Kałwągi: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Położenie)
 
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 6: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe     
 
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe     
 
  |zdjęcie              = Tradycyjna poniemiecka zabudowa wsi Kałwągi.jpg  
 
  |zdjęcie              = Tradycyjna poniemiecka zabudowa wsi Kałwągi.jpg  
  |opis zdjęcia          = Tradycyjna poniemiecka zabudowa wsi Kałwągi  
+
  |opis zdjęcia          = Tradycyjna poniemiecka zabudowa wsi Kałwągi.<br>Fot. Ralf Lotys. <br>Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:2009-07_Ka%C5%82w%C4%85gi_2.jpg Commons Wikimedia]
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 116<ref>Łącznie Kałwągi i [[Wetyn]].</ref>  
+
  |liczba ludności      = 116<ref>Łącznie: Kałwągi i Wetyn.</ref>  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Kałwągi''' (niem. ''Kaltwangen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[gmina Korsze|gminie Korsze]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].  
+
''' Kałwągi''' (niem. ''Kaltwangen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Korsze (gmina miejsko-wiejska)|gminie Korsze]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.  
  
Miejscowość w 2010 roku liczyła 116 mieszkańców (łącznie z [[Wetyn|Wetynem]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Irena Stróg]]<ref> http://old.korsze.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=759&Itemid=1</ref>.
+
Miejscowość w 2010 roku liczyła 116 mieszkańców (łącznie z [[Wetyn|Wetynem]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Irena Stróg]]<ref>http://old.korsze.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=759&Itemid=1 [15.03.2014]</ref>.
 
+
<br/><br/>
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Miejscowość jest położona w odległości 12 km od [[Korsze|Korsze]].
+
Miejscowość jest położona w odległości 12 km od [[Korsze|Korsz]].
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość została lokowana jako [[wieś czynszowa]] na [[prawo chełmiński|prawie chełmiński]] w XIV wieku. W 1359 obszar wsi obejmował 50 włók. W tym okresie w Kałwągach działała karczma. W XV wieku mieszkańcy uczęszczali na nabożeństwa do kościoła w [[Sątoczno|Sątocznie]]. W 1785 roku wieś składała się z 24 budynków mieszkalnych. W 1817 roku w Kałwągach mieszkało 215 osób. Miejscowość składała się wówczas z 22 domów. W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 183 osoby. W tym czasie w miejscowości istniała ośmioklasowa szkoła podstawowa oraz punkt biblioteczny. W 1973 roku do sołectwa Kałwągi w [[gmina Korsze| gminie Korsze]] należało sześć miejscowości.
+
Miejscowość lokowano jako [[wieś czynszowa|wieś czynszową]] na [[prawo chełmiński|prawie chełmińskim]] w XIV wieku. W 1359 obszar wsi obejmował 50 łanów. W tym okresie w Kałwągach działała karczma.  
  
W miejscowości działa świetlica wiejska. Cyklicznie organizowane są dożynki sołeckie oraz impreza pod nazwą [[Biesiada w Kałwągach]].
+
W XV wieku mieszkańcy uczęszczali na nabożeństwa do kościoła w [[Sątoczno|Sątocznie]]. W 1785 roku wieś składała się z 24 budynków mieszkalnych. W 1817 roku w Kałwągach mieszkało 215 osób. Miejscowość składała się wówczas z 22 domów.  
  
W 1820 r. w tutejszej wsi folwarcznej było 10 chałup i 122 mieszkańców. Jeszcze w 1871 r. Jeżewo znajdowało się w rękach Groebenów, później właścicielem majątku była rodzina Knoop, do której należał także folwark Śpiglówka koło Świętej Lipki. U schyłku XIX w. Otto Knoop pobudował tu nowy, obszerny dwór, w stylu modnego neogotyku, a także wystawił nowe budynki folwarczne oraz domy mieszkalne dla robotników folwarcznych. Jego cały majątek, łącznie ze Śpiglówką, liczył 529 ha. Na początku XX w. Śpiglówkę sprzedał, toteż samo Jeżewo liczyło 415 ha. Gdy zmarł po 1907 r., majątek nabył Joachim Wendorff. Posiadał on w 1922 r. 120 sztuk bydła rodowodowego rasy holenderskiej, 300 sztuk owiec, 50 świń i 60 koni. Popadł jednak w długi i w 1977 r. majątek został poddany parcelacji. Powstał tu szereg gospodarstw chłopskich, w tym też nowych, których zagrody zbudowano po parcelacji. W 1941 r., przy pomocy jeńców wojennych – polskich, rosyjskich i włoskich – zbudowano lotnisko obsługujące kwaterę Hitlera w Gierłoży. Wieś powojenna liczyła w 1970 r. 138 mieszkańców, istniała w niej czteroklasowa szkoła oraz punkt biblioteczny. Przy wsi cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX w., po wojnie całkowicie zniszczony.
+
W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 183 osoby. W tym czasie w miejscowości istniała ośmioklasowa szkoła podstawowa oraz punkt biblioteczny. W 1973 roku do sołectwa Kałwągi w gminie Korsze należało sześć miejscowości.
 
<br/>
 
  
== Ludzie związani z miejscowością ==
+
W miejscowości działa świetlica wiejska. Cyklicznie organizowane są dożynki sołeckie oraz impreza pod nazwą [[Biesiada w Kałwągach]].
...
+
==Zabytki==
[[File:Dawny właściciel majątku Graf Richard zu Eulenburg.jpg|thumb|300 px|left|Dawny właściciel majątku Graf Richard zu Eulenburg]]
+
Za sprawą działań [[Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Dolina Gubra|Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Gminy Dolina Gubra]] uratowano zapomniany pomnik trzech myśliwych poległych w czasie I wojny światowej. Fundatorem pomnika był ówczesny hrabia Fritz zu Eulenburg. Polegli: Karl Zachau z Kałwąg, Fritz Steinbeck z [[Błuskajmy Małe|Błuskajm Małych]] i Gustav Heinrich z [[Sajna Wielka|Sajny Wielkiej]] pracowali w majątku hrabiego. W 1945 roku pomnik został ostrzelany przez żołnierzy Armii Czerwonej. Z każdym kolejnym rokiem pamięć o nim coraz bardziej się zacierała. Oficjalne odsłonięcie pomnika odbyło się 27 sierpnia 2013 roku w obecności hrabiego Udo zu Eulenburga, syna fundatora pomnika.
<br/>
 
  
[[File:Kałwągi. Budynek dawnej karczmy.jpg|thumb|300 px|left|Kałwągi. Budynek dawnej karczmy]]
+
==Galeria zdjęć==
 +
<gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left">
 +
File:Kałwągi. Budynek dawnej karczmy.jpg|<center>Kałwągi. Budynek dawnej karczmy.<br>Źródło: [http://kalwagi.pl/wp-content/uploads/2011/08/dawna-karczma2.jpg www.kalwagi.pl]
 +
File:Dawny właściciel majątku Graf Richard zu Eulenburg.jpg|<center>Dawny właściciel majątku Graf Richard zu Eulenburg. Źródło: [http://kalwagi.pl/?page_id=114 www.kalwagi.pl]
 +
</gallery>
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
 +
== Bibliografia ==
 +
''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS]  [15.03.2014]<br/>
 +
[http://www.jerzysikorski.pl/historia-miejscowo%C5%9Bci-na-obszarze-gminy-korsze| Historia wsi Kałwągi] [15.03.2014] <br/>
 +
[http://kalwagi.pl/| kalwagi.pl] [15.03.2014]<br/>
 +
[http://mojemazury.pl/169410,Kalwagi-kamien-w-lesie-czyli-pamiatka-przeszlosci.html| mojemazury.pl]  [15.03.2014]<br/>
 +
[http://dolinagubra.pl/?page_id=122| dolinagubra.pl] [15.03.2014]<br/>
 
<br/>
 
<br/>
  
== Bibliografia ==
 
#''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS]  [data dostępu: 15.03.2014]
 
#[http://kalwagi.pl/| Internetowa Kronika Sołectwa Kałwągi] [data dostępu: 15.03.2014]
 
#[http://mojemazury.pl/169410,Kalwagi-kamien-w-lesie-czyli-pamiatka-przeszlosci.html| Moje Mazury.pl]  [data dostępu: 15.03.2014]
 
<br/>
 
  
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Gmina Korsze]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Korsze (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 11:33, 5 mar 2015

Kałwągi

Tradycyjna poniemiecka zabudowa wsi Kałwągi.Fot. Ralf Lotys. Źródło: Commons Wikimedia
Tradycyjna poniemiecka zabudowa wsi Kałwągi.
Fot. Ralf Lotys.
Źródło: Commons Wikimedia
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Korsze
Liczba ludności (2010) 116[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kałwągi
Kałwągi
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kałwągi
Kałwągi
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kałwągi (niem. Kaltwangen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 116 mieszkańców (łącznie z Wetynem). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Irena Stróg[2].

Położenie

Miejscowość jest położona w odległości 12 km od Korsz.

Dzieje miejscowości

Miejscowość lokowano jako wieś czynszową na prawie chełmińskim w XIV wieku. W 1359 obszar wsi obejmował 50 łanów. W tym okresie w Kałwągach działała karczma.

W XV wieku mieszkańcy uczęszczali na nabożeństwa do kościoła w Sątocznie. W 1785 roku wieś składała się z 24 budynków mieszkalnych. W 1817 roku w Kałwągach mieszkało 215 osób. Miejscowość składała się wówczas z 22 domów.

W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 183 osoby. W tym czasie w miejscowości istniała ośmioklasowa szkoła podstawowa oraz punkt biblioteczny. W 1973 roku do sołectwa Kałwągi w gminie Korsze należało sześć miejscowości.

W miejscowości działa świetlica wiejska. Cyklicznie organizowane są dożynki sołeckie oraz impreza pod nazwą Biesiada w Kałwągach.

Zabytki

Za sprawą działań Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Gminy Dolina Gubra uratowano zapomniany pomnik trzech myśliwych poległych w czasie I wojny światowej. Fundatorem pomnika był ówczesny hrabia Fritz zu Eulenburg. Polegli: Karl Zachau z Kałwąg, Fritz Steinbeck z Błuskajm Małych i Gustav Heinrich z Sajny Wielkiej pracowali w majątku hrabiego. W 1945 roku pomnik został ostrzelany przez żołnierzy Armii Czerwonej. Z każdym kolejnym rokiem pamięć o nim coraz bardziej się zacierała. Oficjalne odsłonięcie pomnika odbyło się 27 sierpnia 2013 roku w obecności hrabiego Udo zu Eulenburga, syna fundatora pomnika.

Galeria zdjęć

Przypisy

Bibliografia

Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
Bank Danych Lokalnych GUS [15.03.2014]
Historia wsi Kałwągi [15.03.2014]
kalwagi.pl [15.03.2014]
mojemazury.pl [15.03.2014]
dolinagubra.pl [15.03.2014]