Bitwa pod Tannenbergiem

Bitwa pod Tannenbergiem – stoczona w czasie I wojny światowej niedaleko wsi Stębark (niem. Tannenberg). Niemiecka historiografia określa ją jako drugą bitwę pod Tannenbergiem, uznając za pierwszą średniowieczną bitwę (nazywaną w polskiej tradycji bitwą pod Grunwaldem) z 1410 r. Bitwa pod Tannenbergiem rozpoczęła się 23 sierpnia 1914 r. w wyniku dość złożonej sytuacji, jaka powstała po przegranej przez Niemców z Rosjanami bitwie pod Gąbinem 20 sierpnia 1914 r. Przegranym w bitwie pod Gąbinem był dowódca niemieckiej 8 Armii gen. Maximilian von Prittwitz, który w wyniku tej porażki zarządził odwrót swoich wojsk. Za tę przegraną i za wycofanie się z walk został pozbawiony dowództwa. Gen. Helmuth von Moltke (szef niemieckiego Sztabu Generalnego) mianował na jego miejsce Paula von Hindenburga, a nowym szefem sztabu 8 Armii został gen. Erich Ludendorff. Obaj generałowie reprezentowali odmienne podejście niż gen. von Prittwitz. Postanowili przygotować plan uderzenia na rosyjską 2 Armię gen. Aleksandra Samsonowa. Rosyjski generał nie miał pojęcia o zmianie sytuacji w armii niemieckiej, sądził, że nadal jest ona w odwrocie i postanowił przeciąć jej drogę. Podążał więc ze swoim wojskiem w kierunku Olsztyna, na zachód.

Przebieg bitwy

Pierwszy kontakt walczących wojsk nastąpił 23 sierpnia w okolicach wsi Orłowo (dzisiaj znajduje się tam jeden z większych cmentarzy wojennych z I wojny światowej w dawnych Prusach Wschodnich; leżą tam żołnierze obu armii, różnej narodowości). 24 sierpnia Hindenburg i Ludendorff postanowili skierować część swoich sił na prawe skrzydło wojsk gen. Samsonowa. Walki trwały do 30 sierpnia. W wyniku błędów rosyjskich niemiecka armia odniosła zwycięstwo, gromiąc Rosjan i biorąc do niewoli ponad 90 tys. jeńców oraz wiele sprzętu wojennego i broni. Gen. Samsonow, świadomy swojej winy i klęski, popełnił samobójstwo.

Konsekwencje

W wyniku zwycięstwa pod Tannenbergiem Niemcy powstrzymali rozpoczętą 17 sierpnia 1914 r. rosyjską ofensywę na Prusy Wschodnie, a Paul von Hindenburg został feldmarszałkiem, potem zaś zrobił karierę polityczną w Republice Weimarskiej – został prezydentem. Jego postać została otoczona przez propagandę niemiecką niemal kultem. Jednak brak sił niemieckich, które skierowano na pomoc Hindenburgowi w sierpniu 1914 r. (nie dotarły one na czas bitwy) uniemożliwił niemiecką ofensywę na zachodzie.

Bibliografia

Wielkie wojny w Prusach. Działania militarne między Wisłą a Niemnem na przestrzeni wieków, pod red. W. Gieszczyńskiego, N. Kasparka, Dąbrówno 2010.
Wojny w Prusach, pod red. W. Gieszczyńskiego, N. Kasparka, J. Maronia, Olsztyn 2004.