Pierławki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 4 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 35: | Linia 35: | ||
==Dzieje miejscowości== | ==Dzieje miejscowości== | ||
| − | Pierwotnie ziemie, na których znajduje się obecnie wieś Pierławki, zamieszkiwane były przez pruskie plemię [[Sasinowie|Sasinów]]. Według ''Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'' w XV wieku na tym terenie osiedliła się ludność polska<ref> [http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_VIII/99 | + | Pierwotnie ziemie, na których znajduje się obecnie wieś Pierławki, zamieszkiwane były przez pruskie plemię [[Sasinowie|Sasinów]]. Według ''Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'' w XV wieku na tym terenie osiedliła się ludność polska<ref>''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', Tom VIII, Warszawa 1880.[http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_VIII/99 dir.icm.edu.pl] [10.02.2015]</ref>. Sporządzony w 1542 roku, na polecenie księcia [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohenzollerna]], spis ludności potwierdza fakt, że wieś zamieszkiwała tylko ludność polska<ref>''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.</ref>.<br/> |
W 1954 roku, po reformie podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>, Pierławki należały do gromady Działdowo<ref>Uchwała Nr 12 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu działdowskiego. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 roku.</ref> w powiecie działdowskim, w województwie olsztyńskim. W 1972 roku kolejna reforma przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>. Obszar sołectwa Pierławki włączono do gminy Działdowo<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 roku.</ref>. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>.<br/> | W 1954 roku, po reformie podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>, Pierławki należały do gromady Działdowo<ref>Uchwała Nr 12 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu działdowskiego. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 roku.</ref> w powiecie działdowskim, w województwie olsztyńskim. W 1972 roku kolejna reforma przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>. Obszar sołectwa Pierławki włączono do gminy Działdowo<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 roku.</ref>. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>.<br/> | ||
| Linia 50: | Linia 50: | ||
O grodzisku znajdującym się pierwotnie na terenach wsi mówi legenda: "W bardzo odległych czasach z zakolu rzeczki, która nosi nazwę Pierławka, istnieć miał gród kniazia mazowieckiego. Miał on córkę jedynaczkę – jak się w baśniach i legendach powszechnie spotyka. Nie wiadomo, czy była piękna, ale oznaczała się walecznością, jak wszyscy jej rodacy. Kiedyś, gdy podczas napadu pogańskich Prusów gródek bronić się musiał, dzielna kniaziówna walczyła na równi z mężczyznami. | O grodzisku znajdującym się pierwotnie na terenach wsi mówi legenda: "W bardzo odległych czasach z zakolu rzeczki, która nosi nazwę Pierławka, istnieć miał gród kniazia mazowieckiego. Miał on córkę jedynaczkę – jak się w baśniach i legendach powszechnie spotyka. Nie wiadomo, czy była piękna, ale oznaczała się walecznością, jak wszyscy jej rodacy. Kiedyś, gdy podczas napadu pogańskich Prusów gródek bronić się musiał, dzielna kniaziówna walczyła na równi z mężczyznami. | ||
Zobaczył ją wódz Prusinów, postanowił pochwycić i uprowadzić. Dziewczyna walczyła jednak zajadle i padła z rąk napastników. Grodzianie widząc śmierć swej uwielbianej kniaziówny, pałając zemstą, zdołali pochwycić pruskiego wodza. Aby odstraszyć jego towarzyszy, zamordowali go, a zwłoki poćwiartowali i porozwieszali na drzewach, okalających gród. Napastnicy pierzchli… | Zobaczył ją wódz Prusinów, postanowił pochwycić i uprowadzić. Dziewczyna walczyła jednak zajadle i padła z rąk napastników. Grodzianie widząc śmierć swej uwielbianej kniaziówny, pałając zemstą, zdołali pochwycić pruskiego wodza. Aby odstraszyć jego towarzyszy, zamordowali go, a zwłoki poćwiartowali i porozwieszali na drzewach, okalających gród. Napastnicy pierzchli… | ||
| − | Zrozpaczony po śmierci jedynaczki kniaź nie mógł wytrzymać w siedzibie, gdzie wszystko mu ją przypominało i przeniósł się wraz z grodzianami nad pobliską rzekę Nidę, nazwaną później Działdówką. Opuszczony gródek zajęli niebawem Prusowie i nadali mu oraz rzeczce nazwę Perlauks, Pierławki."<ref>[http://grodziska.eu/ziemia-sasinow/ grodziska.eu]</ref> | + | Zrozpaczony po śmierci jedynaczki kniaź nie mógł wytrzymać w siedzibie, gdzie wszystko mu ją przypominało i przeniósł się wraz z grodzianami nad pobliską rzekę Nidę, nazwaną później Działdówką. Opuszczony gródek zajęli niebawem Prusowie i nadali mu oraz rzeczce nazwę Perlauks, Pierławki."<ref>[http://grodziska.eu/ziemia-sasinow/ grodziska.eu]</ref> |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| Linia 60: | Linia 60: | ||
Uchwała Nr 12 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu działdowskiego. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 roku.<br/> | Uchwała Nr 12 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu działdowskiego. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 roku.<br/> | ||
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 roku.<br/> | Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 roku.<br/> | ||
| − | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', Tom VIII, Warszawa | + | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', Tom VIII, Warszawa 1880. [http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_VIII/99 dir.icm.edu.pl] [10.02.2015]<br/> |
''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.<br/> | ''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.<br/> | ||
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [10.02.2015]<br/> | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [10.02.2015]<br/> | ||
| Linia 66: | Linia 66: | ||
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/> | [https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/> | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat działdowski]] [[Kategoria: Działdowo (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat działdowski]] [[Kategoria: Działdowo (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 18:58, 20 kwi 2015
| Pierławki | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | działdowski |
| Gmina | Działdowo |
| Liczba ludności (2013) | 300 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Pierławki | |
| Położenie na mapie Polski  Pierławki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Pierławki (niem. Pierlawken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. Miejscowość w 2013 roku liczyła 300 mieszkańców. Funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Świderski[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, w odległości około 4 km na zachód od Działdowa.
Dzieje miejscowości
Pierwotnie ziemie, na których znajduje się obecnie wieś Pierławki, zamieszkiwane były przez pruskie plemię Sasinów. Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich w XV wieku na tym terenie osiedliła się ludność polska[2]. Sporządzony w 1542 roku, na polecenie księcia Albrechta Hohenzollerna, spis ludności potwierdza fakt, że wieś zamieszkiwała tylko ludność polska[3].
W 1954 roku, po reformie podziału administracyjnego państwa[4], Pierławki należały do gromady Działdowo[5] w powiecie działdowskim, w województwie olsztyńskim. W 1972 roku kolejna reforma przywracała podział państwa na gminy[6]. Obszar sołectwa Pierławki włączono do gminy Działdowo[7]. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego[8].
Zabytki
- cmentarz ewangelicki
Ludzie zwiazani z miejscowością
- Jerzy Burski (1914-1979) - urodzony w Pierławkach nauczyciel, działacz społeczny i polityczny.
Religia
Wieś należy do parafii w Działdowie.
Ciekawostki
O grodzisku znajdującym się pierwotnie na terenach wsi mówi legenda: "W bardzo odległych czasach z zakolu rzeczki, która nosi nazwę Pierławka, istnieć miał gród kniazia mazowieckiego. Miał on córkę jedynaczkę – jak się w baśniach i legendach powszechnie spotyka. Nie wiadomo, czy była piękna, ale oznaczała się walecznością, jak wszyscy jej rodacy. Kiedyś, gdy podczas napadu pogańskich Prusów gródek bronić się musiał, dzielna kniaziówna walczyła na równi z mężczyznami. Zobaczył ją wódz Prusinów, postanowił pochwycić i uprowadzić. Dziewczyna walczyła jednak zajadle i padła z rąk napastników. Grodzianie widząc śmierć swej uwielbianej kniaziówny, pałając zemstą, zdołali pochwycić pruskiego wodza. Aby odstraszyć jego towarzyszy, zamordowali go, a zwłoki poćwiartowali i porozwieszali na drzewach, okalających gród. Napastnicy pierzchli… Zrozpaczony po śmierci jedynaczki kniaź nie mógł wytrzymać w siedzibie, gdzie wszystko mu ją przypominało i przeniósł się wraz z grodzianami nad pobliską rzekę Nidę, nazwaną później Działdówką. Opuszczony gródek zajęli niebawem Prusowie i nadali mu oraz rzeczce nazwę Perlauks, Pierławki."[9]
Przypisy
- ↑ Urząd Gminy Działdowo [10.02.2015]
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VIII, Warszawa 1880.dir.icm.edu.pl [10.02.2015]
- ↑ Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
- ↑ Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
- ↑ Uchwała Nr 12 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu działdowskiego. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 roku.
- ↑ Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
- ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 roku.
- ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
- ↑ grodziska.eu
Bibliografia
Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl[10.02.2015]
Uchwała Nr 12 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu działdowskiego. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 roku.
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 roku.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VIII, Warszawa 1880. dir.icm.edu.pl [10.02.2015]
Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Działdowo [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]
