Gajrowskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe     
 
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe     
  |zdjęcie              = Gajrowskie. Sklep (obecnie dom mieszkalny).jpg
+
  |zdjęcie              = Obchody rocznicy starcia pod Gajrowskimi.jpg
  |opis zdjęcia          = Gajrowskie. Sklep (obecnie dom mieszkalny)
+
  |opis zdjęcia          = Obchody rocznicy starcia pod Gajrowskimi.<br> Autor: Bogusław Romatowski.<br> Źródło: [http://gizycko.wm.pl/190597,Rocznica-starcia-pod-Gajrowskimi-z-NKWD-MO-UB.html www.gizycko.wm.pl]
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 30: Linia 30:
 
}}
 
}}
 
''' Gajrowskie ''' (niem. ''Friedrichsheyde'', od 1938 r. ''Friedrichsheide'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Wydminy (gmina wiejska)|gminie Wydminy]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
 
''' Gajrowskie ''' (niem. ''Friedrichsheyde'', od 1938 r. ''Friedrichsheide'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Wydminy (gmina wiejska)|gminie Wydminy]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
 
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 80 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Tadeusz Łukaszczuk]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/2/SOLECTWA/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>.
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 80 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Tadeusz Łukaszczuk]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/2/SOLECTWA/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 +
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na zachód od rzeki [[Rzeka Ełk|Ełk]], 32 km na wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 12 km na północny wschód od [[Wydminy|Wydmin]], przy granicy z [[powiat olecki|powiatem oleckim]].
 
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na zachód od rzeki [[Rzeka Ełk|Ełk]], 32 km na wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 12 km na północny wschód od [[Wydminy|Wydmin]], przy granicy z [[powiat olecki|powiatem oleckim]].
Linia 41: Linia 41:
  
 
Gajrowskie początkowo wchodziły w skład parafii ewangelickiej w [[Świętajno (powiat olecki|Świętajnie]], którą z czasem włączono do parafii ewangelickiej w [[Orłowo|Orłowie]], gdzie mieścił się najbliższy urząd pocztowy.
 
Gajrowskie początkowo wchodziły w skład parafii ewangelickiej w [[Świętajno (powiat olecki|Świętajnie]], którą z czasem włączono do parafii ewangelickiej w [[Orłowo|Orłowie]], gdzie mieścił się najbliższy urząd pocztowy.
[[File:Uczniowie szkoły w Gajrowskich w 1932 roku.jpg|thumb|300 px|left|Uczniowie szkoły w Gajrowskich w 1932 roku]]
+
 
 
Przed II wojną światową we wsi działała szkoła. W 1935 roku zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a uczęszczało do niej 36 uczniów.
 
Przed II wojną światową we wsi działała szkoła. W 1935 roku zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a uczęszczało do niej 36 uczniów.
  
 
W lutym 1946 roku doszło tu do potyczki między partyzantami podziemia niepodległościowego (Narodowe Zjednoczenie Wojskowe) a siłami grupy operacyjnej Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i Milicji Obywatelskiej (wspomaganych przez NKWD). W wyniku walki śmierć poniosło dwóch funkcjonariuszy NKWD i około 20 partyzantów.
 
W lutym 1946 roku doszło tu do potyczki między partyzantami podziemia niepodległościowego (Narodowe Zjednoczenie Wojskowe) a siłami grupy operacyjnej Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i Milicji Obywatelskiej (wspomaganych przez NKWD). W wyniku walki śmierć poniosło dwóch funkcjonariuszy NKWD i około 20 partyzantów.
[[File:Obchody rocznicy starcia pod Gajrowskimi.jpg|thumb|300 px|right|Obchody rocznicy starcia pod Gajrowskimi]]
 
 
W 1994 roku z inicjatywy żyjących członków NZW ustawiono pomnik upamiętniający potyczkę. Stanął on w miejscu, w którym pochowani zostali zabici żołnierze; pamięć o pochówku przechowała jego uczestniczka, mieszkanka wsi Stefania Gazda<ref>[http://gizycko.wm.pl/190597,Rocznica-starcia-pod-Gajrowskimi-z-NKWD-MO-UB.html gizycko.wm.pl] [05.03.2014]</ref>.  
 
W 1994 roku z inicjatywy żyjących członków NZW ustawiono pomnik upamiętniający potyczkę. Stanął on w miejscu, w którym pochowani zostali zabici żołnierze; pamięć o pochówku przechowała jego uczestniczka, mieszkanka wsi Stefania Gazda<ref>[http://gizycko.wm.pl/190597,Rocznica-starcia-pod-Gajrowskimi-z-NKWD-MO-UB.html gizycko.wm.pl] [05.03.2014]</ref>.  
  
Linia 69: Linia 68:
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Wydminy (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] [[Kategoria: 1701-1800]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Wydminy (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1701-1800]]

Aktualna wersja na dzień 08:56, 13 kwi 2015

Gajrowskie

Obchody rocznicy starcia pod Gajrowskimi. Autor: Bogusław Romatowski. Źródło: www.gizycko.wm.pl
Obchody rocznicy starcia pod Gajrowskimi.
Autor: Bogusław Romatowski.
Źródło: www.gizycko.wm.pl
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Wydminy
Liczba ludności (2010) 80
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Gajrowskie
Gajrowskie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Gajrowskie
Gajrowskie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Gajrowskie (niem. Friedrichsheyde, od 1938 r. Friedrichsheide) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 80 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Tadeusz Łukaszczuk[1].

Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na zachód od rzeki Ełk, 32 km na wschód od Giżycka i 12 km na północny wschód od Wydmin, przy granicy z powiatem oleckim.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1709 roku w ramach osadnictwa szkatułowego. Na mocy zawartej wówczas umowy nieco ponad 10 łanów lasu nabył tu burgrabia Fryderyk Jackstein, dzierżawca komory w Połomie. Otrzymał on ponadto siedmioletnią wolniznę, prawo do korzystania z pastwisk w puszczy, a także prawo do połowu ryb (tylko na własny użytek) na jeziorze Litygajno. Za opłatą 100 marek uzyskał on również prawo wyszynku.

Gajrowskie początkowo wchodziły w skład parafii ewangelickiej w Świętajnie, którą z czasem włączono do parafii ewangelickiej w Orłowie, gdzie mieścił się najbliższy urząd pocztowy.

Przed II wojną światową we wsi działała szkoła. W 1935 roku zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a uczęszczało do niej 36 uczniów.

W lutym 1946 roku doszło tu do potyczki między partyzantami podziemia niepodległościowego (Narodowe Zjednoczenie Wojskowe) a siłami grupy operacyjnej Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i Milicji Obywatelskiej (wspomaganych przez NKWD). W wyniku walki śmierć poniosło dwóch funkcjonariuszy NKWD i około 20 partyzantów. W 1994 roku z inicjatywy żyjących członków NZW ustawiono pomnik upamiętniający potyczkę. Stanął on w miejscu, w którym pochowani zostali zabici żołnierze; pamięć o pochówku przechowała jego uczestniczka, mieszkanka wsi Stefania Gazda[2].

Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:

  • 1857 – 147 osób
  • 1933 – 174 osoby
  • 1939 – 157 osób

Ludzie związani z miejscowością

Według niektórych źródeł w Gajrowskich urodził się Erwin Blask (1910–1999) – lekkoatleta, wicemistrz olimpijski w rzucie młotem w 1936 roku w Berlinie (zob. Świdry)

Zabytki

  • cmentarz ewangelicki (zdewastowany)

Przypisy

  1. bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
  2. gizycko.wm.pl [05.03.2014]

Bibliografia

Demby Ryszard, Olecko. Czasy, ludzie, zdarzenia [05.03.2014]
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
mazurskiekoraj.pl, historia wsi Gajrowskie [05.03.2014]
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]