Brejdyny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| Linia 8: | Linia 7: | ||
|dopełniacz wsi = Brejdyn | |dopełniacz wsi = Brejdyn | ||
|zdjęcie = Brejdyny.jpg | |zdjęcie = Brejdyny.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Brejdyny | + | |opis zdjęcia = Brejdyny<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
| − | |województwo = warmińsko - mazurskie | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
|powiat = mrągowski | |powiat = mrągowski | ||
|gmina = Piecki | |gmina = Piecki | ||
| Linia 31: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | '''Brejdyny''' (''Preden'', ''Wreyden'', niem. ''Broedienen'') – wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Piecki (gmina wiejska)| gminie Piecki]]. W latach | + | [[image:brejdyny j.jpg|thumb|right|290px|Jezioro Brejdyny.<br>Fot. Mieczysław Kalski]] |
| + | '''Brejdyny''' (''Preden'', ''Wreyden'', niem. ''Broedienen'') – wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Piecki (gmina wiejska)| gminie Piecki]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 349 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Mariola Ciskowska]]<ref>[http://www.bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [03.07.2014]</ref>. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
==Dzieje miejscowości == | ==Dzieje miejscowości == | ||
| − | Gdy w 1448 r. zakładano wieś Piecki, Brejdyny już istniały. Wieś lokowano w 1419 r. pod nazwą ''Preden'' (od łotewskiego „priede” – sosna, choina; ''Wreyden'' od „breydis” – łoś). W 1437 r. księgi czynszowe wymieniają ją pod nazwą ''Wreyden'' jako wieś należąca do wolnych ziemian z 6 | + | Gdy w 1448 r. zakładano wieś Piecki, Brejdyny już istniały. Wieś lokowano w 1419 r. pod nazwą ''Preden'' (od łotewskiego „priede” – sosna, choina; ''Wreyden'' od „breydis” – łoś). W 1437 r. księgi czynszowe wymieniają ją pod nazwą ''Wreyden'' jako wieś należąca do wolnych ziemian z 6 służbami wojennymi. Po 1470 r. wielki mistrz [[Henryk von Richtenberg]] przekazał [[Jerzy Hauendrein |Jerzemu Hauendreinowi]] [[Dwór w Brejdynach|dwór brejdyński]] na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Dwór wcześniej był w rękach Bartołta. W 1476 r. wielki mistrz nadał [[Fryderyk von Schätzlow |Fryderykowi von Schätzlowi]] 73 [[Włóka|włóki]]. Następnie wielki mistrz Fryderyk książę saski nadał dobra brejdyńskie [[Arnold Reichenau|Arnoldowi Reichenau]]. W 1551 r. wieś należała do [[Jerzy Schätzl| Jerzego]] i [[Fabian Schätzl |Fabiana]] Schätzlów. Wieś otrzymali na [[Prawo lenne| prawie lennym]] z obowiązkiem jednej służby zbrojnej i posługi na łowach. W 1785 r. był tu dwór szlachecki i wieś pańszczyźniana. W 1900 r. majątek obejmował 65 włók. W folwarku zajmowano się hodowlą bydła i owiec oraz uprawą zboża. W dworze funkcjonowała gorzelnia, cegielnia, młyn oraz wytwórnia brykietów torfowych. W XVIII w. utworzono tutaj szkołę. W XIX w. uczęszczało do niej 35 dzieci. W XX w. wieś należała do [[Parafia w Nawiadach| parafii w Nawiadach]]. W 1939 r. było tu 522 mieszkańców. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 63: | Linia 63: | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Achremczyk Stanisław ,''Historia Warmii i Mazur'', t. 1, Olsztyn 2010. <br/> | |
| − | + | ''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975. <br/> | |
| − | + | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880. <br/> | |
| − | + | [http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [03.07.2014] <br/> | |
| − | + | [http://www.bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [03.07.2014] <br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Statystycznych GUS] [03.07.2014] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Aktualna wersja na dzień 12:27, 17 kwi 2015
| Brejdyny | |
| | |
 Brejdyny
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Piecki |
| Sołectwo | Brejdyny |
| Liczba ludności (2010) | 349 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 11 - 710 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Brejdyny | |
| Położenie na mapie Polski  Brejdyny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Brejdyny (Preden, Wreyden, niem. Broedienen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 349 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Mariola Ciskowska[1].
Spis treści
Położenie
Wieś leży nad jeziorem Brejdyny w odległości około 3 km na północ od Piecek.
Dzieje miejscowości
Gdy w 1448 r. zakładano wieś Piecki, Brejdyny już istniały. Wieś lokowano w 1419 r. pod nazwą Preden (od łotewskiego „priede” – sosna, choina; Wreyden od „breydis” – łoś). W 1437 r. księgi czynszowe wymieniają ją pod nazwą Wreyden jako wieś należąca do wolnych ziemian z 6 służbami wojennymi. Po 1470 r. wielki mistrz Henryk von Richtenberg przekazał Jerzemu Hauendreinowi dwór brejdyński na prawie magdeburskim. Dwór wcześniej był w rękach Bartołta. W 1476 r. wielki mistrz nadał Fryderykowi von Schätzlowi 73 włóki. Następnie wielki mistrz Fryderyk książę saski nadał dobra brejdyńskie Arnoldowi Reichenau. W 1551 r. wieś należała do Jerzego i Fabiana Schätzlów. Wieś otrzymali na prawie lennym z obowiązkiem jednej służby zbrojnej i posługi na łowach. W 1785 r. był tu dwór szlachecki i wieś pańszczyźniana. W 1900 r. majątek obejmował 65 włók. W folwarku zajmowano się hodowlą bydła i owiec oraz uprawą zboża. W dworze funkcjonowała gorzelnia, cegielnia, młyn oraz wytwórnia brykietów torfowych. W XVIII w. utworzono tutaj szkołę. W XIX w. uczęszczało do niej 35 dzieci. W XX w. wieś należała do parafii w Nawiadach. W 1939 r. było tu 522 mieszkańców.
Gospodarka
We wsi działa spółka żwirowa, sklep spożywczy oraz wypożyczalnia quadów.
Kultura
W Brejdynach działa świetlica. Organizowane są również festyny i pikniki.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii greckokatolickiej w Kętrzynie.
Ludzie związani z miejscowością
Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Fryderyk - książę saski.
Zabytki
We wsi znajduje się cmentarz na Cmentarnej Górze oraz dawny park dworski.
Bibliografia
Achremczyk Stanisław ,Historia Warmii i Mazur, t. 1, Olsztyn 2010.
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880.
Moje Mazury [03.07.2014]
Wrota Warmii i Mazur [03.07.2014]
Bank Danych Statystycznych GUS [03.07.2014]
Przypisy
- ↑ Wrota Warmii i Mazur [03.07.2014]
