Opin

Opin
Kościół w Opinie Fot.: © Mieczysław Wieliczko
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	lidzbarski
Gmina	Orneta
Liczba ludności (2010)	349
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Opin
Położenie na mapie Polski Opin
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Opin (niem. Open) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Orneta. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. W 2010 roku wieś liczyła 349 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jolanta Wagner.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Orneckiej, 6 km na wschód od Ornety, między drogami wojewódzkimi nr 507 i 513.

Dzieje miejscowości

Około 1329-1333 roku biskup Henryk II Wogenap nadał Henrykowi Collebergowi 75 łanów na prawie chełmińskim; cztery łany przeznaczono dla kościoła, a siedem dla sołtysa. Przywilej lokacyjny wystawił wójt biskupi Henryk z Lutr w 1333 roku, a potwierdził go biskup Herman z Pragi 8 listopada 1345 roku. Osadnicy przez jeden rok byli zwolnieni z czynszu; prawo do założenia karczmy biskup pozostawił sobie, a osiem łanów wolnych od wszelkich powinności otrzymał komornik biskupi Buxo. W 1345 roku biskup objął czynszem również dobra komornika, więc wieś powiększyła się do 83 łanów. W drugiej połowie XIV wieku jej obszar wzrósł do ponad 100 łanów, gdy przyłączono do niej (1375 r.) 18 łanów lasu. Kościół wzniesiono w drugiej połowie XIV wieku, a konsekrował go biskup Henryk III Sorbom w 1400 roku. Opin tylko nieznacznie ucierpiał podczas ostatniej wojny polsko–krzyżackiej; opuszczone były jedynie dwa łany gruntu i pięć łanów lasu; do 1533 roku Opin był już w pełni zagospodarowany. W 1566 roku wieś ponownie się powiększyła poprzez zakup czterech łanów lasu; działał we wsi młyn oraz karczma. W połowie XVII wieku w Opinie było 21 gospodarzy (w tym dwóch sołtysów) oraz karczmarz. W 1783 roku była to wieś królewska.

Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 78 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a 12 w handlu i komunikacji.

Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:

• 1783 r. – 64 gospodarstwa rolne

• 1820 r. – 154 osoby, 57 gospodarstw rolnych

• 1857 r. – 550 osób

• 1905 r. – 723 osoby

• 1933 r. – 699 osób

• 1939 r. – 695 osób, 150 gospodarstw domowych

Zabytki

• kościół
• budynek dawnej szkoły
• budynki nr 6, 11, 14, 16, 18, 19, 20, 21

Bibliografia

Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Strona Urzędu Miasta i Gminy Orneta ] [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]