Biskupiec: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 2: Linia 2:
 
  |nazwa                = Biskupiec
 
  |nazwa                = Biskupiec
 
  |herb wsi              = Herb Biskupca.png   
 
  |herb wsi              = Herb Biskupca.png   
−
  |flaga wsi            = Flaga Biskupca.png|border
+
  |flaga wsi            = Flaga Biskupca2.png
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Biskupca
 
  |dopełniacz wsi        = Biskupca
Linia 31: Linia 31:
 
''' Biskupiec ''' (niem. ''Bischofsburg'') – miasto położone w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biskupiec]].
 
''' Biskupiec ''' (niem. ''Bischofsburg'') – miasto położone w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biskupiec]].
 
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa olsztyńskiego. W 2012 roku miejscowość liczyła 10 700 mieszkańców. Aktualnie funkcję burmistrza sprawuje [[Kamil Kozłowski]]<ref>[http://www.biskupiec.pl/wladze.htm biskupiec.pl] [13.12.2104]</ref>.
 
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa olsztyńskiego. W 2012 roku miejscowość liczyła 10 700 mieszkańców. Aktualnie funkcję burmistrza sprawuje [[Kamil Kozłowski]]<ref>[http://www.biskupiec.pl/wladze.htm biskupiec.pl] [13.12.2104]</ref>.
−
<br/><br/>
+
 
 +
'''Zobacz też: [[Biskupiec (powiat nowomiejski)]]'''
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Biskupiec leży w południowo-wschodniej części [[Warmia|Warmii]], na obszarze [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]], w odległości 38 km od [[Olsztyn|Olsztyna]]. Miasto leży nad rzeką [[Rzeka Dymer| Dymer]]
 
Biskupiec leży w południowo-wschodniej części [[Warmia|Warmii]], na obszarze [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]], w odległości 38 km od [[Olsztyn|Olsztyna]]. Miasto leży nad rzeką [[Rzeka Dymer| Dymer]]
Linia 37: Linia 38:
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
−
Początki Biskupca związane są z osadą, która wyrosła przy zamku-strażnicy obronnej wybudowanej przez biskupa warmińskiego [[Henryk Sorbom|Hneryka Sorboma]]. Miejski przywilej lokacyjny został wystawiony 17 października 1395 roku. Odbiorcą przywileju był zasadźca i pierwszy sołtys, niejaki Jan z [[Mokiny|Mokin]]. Pierwsi osadnicy pochodzili prawdopodobnie z okolic [[Barczewo|Barczewa]] i [[Reszel|Reszla]]. Miasto otoczono murami miejskimi posiadającymi dwie bramy: Reszelską i Szczycieńską.  
+
Początki Biskupca związane są z osadą, która wyrosła przy zamku-strażnicy obronnej wybudowanej przez biskupa warmińskiego [[Henryk III Sorbom|Henryka Sorboma]]. Miejski przywilej lokacyjny został wystawiony 17 października 1395 roku. Odbiorcą przywileju był zasadźca i pierwszy sołtys, niejaki Jan z [[Mokiny|Mokin]]. Pierwsi osadnicy pochodzili prawdopodobnie z okolic [[Barczewo|Barczewa]] i [[Reszel|Reszla]]. Miasto otoczono murami miejskimi posiadającymi dwie bramy: Reszelską i Szczycieńską.  
  
 
W XV i w drugiej ćwierci XVI wieku Biskupiec musiał się borykać ze skutkami [[Wojny polsko-krzyżackie|wojen polsko-krzyżackich]]. Miasto zostało zniszczone, splądrowane i wyludnione. Runął zamek biskupi, którego już nie odbudowano. Od połowy XVI wieku prowadzono akcję ponownego zasiedlenia opuszczonych wsi i miasteczek. W tym okresie w Biskupcu osiedliła się polska ludność z Mazowsza, napływająca na te tereny do XVII wieku. W wieku XVII miejscowość padała ofiarą pożarów, które trawiły zabudowania  miejskie, gospodarcze i budynki użytku publicznego. Na początku XVIII wieku do miasta dotarła [[Epidemia dżumy 1709-1711|epidemia dżumy]], która  zabiła 179 mieszkańców. W 1772 roku Biskupiec był zamieszkany przez 1064 osoby.
 
W XV i w drugiej ćwierci XVI wieku Biskupiec musiał się borykać ze skutkami [[Wojny polsko-krzyżackie|wojen polsko-krzyżackich]]. Miasto zostało zniszczone, splądrowane i wyludnione. Runął zamek biskupi, którego już nie odbudowano. Od połowy XVI wieku prowadzono akcję ponownego zasiedlenia opuszczonych wsi i miasteczek. W tym okresie w Biskupcu osiedliła się polska ludność z Mazowsza, napływająca na te tereny do XVII wieku. W wieku XVII miejscowość padała ofiarą pożarów, które trawiły zabudowania  miejskie, gospodarcze i budynki użytku publicznego. Na początku XVIII wieku do miasta dotarła [[Epidemia dżumy 1709-1711|epidemia dżumy]], która  zabiła 179 mieszkańców. W 1772 roku Biskupiec był zamieszkany przez 1064 osoby.
  
−
Na początku XIX wieku miasto ponownie znalazło się w centrum wojennych wydarzeń. Biskupiec znalazł się bowiem na trasie przemarszu wojsk francuskich, które stacjonowały w nim od 28 maja do 24 czerwca 1812 r. Kontrybucje, obowiązek wykarmienia wojska, przymusowy kwaterunek oficerów i żołnierzy, grabieże i samowola tych ostatnich wyczerpały siły i możliwości finansowe mieszkańców na bardzo długi czas. Kolejnym ciosem była [[Epidemia cholery w XIX wieku| epidemia cholery]], która siała spustoszenie od grudnia 1831 do lutego następnego roku. W tym okresie zmarły 82 osoby. W połowie stulecia za sprawą pełnienia roli centrum administracyjnego Biskupiec zaczął się rozwijać.
+
Na początku XIX wieku miasto ponownie znalazło się w centrum wojennych wydarzeń. Biskupiec znalazł się bowiem na trasie przemarszu wojsk francuskich, które stacjonowały w nim od 28 maja do 24 czerwca 1812 r. Kontrybucje, obowiązek wykarmienia wojska, przymusowy kwaterunek oficerów i żołnierzy, grabieże i samowola tych ostatnich wyczerpały siły i możliwości finansowe mieszkańców na bardzo długi czas. Kolejnym ciosem była [[Epidemia cholery w XIX wieku| epidemia cholery]], która siała spustoszenie od grudnia 1831 roku do lutego następnego roku. W tym okresie zmarły 82 osoby. W połowie stulecia za sprawą pełnienia roli centrum administracyjnego Biskupiec zaczął się rozwijać.
  
−
W 1865 roku pracę rozpoczęła miejscowa stacja telegraficzna. W 1900 roku miasto liczyło 5250 mieszkańców. W roku 1909 Biskupiec uzyskał połączenie kolejowe z [[Czerwonka|Czerwonką]], [[Mrągowo|Mrągowem]] i [[Szczytno|Szczytnem]]. Rok później w mieście uruchomiona została elektrownia. W czasie I wojny światowej Biskupiec nie został dotknięty przez działania wojenne.
+
W 1865 roku pracę rozpoczęła miejscowa stacja telegraficzna. W 1900 roku miasto liczyło 5250 mieszkańców. W roku 1909 Biskupiec uzyskał połączenie kolejowe z [[Czerwonka (gmina Biskupiec)|Czerwonką]], [[Mrągowo|Mrągowem]] i [[Szczytno|Szczytnem]]. Rok później w mieście uruchomiona została elektrownia. W czasie I wojny światowej Biskupiec nie został dotknięty przez działania wojenne.
  
 
W lutym 1945 roku do miasta wkroczyły oddziały Armii Czerwonej. Pierwszym powojennym burmistrzem został [[Serwilian Rybacki]]. W lipcu uruchomiona została szkoła. W ciągu 1945 roku udało się otworzyć szpital, wznowić pracę młyna, tartaku i elektrowni. W tym samym okresie powstało Państwowe Przedsiębiorstwo Traktorów i Maszyn Rolniczych, przemianowane później na Państwowy Ośrodek Maszyn. W 1951 powstał Powiatowy Dom Kultury.
 
W lutym 1945 roku do miasta wkroczyły oddziały Armii Czerwonej. Pierwszym powojennym burmistrzem został [[Serwilian Rybacki]]. W lipcu uruchomiona została szkoła. W ciągu 1945 roku udało się otworzyć szpital, wznowić pracę młyna, tartaku i elektrowni. W tym samym okresie powstało Państwowe Przedsiębiorstwo Traktorów i Maszyn Rolniczych, przemianowane później na Państwowy Ośrodek Maszyn. W 1951 powstał Powiatowy Dom Kultury.
Linia 54: Linia 55:
 
[[File:Biskupiec3.jpg|thumb|290px|right|Zabytkowa wieża ciśnień w Biskupcu. Fot. Mieczysław Kalski]]
 
[[File:Biskupiec3.jpg|thumb|290px|right|Zabytkowa wieża ciśnień w Biskupcu. Fot. Mieczysław Kalski]]
 
[[File:Biskupiec4.jpg|thumb|290px|right|Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Biskupcu. Fot. Mieczysław Kalski]]
 
[[File:Biskupiec4.jpg|thumb|290px|right|Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Biskupcu. Fot. Mieczysław Kalski]]
 +
 
==Gospodarka==
 
==Gospodarka==
 
*[["MARDI" Sp. z o.o.]]
 
*[["MARDI" Sp. z o.o.]]
Linia 136: Linia 138:
  
 
==Multimedia==
 
==Multimedia==
−
{{#ev:youtube|EqN3kAbUP9c|500|left|}}
+
{{#ev:youtube|GpDYNW1-LR8|500|left|}}
−
 
+
{{#ev:youtube|EqN3kAbUP9c|500|center|}}
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>

Aktualna wersja na dzień 11:24, 9 maj 2016

Biskupiec
Herb Flaga
Herb Biskupca Flaga Biskupca
Biskupiec. Centrum miasta.Fot. Mieczysław Kalski
Biskupiec. Centrum miasta.
Fot. Mieczysław Kalski
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Biskupiec
Liczba ludności (2012) 10 700
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Biskupiec
Biskupiec
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Biskupiec
Biskupiec
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Biskupiec (niem. Bischofsburg) – miasto położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa olsztyńskiego. W 2012 roku miejscowość liczyła 10 700 mieszkańców. Aktualnie funkcję burmistrza sprawuje Kamil Kozłowski[1].

Zobacz też: Biskupiec (powiat nowomiejski)

Położenie

Biskupiec leży w południowo-wschodniej części Warmii, na obszarze Pojezierza Olsztyńskiego, w odległości 38 km od Olsztyna. Miasto leży nad rzeką Dymer

Dzieje miejscowości

Początki Biskupca związane są z osadą, która wyrosła przy zamku-strażnicy obronnej wybudowanej przez biskupa warmińskiego Henryka Sorboma. Miejski przywilej lokacyjny został wystawiony 17 października 1395 roku. Odbiorcą przywileju był zasadźca i pierwszy sołtys, niejaki Jan z Mokin. Pierwsi osadnicy pochodzili prawdopodobnie z okolic Barczewa i Reszla. Miasto otoczono murami miejskimi posiadającymi dwie bramy: Reszelską i Szczycieńską.

W XV i w drugiej ćwierci XVI wieku Biskupiec musiał się borykać ze skutkami wojen polsko-krzyżackich. Miasto zostało zniszczone, splądrowane i wyludnione. Runął zamek biskupi, którego już nie odbudowano. Od połowy XVI wieku prowadzono akcję ponownego zasiedlenia opuszczonych wsi i miasteczek. W tym okresie w Biskupcu osiedliła się polska ludność z Mazowsza, napływająca na te tereny do XVII wieku. W wieku XVII miejscowość padała ofiarą pożarów, które trawiły zabudowania miejskie, gospodarcze i budynki użytku publicznego. Na początku XVIII wieku do miasta dotarła epidemia dżumy, która zabiła 179 mieszkańców. W 1772 roku Biskupiec był zamieszkany przez 1064 osoby.

Na początku XIX wieku miasto ponownie znalazło się w centrum wojennych wydarzeń. Biskupiec znalazł się bowiem na trasie przemarszu wojsk francuskich, które stacjonowały w nim od 28 maja do 24 czerwca 1812 r. Kontrybucje, obowiązek wykarmienia wojska, przymusowy kwaterunek oficerów i żołnierzy, grabieże i samowola tych ostatnich wyczerpały siły i możliwości finansowe mieszkańców na bardzo długi czas. Kolejnym ciosem była epidemia cholery, która siała spustoszenie od grudnia 1831 roku do lutego następnego roku. W tym okresie zmarły 82 osoby. W połowie stulecia za sprawą pełnienia roli centrum administracyjnego Biskupiec zaczął się rozwijać.

W 1865 roku pracę rozpoczęła miejscowa stacja telegraficzna. W 1900 roku miasto liczyło 5250 mieszkańców. W roku 1909 Biskupiec uzyskał połączenie kolejowe z Czerwonką, Mrągowem i Szczytnem. Rok później w mieście uruchomiona została elektrownia. W czasie I wojny światowej Biskupiec nie został dotknięty przez działania wojenne.

W lutym 1945 roku do miasta wkroczyły oddziały Armii Czerwonej. Pierwszym powojennym burmistrzem został Serwilian Rybacki. W lipcu uruchomiona została szkoła. W ciągu 1945 roku udało się otworzyć szpital, wznowić pracę młyna, tartaku i elektrowni. W tym samym okresie powstało Państwowe Przedsiębiorstwo Traktorów i Maszyn Rolniczych, przemianowane później na Państwowy Ośrodek Maszyn. W 1951 powstał Powiatowy Dom Kultury.

Między 1972 a 1977 rokiem w mieście funkcjonował Komitet Gminny PZPR. W latach 1977–1989 działał natomiast Komitet Miejsko-Gminny.

Biskupiec należy do Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Cittaslow.

Ratusz w Biskupcu. Fot. Mieczysław Kalski
Zabytkowa wieża ciśnień w Biskupcu. Fot. Mieczysław Kalski
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Biskupcu. Fot. Mieczysław Kalski

Gospodarka

Kultura

Organizacje i stowarzyszenia

Religia

Ludzie związani z miejscowością

Sport

Edukacja

Turystyka

Zabytki

Multimedia

Przypisy

  1. ↑ biskupiec.pl [13.12.2104]

Zobacz też

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
Biskupiec, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Biskupiec, oprac. Kazimierz Ryszard Piotrowski, Olsztyn 1995.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [13.12.2014]
Baza Informacji Lokalnej [13.12.2014]
Stowarzyszenie Dom Warmiński [13.12.2014]
biskupiec.pl [13.12.2014]
krajobrazpelenmozliwosci.pl [13.12.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Biskupiec&oldid=154523”