Dół: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
|zdjęcie = Przedwojenne pozdrowienia z Dołu.jpg | |zdjęcie = Przedwojenne pozdrowienia z Dołu.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Przedwojenne pocztówki z Dołu | + | |opis zdjęcia = Przedwojenne pocztówki z Dołu.<br> Źródło: [http://aefl.de/rosenberg/Rosenberg/doerfer_1/doerfer_teil1.htm www.aefl.de] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Nazwa miejscowości stanowi nawiązanie do słowa Daulen, jakim określano okoliczne tereny w dokumentach komornictwa iławskiego. Wieś powstała jednak dopiero w 1525 roku. Wówczas graf [[von Finckenstein]] po drugiej stronie Jeziora Iławskiego założył wieś chłopską nazwaną Daulen Dorf. Wśród pierwszych osadników przewijały się polskie nazwiska, m.in. Kwiatkowski, Stawitzki, Salewski. | + | Nazwa miejscowości stanowi nawiązanie do słowa ''Daulen'', jakim określano okoliczne tereny w dokumentach komornictwa iławskiego. Wieś powstała jednak dopiero w 1525 roku. Wówczas graf [[von Finckenstein]] po drugiej stronie Jeziora Iławskiego założył wieś chłopską nazwaną ''Daulen Dorf''. Wśród pierwszych osadników przewijały się polskie nazwiska, m.in. Kwiatkowski, Stawitzki, Salewski. |
| − | Pierwsza szkoła została założona w roku 1830. Lekcje odbywały się w wiejskiej chacie i początkowo | + | Pierwsza szkoła została założona w roku 1830. Lekcje odbywały się w wiejskiej chacie i początkowo uczęszczało na nie około 20. uczniów. W 1857 roku miejscowym nauczycielem był [[Karol Grunwald]]. Rok później do placówki uczęszczało 18 dzieci, które ku dezaprobacie władz posługiwały się wyłącznie językiem polskim. W 1874 roku wybudowano murowany budynek szkoły otoczony ogrodem. W tym okresie przeważająca większość mieszkańców wsi należała do parafii luterańskiej z siedzibą w [[Rudzienice|Rudzienicach]]. W 1864 roku Dół był zamieszkany przez 24 katolików. W XIX w. w miejscowości działała cegielnia należąca do książąt [[von Reuss-Gera]]. |
W 1933 roku Dół był zamieszkany przez 208 osób. Przed wybuchem II wojny światowej Dół składał się z 18 gospodarstw. 15 mieszkańców wsi pracowało w rzemiośle, pozostali wykonywali zajęcia związane z przemysłem rolnym i leśnym w zakładach w Rudzienicach oraz Iławie. | W 1933 roku Dół był zamieszkany przez 208 osób. Przed wybuchem II wojny światowej Dół składał się z 18 gospodarstw. 15 mieszkańców wsi pracowało w rzemiośle, pozostali wykonywali zajęcia związane z przemysłem rolnym i leśnym w zakładach w Rudzienicach oraz Iławie. | ||
| Linia 46: | Linia 46: | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX w., położony ok. 200 m na północ od wsi przy polnej drodze w kierunku [[Kałduny|Kałdun]], własność parafii ewangelickiej; obiekt nieczynny, powierzchnia 0,16 ha | *cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX w., położony ok. 200 m na północ od wsi przy polnej drodze w kierunku [[Kałduny|Kałdun]], własność parafii ewangelickiej; obiekt nieczynny, powierzchnia 0,16 ha | ||
| − | *w pobliżu wsi | + | *cypel Alderwinkel, zlokalizowany w pobliżu wsi, na którym istniał prawdopodobnie gród obronny lub strażnica |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| Linia 53: | Linia 53: | ||
Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.<br/> | Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.<br/> | ||
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/> | ||
| − | Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003: [http://gmina-ilawa.mpzp.org/ | + | Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003: [http://gmina-ilawa.mpzp.org/ Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003] [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://bip.warmia.mazury.pl/ilawa_gmina_wiejska/76/172/STRATEGIA_ROZWOJU_GMINY_ILAWA_2000-2015/ | + | [http://bip.warmia.mazury.pl/ilawa_gmina_wiejska/76/172/STRATEGIA_ROZWOJU_GMINY_ILAWA_2000-2015/ Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015] [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/> |
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Iława (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Iława (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]] | ||
Aktualna wersja na dzień 10:19, 10 lut 2015
| Dół | |
| | |
 Przedwojenne pocztówki z Dołu.
Źródło: www.aefl.de | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Iława |
| Liczba ludności (2010) | 79 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Dół | |
| Położenie na mapie Polski  Dół | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Dół (niem. Daulen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 79 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ryszard Buczkowski[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, na wschodnim brzegu Jeziora Iławskiego, 4 km na wschód od Iławy i od drogi krajowej nr 16.
Dzieje miejscowości
Nazwa miejscowości stanowi nawiązanie do słowa Daulen, jakim określano okoliczne tereny w dokumentach komornictwa iławskiego. Wieś powstała jednak dopiero w 1525 roku. Wówczas graf von Finckenstein po drugiej stronie Jeziora Iławskiego założył wieś chłopską nazwaną Daulen Dorf. Wśród pierwszych osadników przewijały się polskie nazwiska, m.in. Kwiatkowski, Stawitzki, Salewski.
Pierwsza szkoła została założona w roku 1830. Lekcje odbywały się w wiejskiej chacie i początkowo uczęszczało na nie około 20. uczniów. W 1857 roku miejscowym nauczycielem był Karol Grunwald. Rok później do placówki uczęszczało 18 dzieci, które ku dezaprobacie władz posługiwały się wyłącznie językiem polskim. W 1874 roku wybudowano murowany budynek szkoły otoczony ogrodem. W tym okresie przeważająca większość mieszkańców wsi należała do parafii luterańskiej z siedzibą w Rudzienicach. W 1864 roku Dół był zamieszkany przez 24 katolików. W XIX w. w miejscowości działała cegielnia należąca do książąt von Reuss-Gera.
W 1933 roku Dół był zamieszkany przez 208 osób. Przed wybuchem II wojny światowej Dół składał się z 18 gospodarstw. 15 mieszkańców wsi pracowało w rzemiośle, pozostali wykonywali zajęcia związane z przemysłem rolnym i leśnym w zakładach w Rudzienicach oraz Iławie.
Zabytki
- cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX w., położony ok. 200 m na północ od wsi przy polnej drodze w kierunku Kałdun, własność parafii ewangelickiej; obiekt nieczynny, powierzchnia 0,16 ha
- cypel Alderwinkel, zlokalizowany w pobliżu wsi, na którym istniał prawdopodobnie gród obronny lub strażnica
Przypisy
- ↑ gmina-ilawa.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003: Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003 [05.03.2014]
Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
