Kapliczka Objawień w Gietrzwałdzie

Kapliczka Objawień w Gietrzwałdzie
typ obiektu:	kapliczka
datacja:	1877
powiat:	olsztyński
gmina:	Gietrzwałd
miejscowość:	Gietrzwałd

Kapliczka Objawień w Gietrzwałdzie – kapliczka datowana na 1877 r., znajdująca się w Gietrzwałdzie, powiat olsztyński, gmina Gietrzwałd.

Kapliczka Objawień w Gietrzwałdzie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk

Kapliczka Objawień w Gietrzwałdzie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk

Położenie

Kapliczka usytuowana w centrum wsi, w pobliżu sanktuarium maryjnego.

Opis

Najważniejsza spośród licznych kapliczek w Gietrzwałdzie, a zarazem skromna w swojej architekturze, jest neogotycka kapliczka, stojąca u podnóża kościoła, po jego stronie zachodniej. Kapliczka objawień została wybudowana w trakcie i w miejscu objawień na wyraźną prośbę Maryi, wyrażoną 6 i 9 lipca 1877 r. Wizjonerki Justyna Szafryńska i Barbara Samulowska otrzymały wówczas dokładne wskazania, jak ma wyglądać m.in. figura w kapliczce. Dnia 8 września miała być poświęcona i umieszczona figura Madonny w kapliczce przy miejscu objawień. Jednak zamówiona figura Matki Bożej nie dotarła na wyznaczony termin do Gietrzwałdu z Monachium. W nocy z 8 na 9 września przetoczyła się burza, która wyrządziła wielu zniszczeń, także przy kościele. Na kapliczkę spadł konar z klonu stojącego obok, złamał wieńczący ją krzyż i spowodował pękniecie całej kapliczki. Następnego dnia kowale wykonali klamrę metalową, opasali kapliczkę.

Dopiero 12 września została przywieziona figura do sanktuarium, a 16 września odbyło się uroczyste poświęcenie i intronizacja figury Niepokalanej Dziewicy. W tym dniu także zakończyły się objawienia. Konstrukcja kapliczki jest prosta, sprowadzona do jednorodnego korpusu, przekrytego stromym dwuspadkowym daszkiem, w którego zwieńczeniu osadzono duży kuty krzyż. W korpusie jest tylko jedna wielka wnęka o łuku ostrym, mieszcząca naturalnej wielkości figurę Matki Bożej, która została zrealizowana według dawnych i tradycyjnych wzorów przedstawiania Maryi w sztuce kościelnej jako Niepokalanie Poczętej (Maryja ubrana w białą suknię i niebieski płaszcz, u góry spięty pozłacaną haftką, swoją lewą nogą deptała wijącego się węża). Poniżej wnęki głównej umieszczono w mniejszej wnęce fragment niezachowanego klonu objawień. Za przyczyną objawień maryjnych w Gietrzwałdzie wzmogło się zapotrzebowanie na budowę nowych kapliczek, w większości dedykowanych Matce Bożej, i wznoszenia także licznych krzyży.

Bibliografia

Bielawny Krzysztof, Niezwyciężone sanktuarium maryjne w Gietrzwałdzie, Olsztyn 2008.
Die Erscheinungen in Dittrichswalde, Braunsberg 1877.
Hochleitner Janusz, Kapliczki Warmii południowej. Przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji, Olsztyn 2004.
Kuprjaniuk Stanisław, Kapliczki i krzyże parafii Gietrzwałd w perspektywie objawień maryjnych w 1877 r., [w:] Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Kuprjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.
Nowakowski Edward, O cudownych obrazach w Polsce Przenajświętszej Matki Bożej. Wiadomości historyczne, bibliograficzne i ikonograficzne przez x. Wacława z Sulgostowa kapucyna, Kraków 1902.
Obłąk Jan, Objawienia Matki Boskiej w Gietrzwałdzie. Ich treść i autentyczność w opinii współczesnych, „Studia Warmińskie”, t. 14, 1977.
Objawienia Najświętszej Maryi Panny w Gietrzwałdzie z źródeł autentycznych na miejscu i z różnych pism zebrali R. i S., Gietrzwałd 1878.

Linki zewnętrzne

Kapliczki Warmii [23.12.2013]