.  
 +
 
 +
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten znany jest tylko z jednego stanowiska koło [[Pisz|Pisza]].
  
 
== Wartość użytkowa ==
 
== Wartość użytkowa ==
Linia 40: Linia 40:
  
  
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]]
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Powiat piski]] [[Kategoria: Pisz (gmina miejsko-wiejska)]]

Aktualna wersja na dzień 20:28, 9 mar 2015

Chróścik

Stereocaulon
Hoffm.
Chróścik karłowaty.Fot. Dariusz Kubiak.
Chróścik karłowaty.
Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo grzyby
Gromada grzyby workowe
Klasa miseczniaki (Lecanoromycetes)
Rząd misecznicowce
Rodzina chróścikowate
Rodzaj chróścik
Synonimy

Chróścik (Stereocaulon Hoffm.) – rodzaj zlichenizowanych grzybów workowych (porostów) z rodziny chróścikowatych (Stereocaulaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales).

Plecha

Plecha pierwotna chruścików zwykle szybko zanika, zachowując się tylko u niektórych gatunków. Plecha wtórna jest krzaczkowata, w postaci podecjów pojedynczych lub (częściej) rozgałęzionych, rosnących prosto do góry albo pokładających się po podłożu, często o powierzchni pilśniowatej. Na podecjach znajdują liczne brodawki, łuseczki lub wyrostki (fyllokladia), których kształt, poza chemizmem plechy, jest ważną cechą przy oznaczaniu gatunków.

Rozmieszczenie i ekologia

Porosty z rodzaju chróścik rosną na ziemi lub skałach. Spośród 14 gatunków znanych z Polski większość występuje tylko w górach. Na niżu chróściki rosną w miejscach piaszczystych i widnych, w murawach napiaskowych oraz prześwietlonych borach sosnowych, sporadycznie na kamieniach i głazach. Do najczęściej spotykanych należy bardzo drobny chróścik karłowaty S. condensatum, który można spotkać w postaci skorupiastej, szarej, grubobrodawkowanej plechy, zwykle bez podecjów i owocników. Podecja u tego gatunku mają do 1 cm wysokości i są pojedyncze lub słabo rozgałęzione.

Na Warmii i Mazurach gatunek ten znany jest tylko z jednego stanowiska koło Pisza.

Wartość użytkowa

Gatunki z tego rodzaju objęte są w Polsce ochroną ścisłą lub częściową. Niektóre należą do porostów zagrożonych wymarciem.

Chróściki należą do organizmów, które jako pierwsze kolonizują nagą, odsłoniętą piaszczystą glebę.

Bibliografia

Cieśliński Stanisław, Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej, Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 2003.
Fałtynowicz Wiesław, Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów, Warszawa 2012.
Oset Magdalena, The lichen genus Stereocaulon in Poland I. S. condensatum and S. incrustatum. Herzogia 21: 51–59, 2008.