Narajty: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 6: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Narajt  
 
  |dopełniacz wsi        = Narajt  
 
  |zdjęcie              = Narajty.jpg   
 
  |zdjęcie              = Narajty.jpg   
  |opis zdjęcia          = Narajty [http://pl.wikipedia.org/wiki/Narajty/ Wikipedia] [27.08.2014]     
+
  |opis zdjęcia          = Narajty. Fot. Albert Jankowski. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Narajty.JPG Commons Wikimedia] [27.08.2014]     
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Narajty''' (dawniej Narejty, niem. ''Nareythen'') – [[wieś  sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Pasym (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pasym]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Narajty''' (dawniej ''Narejty'', niem. ''Nareythen'') – wieś  sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Pasym (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pasym]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 138 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jolanta Augustowska]]<ref>[http://bip.visacom.pl/umig_pasym/ Strona Urzędu Gminy Pasym] [10.09.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
 +
 
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], nad jeziorem [[Jezioro Narejtko |Narejtko]], w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego. Miejscowość leży w odległości 5 km na południe od [[Pasym|Pasymia]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], nad [[Jezioro Narejtko|Jeziorem Narejtko]], w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego. Miejscowość leży w odległości 5 km na południe od [[Pasym|Pasymia]].
+
Narajty to jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. Dokument lokacyjny wystawiono 7 lipca 1384 roku, nadając po 10 łanów rycerzom: Staśkowi i Jakubowi z Fiszewa, a kolejne 10 łanów nieco później otrzymał Andrzej Starosta. Przywilej odnowiony został w 1429 roku dla Andrzeja (syna Michała), Ditryka (syna Nasuty) i Mikołaja (syna Stefana), którzy otrzymali łącznie 30 łanów na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Nazwa wsi pochodzi o jeziora Narejtko.  
  
<br/>
+
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Narajty jako miejscowość posiadającą szkołę.
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.  
Jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. Dokument lokacyjny wystawiono 7 lipca 1384 roku, nadając po 10 łanów rycerzom Staśkowi i Jakubowi z Fiszewa, a kolejne 10 łanów nieco później otrzymał Andrzej Starosta. Przywilej odnowiony został w 1429 roku dla Andrzeja (syna Michała), Ditryka (syna Nasuty) i Mikołaja (syna Stefana), którzy otrzymali łącznie 30 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Nazwa wsi pochodzi o Jeziora Narejtko.Wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wiesław Mirota]]<ref> http://bip.visacom.pl/umig_pasym/ [data dostępu: 10.09.2013]</ref>.
 
 
  
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych okresach:
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych okresach:
  
1782 – 20 gospodarstw
+
*1782 r. – 20 gospodarstw
 
 
1818 – 140 osób, 24 gospodarstwa
 
  
1939 256 osób
+
*1818 r. 140 osób, 24 gospodarstwa
  
<br/>
+
*1939 r. – 256 osób
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki ==
*We wsi zachowała się w dużym stopniu dawna zabudowa. Warto zwrócić uwagę na domy nr 9, 17, 20, a także drewnianą chałupę z połowy XIX wieku.
+
*domy nr 9, 17, 20, a także drewniana chałupa z połowy XIX wieku  
*[[Szkoła w Narejtach|Szkoła]] z przełomu XIX i XX wieku, obecnie budynek prywatny.
+
*budynek dawnej szkoły z przełomu XIX i XX wieku (obecnie własność prywatna)
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 1, Olsztyn 2011.
+
Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br>
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Pasym'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, 16-20.
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 1, Olsztyn 2011.<br/>
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
+
Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Pasym'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 16-20.<br/>
#Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
+
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/>
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 29.08.2013]
+
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/>
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 29.08.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [29.08.2013]<br/>
<br/>
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [29.08.2013]<br/>
 +
[http://bip.visacom.pl/umig_pasym/ Strona Urzędu Gminy Pasym] [10.09.2013]<br/>
 +
[http://pl.wikipedia.org/ Wikipedia] [27.08.2014] 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Aktualna wersja na dzień 09:54, 10 wrz 2015

Narajty

Narajty. Fot. Albert Jankowski. Źródło: Commons Wikimedia [27.08.2014]
Narajty. Fot. Albert Jankowski. Źródło: Commons Wikimedia [27.08.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Pasym
Liczba ludności (2010) 138
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-130
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Narajty
Narajty
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Narajty
Narajty
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Narajty (dawniej Narejty, niem. Nareythen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Pasym. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 138 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jolanta Augustowska[1].

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, nad jeziorem Narejtko, w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego. Miejscowość leży w odległości 5 km na południe od Pasymia.

Dzieje miejscowości

Narajty to jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. Dokument lokacyjny wystawiono 7 lipca 1384 roku, nadając po 10 łanów rycerzom: Staśkowi i Jakubowi z Fiszewa, a kolejne 10 łanów nieco później otrzymał Andrzej Starosta. Przywilej odnowiony został w 1429 roku dla Andrzeja (syna Michała), Ditryka (syna Nasuty) i Mikołaja (syna Stefana), którzy otrzymali łącznie 30 łanów na prawie chełmińskim. Nazwa wsi pochodzi o jeziora Narejtko.

W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Narajty jako miejscowość posiadającą szkołę.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych okresach:

  • 1782 r. – 20 gospodarstw
  • 1818 r. – 140 osób, 24 gospodarstwa
  • 1939 r. – 256 osób

Zabytki

  • domy nr 9, 17, 20, a także drewniana chałupa z połowy XIX wieku
  • budynek dawnej szkoły z przełomu XIX i XX wieku (obecnie własność prywatna)

Bibliografia

Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 1, Olsztyn 2011.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Pasym, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 16-20.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [29.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Pasym [10.09.2013]
Wikipedia [27.08.2014]

Przypisy