Powierz: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Powierz  
 
  |nazwa                = Powierz  
Linia 7: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Powierzy   
 
  |dopełniacz wsi        = Powierzy   
 
  |zdjęcie              = Powierz.jpg  
 
  |zdjęcie              = Powierz.jpg  
  |opis zdjęcia          = Zjazd na drogę do wsi Powierz , źródło: www.wikipedia.pl, 12.09.2013.      
+
  |opis zdjęcia          = Zjazd na drogę do wsi Powierz. Fot. Łukasz Westwalewicz. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Exit_from_N7_Powierz,_Poland.jpg Commons Wikimedia] [12.09.2013]      
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = nidzicki  
 
  |powiat                = nidzicki  
 
  |gmina                = Janowiec Kościelny
 
  |gmina                = Janowiec Kościelny
Linia 16: Linia 15:
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
 
  |liczba ludności      = 90
 
  |liczba ludności      = 90
  |rok                  = 2012, źródło: http://wrota.warmia.mazury.pl/12.09.2013.
+
  |rok                  = 2012  
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          =  
 
  |kod pocztowy          =  
Linia 29: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Powierz'''</big> (niem. Powierszeu , od 1938 r. Waldbeek) - wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko – mazurskim]], w [[powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[gmina Janowiec Kościelny |gminie Janowiec Kościelny]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]].
+
'''Powierz''' (niem. ''Powierszeu'', od 1938 r. ''Waldbeek'') wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[Janowiec Kościelny (gmina wiejska)|gminie Janowiec Kościelny]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2012 roku wieś liczyła 90 mieszkańców. Sołectwo nosi nazwę Powierż. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Magdalena Kuligowska]]<ref>[http://bip.janowieckoscielny.warmia.mazury.pl/99/Solectwa/#]</ref>.
 
+
<br/><br/>
 
 
  
 +
==Położenie==
 +
Miejscowość położona jest przy drodze krajowej nr 7, w odległości ok. 10 km od [[Nidzica |Nidzicy]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
 
+
Pierwsze informacje o wsi pojawiły się w księgach czynszowych z lat 1436/1437. Przywilej lokacyjny zaginął. Nieznana jest etymologia nazwy miejscowości. [[Wieś dannicka]] została założona na 15 [[Włóka| włókach]] chełmińskich. W 1478 r. wielki mistrz [[Zakon Krzyżacki |Zakonu Krzyżackiego]] [[Marcin Truchsess]] odnowił [[Jan Prawdzic |Janowi Prawdzicowi]] przywilej nadający mu wsie: Powierz i [[Górowo-Trząski|Górowo]]. Jan otrzymał obowiązek jedynie jednej lekkiej konnej służby zbrojnej, prawo polowania oraz wyższe i niższe sądownictwo. W 1600 r. w Powierzu mieszkali sami Polacy. W 1717 r. we wsi było 17 gospodarzy na 30 łanach . W 1780 r. 16 łanów i 22 morgi uprawiało 6 wolnych chłopów. Natomiast 6 łanów i 7 mórg leżało odłogiem. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowań wiejskich.  
Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Janowiec Kościelny |gminy Janowiec Kościelny]], która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion [[Wzniesienia Mławskie |Wzniesień Mławskich]], który graniczy od północy z [[Garb Lubawski| Garbem Lubawskim]]. Zatem powierzchnia [[gmina Janowiec Kościelny| gminy Janowiec Kościelny]] posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie [[ rzeka Orzyc | rzeki Orzycy]] znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte [[dolina Wieczfinianki |doliną Wieczfnianki]]. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest [[rzeka Orzyc |rzeka Orzyc]]. Obszar [[gmina Janowiec Kościelny |gminy Janowiec Kościelny]] położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły,  piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska,  piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
==Gospodarka==
Pierwsze informacje o wsi pojawiają się w księgach czynszowych z lat 1436/1437. Przywilej lokacyjny zaginą. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. Wieś dannicka została założona na 15 włókach chełmińskich. W 1478 r. wielki mistrz Marcin Truchsess odnowił Janowi Prawdzic przywilej nadający mu wsie Powierz i [[Górowo-Trząski|Górowo]]. Jan otrzymał obowiązek jedynie jednej lekkiej konnej służby zbrojnej, prawo polowania oraz wyższe i niższe sądownictwo. W 1600 r. w Powierzu mieszkali sami Polacy. W 1717 r. we wsi było 17 gospodarzy na 30 łanach . W 1780 r. 16 łanów i 22 mórg uprawiało 6 wolnych chłopów. Natomiast 6 łanów i 7 mórg leżało odłogiem. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowań wiejskich.
+
We wsi działa sklep spożywczy, zakład transportu i handlu.  
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
==Opieka zdrowotna==
===Gospodarka===
+
W miejscowości znajduje się przychodnia lekarska.
 
 
We wsi działa sklep spożywczy, zakład transportu i handlu oraz przychodnia lekarska.  
 
 
 
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
 
 
 
Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Marcin Truchsess. W kadencji 2011 - 2015 sołtysem wsi jest [[Marianna Dudzińska]]. Sołectwo nosi nazwę Powierż.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki ==
 
 
 
Na terenie miejscowości znajdują się zabytkowe zabudowania mieszkalne i gospodarcze z XX w. oraz krzyż przydrożny z XIX/XX w.  
 
Na terenie miejscowości znajdują się zabytkowe zabudowania mieszkalne i gospodarcze z XX w. oraz krzyż przydrożny z XIX/XX w.  
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
 
+
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VIII, Warszawa 1887. <br/>
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VIII, Warszawa 1887, 960 ss.  
+
Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.<br/>
 
+
[http://www.zsjanowiec.org.pl/rp-internetowa/PRZEWODNIK/POWIERZ.html/ Strona Gminy Janowiec Kościelny] [12.09.2013]<br/>
Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
+
[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013] <br/>
 
+
[http://wrota.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [12.09.2013]
http://www.zsjanowiec.org.pl/rp-internetowa/PRZEWODNIK/POWIERZ.html, 12.09.2013.
 
 
 
<br/>
 
  
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria:Powiat nidzicki]][[Kategoria:Gmina Janowiec Kościelny]][[Kategoria:Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Powiat nidzicki]]
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 17:35, 8 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Janowiec Kościelny (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1401-1500]]

Aktualna wersja na dzień 08:10, 20 maj 2016

Powierz

Zjazd na drogę do wsi Powierz. Fot. Łukasz Westwalewicz. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]
Zjazd na drogę do wsi Powierz. Fot. Łukasz Westwalewicz. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nidzicki
Gmina Janowiec Kościelny
Sołectwo Powierż
Liczba ludności (2012) 90
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Powierz
Powierz
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Powierz
Powierz
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Powierz (niem. Powierszeu, od 1938 r. Waldbeek) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowiec Kościelny. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2012 roku wieś liczyła 90 mieszkańców. Sołectwo nosi nazwę Powierż. Obecnie funkcję sołtysa pełni Magdalena Kuligowska[1].

Położenie

Miejscowość położona jest przy drodze krajowej nr 7, w odległości ok. 10 km od Nidzicy.

Dzieje miejscowości

Pierwsze informacje o wsi pojawiły się w księgach czynszowych z lat 1436/1437. Przywilej lokacyjny zaginął. Nieznana jest etymologia nazwy miejscowości. Wieś dannicka została założona na 15 włókach chełmińskich. W 1478 r. wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego Marcin Truchsess odnowił Janowi Prawdzicowi przywilej nadający mu wsie: Powierz i Górowo. Jan otrzymał obowiązek jedynie jednej lekkiej konnej służby zbrojnej, prawo polowania oraz wyższe i niższe sądownictwo. W 1600 r. w Powierzu mieszkali sami Polacy. W 1717 r. we wsi było 17 gospodarzy na 30 łanach . W 1780 r. 16 łanów i 22 morgi uprawiało 6 wolnych chłopów. Natomiast 6 łanów i 7 mórg leżało odłogiem. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowań wiejskich.

Gospodarka

We wsi działa sklep spożywczy, zakład transportu i handlu.

Opieka zdrowotna

W miejscowości znajduje się przychodnia lekarska.

Zabytki

Na terenie miejscowości znajdują się zabytkowe zabudowania mieszkalne i gospodarcze z XX w. oraz krzyż przydrożny z XIX/XX w.

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VIII, Warszawa 1887.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.
Strona Gminy Janowiec Kościelny [12.09.2013]
Wikipedia [12.09.2013]
Wrota Warmii i Mazur [12.09.2013]

Przypisy