Kaplica pw. Matki Bożej w Pieniężnie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
m (Zastępowanie tekstu - "© Stanisław Kuprjaniuk" na "Fot. Stanisław Kuprjaniuk")
 
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Mała architektura2 sakralna infobox
 
{{Mała architektura2 sakralna infobox
 
<!-- w trakcie opracowania -->
 
<!-- w trakcie opracowania -->
  |nazwa        = Mała architektura sakralna
+
  |nazwa        = Kaplica pw. Matki Bożej w Pieniężnie
 
  |typ obiektu  = kaplica <!-- Parametr obowiązkowy  -->
 
  |typ obiektu  = kaplica <!-- Parametr obowiązkowy  -->
 
  |lokalizacja  = przydrożna
 
  |lokalizacja  = przydrożna
Linia 8: Linia 8:
 
  |gmina        = Pieniężno
 
  |gmina        = Pieniężno
 
  |miejscowość  = Pieniężno
 
  |miejscowość  = Pieniężno
|parafia      = Pieniężno
+
}}  
}} <br />
+
''' Kaplica pw. Matki Bożej w Pieniężnie''' znajduje się w [[Dolina rzeki Wałszy|dolinie rzeki Wałszy]]. Dojście do niej, albo szlakiem turystycznym od strony miasta, albo od strony [[Klasztor misjonarzy werbistów w Pieniężnie |klasztoru]].
''' Kaplica p.w. Matki Bożej w Pieniężnie'''  
+
<br/><br />
<br/>
+
[[Plik:Pie2.jpg|thumb|right|290px|Kaplica Matki Bożej w Pieniężnie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk]]
== Położenie ==
+
[[Plik:Pie1.jpg|thumb|right|290px|Wnętrze kaplicy Matki Bożej w Pieniężnie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
[[Plik:Pie1.jpg|right|thumb|300px|Wnętrze kaplicy Matki Bożej w Pieniężnie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
+
]]
[[Kaplice|Kaplica Matki]] Bożej znajduje się w [[dolina rzeki Wałszy|dolinie rzeki Wałszy]]. Dojście do niej, albo szlakiem turystycznym od strony miasta, albo od strony [[klasztor werbistów w Pieniężnie|klasztoru]].
 
<br/>
 
 
== Opis ==
 
== Opis ==
Kaplica poświęcona ku czci Matki Bożej została zbudowana w sąsiedztwie [[cudowne źródełko w dolinie rzeki Wałszy|cudownego źródełka na terenie doliny rzeki Wałszy]] w 1826 roku. Wybudowano ją w stylu klasycystycznym. Na jej frontonie widniał napis w języku niemieckim: „Erbaut von Witwe Germann” - tłum. z niem. "Wzniesiona przez wdowę Germann", który określał, że kaplica była przykładem fundacji świecko-prywatnej. Kaplicą opiekowali się najpierw fundatorka (wdowa po pieniężeńskim piekarzu, nazwiskiem Germann), a potem krewny Germanów piekarz Mueller. Posiadał do niej klucze, a także zbierał ofiary, które były składne do umieszczonej w kaplicy skarbony. Pieniądze te były przeznaczone na cele dobroczynne. W tym czasie kaplica znajdowała się w bardzo dobrym stanie. Około 1910 roku zgodnie z zarządzeniem biskupa [[Andrzej Thiel|Andrzeja Thiela]] opiekunem kaplicy został pieniężeński dziekan. Miał on obowiązek troski o wygląd wewnętrzny i zewnętrzny kaplicy, oraz o jej otoczenie. On również był upoważniony do rozporządzania ofiary, pochodzące z tej kapliczki. Za nie rozchodowane nadwyżki pieniężne, dziekan pieniężeński zobowiązany był do odprawiania Mszy św. W 1938 roku kaplica była ozdobiona obrazem przedstawiającym narodziny Chrystusa. Ponadto znajdowały się w niej dwie proste figury. Centralne miejsce w kaplicy zajmowała jednak figura Matki Bożej Niepokalanej, której głowę wieńczyła korona z gwiazd, pod stopami jej znajdował się Księżyc i kula ziemska. Figurę wyrzeźbił pewien wieśniak z terenu parafii pieniężeńskiej. Jako model dla rzeźby Matki Bożej służyła pewna pieniężeńska dziewczyna. Współczesny obraz tej kaplicy jest zgoła odmienny. Budowla po renowacji utraciła kosztem jednolitego otynkowania swoją boniowaną elewację. Wewnątrz oprócz mensy ołtarzowej trudno znaleźć dawne elementy wyposażenia. Na zewnętrznej ścianie kaplicy wisi, w formie mozaiki, współczesna kopia obrazu Narodzin. Ponadto kaplica usytuowana na uboczu jest narażona na dewastacje i profanację.
+
Kaplica poświęcona ku czci Matki Bożej została zbudowana w sąsiedztwie [[Cudowne źródełko w dolinie rzeki Wałszy|cudownego źródełka na terenie doliny rzeki Wałszy]] w 1826 roku. Wybudowano ją w stylu klasycystycznym. Na jej frontonie widniał napis w języku niemieckim: „Erbaut von Witwe Germann” - tłum. z niem. "Wzniesiona przez wdowę Germann", który określał, że kaplica była przykładem fundacji świecko-prywatnej. Kaplicą opiekowali się najpierw fundatorka (wdowa po pieniężeńskim piekarzu, nazwiskiem Germann), a potem krewny Germanów piekarz Mueller. Posiadał do niej klucze, a także zbierał ofiary, które były składne do umieszczonej w kaplicy skarbony. Pieniądze te były przeznaczone na cele dobroczynne. W tym czasie kaplica znajdowała się w bardzo dobrym stanie. Około 1910 roku zgodnie z zarządzeniem biskupa [[Andrzej Thiel|Andrzeja Thiela]] opiekunem kaplicy został pieniężeński dziekan. Miał on obowiązek troski o wygląd wewnętrzny i zewnętrzny kaplicy, oraz o jej otoczenie. On również był upoważniony do rozporządzania ofiary, pochodzące z tej kapliczki. Za nie rozchodowane nadwyżki pieniężne, dziekan pieniężeński zobowiązany był do odprawiania Mszy św. W 1938 roku kaplica była ozdobiona obrazem przedstawiającym narodziny Chrystusa. Ponadto znajdowały się w niej dwie proste figury. Centralne miejsce w kaplicy zajmowała jednak figura Matki Bożej Niepokalanej, której głowę wieńczyła korona z gwiazd, pod stopami jej znajdował się Księżyc i kula ziemska. Figurę wyrzeźbił pewien wieśniak z terenu parafii pieniężeńskiej. Jako model dla rzeźby Matki Bożej służyła pewna pieniężeńska dziewczyna. Współczesny obraz tej kaplicy jest zgoła odmienny. Budowla po renowacji utraciła kosztem jednolitego otynkowania swoją boniowaną elewację. Wewnątrz oprócz mensy ołtarzowej trudno znaleźć dawne elementy wyposażenia. Na zewnętrznej ścianie kaplicy wisi, w formie mozaiki, współczesna kopia obrazu Narodzin. Ponadto kaplica usytuowana na uboczu jest narażona na dewastacje i profanację.
<br/>
 
== Zdjęcia ==
 
[[Plik:Pie2.jpg|left|thumb|450px|Kaplica Matki Bożej w Pieniężnie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
+
Boetticher Adolf, ''Der Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Ostpreußen, Heft 4: Das Ermland'', Königsberg 1894.<br/>
Boetticher Adolf, ''Der Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Ostpreußen, Heft 4: Das Ermland'', Königsberg 1894.
+
''Chronik von Mehlsack'', 1955.<br/>
 
+
''Der Heilbrunn im Walschtal'', „Ermländisches Kirchenblatt”, 1938, nr 20 z 15 V.<br/>
''Chronik von Mehlsack'', 1955.
+
Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kaplicze'', w druku.<br/>
 
 
''Der Heilbrunn im Walschtal'', „Ermländisches Kirchenblatt”, 1938, nr 20 z 15 V.
 
 
 
Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kaplicze'', w druku.
 
 
 
 
Śliwka Eugeniusz, ''Dzieje parafii Pieniężno'', Lublin 1978. Maszynopis pracy magisterskiej.
 
Śliwka Eugeniusz, ''Dzieje parafii Pieniężno'', Lublin 1978. Maszynopis pracy magisterskiej.
<br/>
 
 
== Linki zewnętrzne ==
 
== Linki zewnętrzne ==
http://www.kapliczkiwarmii.republika.pl/
+
[http://www.kapliczkiwarmii.republika.pl/ kapliczkiwarmii.republika.pl] [22.10.2014]
<br/>
 
[[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]]
 
 
<br/>
 
<br/>
 +
 +
[[Kategoria: Powiat braniewski]]
 +
[[Kategoria: Pieniężno (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Kościoły i kaplice]]
 +
[[Kategoria: 1801-1918]]

Aktualna wersja na dzień 08:03, 25 mar 2015

Kaplica pw. Matki Bożej w Pieniężnie

typ obiektu: kaplica
lokalizacja: przydrożna
datacja: 1826
powiat: braniewski
gmina: Pieniężno
miejscowość: Pieniężno

Kaplica pw. Matki Bożej w Pieniężnie – znajduje się w dolinie rzeki Wałszy. Dojście do niej, albo szlakiem turystycznym od strony miasta, albo od strony klasztoru.

Kaplica Matki Bożej w Pieniężnie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
Wnętrze kaplicy Matki Bożej w Pieniężnie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk

Opis

Kaplica poświęcona ku czci Matki Bożej została zbudowana w sąsiedztwie cudownego źródełka na terenie doliny rzeki Wałszy w 1826 roku. Wybudowano ją w stylu klasycystycznym. Na jej frontonie widniał napis w języku niemieckim: „Erbaut von Witwe Germann” - tłum. z niem. "Wzniesiona przez wdowę Germann", który określał, że kaplica była przykładem fundacji świecko-prywatnej. Kaplicą opiekowali się najpierw fundatorka (wdowa po pieniężeńskim piekarzu, nazwiskiem Germann), a potem krewny Germanów piekarz Mueller. Posiadał do niej klucze, a także zbierał ofiary, które były składne do umieszczonej w kaplicy skarbony. Pieniądze te były przeznaczone na cele dobroczynne. W tym czasie kaplica znajdowała się w bardzo dobrym stanie. Około 1910 roku zgodnie z zarządzeniem biskupa Andrzeja Thiela opiekunem kaplicy został pieniężeński dziekan. Miał on obowiązek troski o wygląd wewnętrzny i zewnętrzny kaplicy, oraz o jej otoczenie. On również był upoważniony do rozporządzania ofiary, pochodzące z tej kapliczki. Za nie rozchodowane nadwyżki pieniężne, dziekan pieniężeński zobowiązany był do odprawiania Mszy św. W 1938 roku kaplica była ozdobiona obrazem przedstawiającym narodziny Chrystusa. Ponadto znajdowały się w niej dwie proste figury. Centralne miejsce w kaplicy zajmowała jednak figura Matki Bożej Niepokalanej, której głowę wieńczyła korona z gwiazd, pod stopami jej znajdował się Księżyc i kula ziemska. Figurę wyrzeźbił pewien wieśniak z terenu parafii pieniężeńskiej. Jako model dla rzeźby Matki Bożej służyła pewna pieniężeńska dziewczyna. Współczesny obraz tej kaplicy jest zgoła odmienny. Budowla po renowacji utraciła kosztem jednolitego otynkowania swoją boniowaną elewację. Wewnątrz oprócz mensy ołtarzowej trudno znaleźć dawne elementy wyposażenia. Na zewnętrznej ścianie kaplicy wisi, w formie mozaiki, współczesna kopia obrazu Narodzin. Ponadto kaplica usytuowana na uboczu jest narażona na dewastacje i profanację.

Bibliografia

Boetticher Adolf, Der Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Ostpreußen, Heft 4: Das Ermland, Königsberg 1894.
Chronik von Mehlsack, 1955.
Der Heilbrunn im Walschtal, „Ermländisches Kirchenblatt”, 1938, nr 20 z 15 V.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kaplicze, w druku.
Śliwka Eugeniusz, Dzieje parafii Pieniężno, Lublin 1978. Maszynopis pracy magisterskiej.

Linki zewnętrzne

kapliczkiwarmii.republika.pl [22.10.2014]