Kraskowo (gmina Korsze): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Kraskowa | |dopełniacz wsi = Kraskowa | ||
|zdjęcie = Kraskowo. Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej.jpg | |zdjęcie = Kraskowo. Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej.jpg | ||
− | |opis zdjęcia = Kraskowo. Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej | + | |opis zdjęcia = Kraskowo. Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej.<br>Fot. Mieczysław Kalski. |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = 181<ref>Łącznie Kraskowo i | + | |liczba ludności = 181<ref>Łącznie: Kraskowo i Polany.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }} |
− | ''' Kraskowo''' (niem. ''Gross Schӧnau'') – | + | ''' Kraskowo''' (niem. ''Gross Schӧnau'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Korsze (gmina miejsko-wiejska)|gminie Korsze]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
+ | Miejscowość w 2010 roku liczyła 181 mieszkańców (łącznie z [[Polany (gmina Korsze)|Polanami]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Małgorzata Zubek]] <ref> [http://old.korsze.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=759&Itemid=1 old.korsze.pl] [05.05.2014]</ref>. | ||
+ | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Miejscowość leży w odległości 16 km na północny zachód od [[Kętrzyn|Kętrzyna]]. | Miejscowość leży w odległości 16 km na północny zachód od [[Kętrzyn|Kętrzyna]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
+ | == Dzieje miejscowości == | ||
+ | Miejscowość została założona jako [[wieś czynszowa]] na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] w 1372 roku. Jej obszar obejmował 65 łanów; 4 łany ziemi przeznaczono na uposażenie mającego powstać kościoła, który wzniesiono na początku XIV w. W XIV wieku na terenie wsi działała karczma. | ||
− | + | W 1480 roku na czele parafii stanął Gregorius Zeber. 15 lat później proboszczem był Jodocus Borkee. Do miejscowej parafii należała również wieś [[Babieniec]]. W 1510 roku doszło do przyłączenia kościoła w [[Tołkiny| Tołkinach]]. W latach 1528–1550 kościół w Kraskowie i świątynia w Tołkinach zostały połączone z parafią w [[Garbno|Garbnie]]. W XVIII stuleciu w Kraskowie odbywały się nabożeństwa w języku polskim. | |
− | |||
− | |||
− | W | + | W 1785 roku miejscowość składała się z 43 budynków mieszkalnych. W 1818 roku Kraskowo było zamieszkane przez 260 osób. W 1845 roku doszło do scalenia gruntów chłopskich. Poza wsią zbudowano wówczas 6 nowych zagród. W tym czasie powstał folwark Droszkowo, którego właściciel patronował kościołowi w Kraskowie. |
− | + | W 1913 roku w miejscowości istniało 20 gospodarstw oraz 8 zagród rzemieślników (szewców, krawców, kowali, stolarzy, malarza i młynarza). W tym czasie w Kraskowie działały dwie gospody, istniała również dwuklasowa szkoła. | |
− | + | W 1914 roku Rosjanie, którzy wkroczyli do wsi, zabili 7 siedmiu chłopów, spalili plebanię oraz 16 zagród. W 1939 roku wieś liczyła 566 mieszkańców. Po zakończeniu II wojny światowej przez dłuższy czas wieś nosiła nazwę Potok. W 1945 roku w miejscowości doszło to utworzenia gminy. Pierwszym wójtem był [[Jan Bruszewski]]. W 1946 roku w skład gminy wchodziło 20 miejscowości. Od 1954 roku Kraskowo było siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej. W 1958 roku gromada obejmowała swoim zasięgiem 25 miejscowości. Dwa lata później jej obszar był zamieszkany przez 2078 osób. | |
− | + | W 1970 roku Kraskowo liczyło 330 mieszkańców. W miejscowości działało wówczas przedszkole, ośmioklasowa szkoła podstawowa, biblioteka. Funkcjonowała również sala kinowa na 90 miejsc. W 1973 roku sołectwo Kraskowo obejmujące trzy miejscowości wchodziło w skład [[Kętrzyn (gmina wiejska)|gminy Kętrzyn]]. | |
− | ... | ||
+ | W 2012 roku we wrześniu wieś obchodziła jubileusz 640-lecia swojego istnienia. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | * | + | *[[Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Kraskowie (gm. Korsze)|gotycki kościół filialny]] z przełomu XIV i XV wieku; wieża kościelna wzniesiona w latach 1875-1876; we wnętrzu m.in. fragmenty ołtarza głównego z 1645 roku, ambona z 1648 roku |
− | * | + | *cmentarz przykościelny |
− | * | + | *zabytkowa kuźnia z XIX wieku |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
+ | == Zobacz też == | ||
+ | *[[Kraskowo (gmina Młynary)]] | ||
+ | == Bibliografia == | ||
+ | ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978. <br/> | ||
+ | Licharewa Zofia, ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/> | ||
+ | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | ||
+ | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [15.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#748/pl/i/kraskowo_-_zabytkowy_kosciol_p.w._mb_czestochowskiej| ciekawemazury.pl] [15.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.korsze.com/Historia%20gminy/kraskowo.htm| korsze.com, Historia wsi Kraskowo] [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://mojemazury.pl/126487,Kraskowo-wies-z-640-letnia-tradycja.html| mojemazury.pl] [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/6103,kraskowo-kosciol-mb-czestochowskiej-%28xv-w-%29.html| polskaniezwykla.pl] [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Korsze (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 07:48, 12 gru 2014
Kraskowo | |
| |
Kraskowo. Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej.
Fot. Mieczysław Kalski. | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | kętrzyński |
Gmina | Korsze |
Liczba ludności (2010) | 181[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Kraskowo (niem. Gross Schӧnau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 181 mieszkańców (łącznie z Polanami). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Małgorzata Zubek [2].
Położenie
Miejscowość leży w odległości 16 km na północny zachód od Kętrzyna.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona jako wieś czynszowa na prawie chełmińskim w 1372 roku. Jej obszar obejmował 65 łanów; 4 łany ziemi przeznaczono na uposażenie mającego powstać kościoła, który wzniesiono na początku XIV w. W XIV wieku na terenie wsi działała karczma.
W 1480 roku na czele parafii stanął Gregorius Zeber. 15 lat później proboszczem był Jodocus Borkee. Do miejscowej parafii należała również wieś Babieniec. W 1510 roku doszło do przyłączenia kościoła w Tołkinach. W latach 1528–1550 kościół w Kraskowie i świątynia w Tołkinach zostały połączone z parafią w Garbnie. W XVIII stuleciu w Kraskowie odbywały się nabożeństwa w języku polskim.
W 1785 roku miejscowość składała się z 43 budynków mieszkalnych. W 1818 roku Kraskowo było zamieszkane przez 260 osób. W 1845 roku doszło do scalenia gruntów chłopskich. Poza wsią zbudowano wówczas 6 nowych zagród. W tym czasie powstał folwark Droszkowo, którego właściciel patronował kościołowi w Kraskowie.
W 1913 roku w miejscowości istniało 20 gospodarstw oraz 8 zagród rzemieślników (szewców, krawców, kowali, stolarzy, malarza i młynarza). W tym czasie w Kraskowie działały dwie gospody, istniała również dwuklasowa szkoła.
W 1914 roku Rosjanie, którzy wkroczyli do wsi, zabili 7 siedmiu chłopów, spalili plebanię oraz 16 zagród. W 1939 roku wieś liczyła 566 mieszkańców. Po zakończeniu II wojny światowej przez dłuższy czas wieś nosiła nazwę Potok. W 1945 roku w miejscowości doszło to utworzenia gminy. Pierwszym wójtem był Jan Bruszewski. W 1946 roku w skład gminy wchodziło 20 miejscowości. Od 1954 roku Kraskowo było siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej. W 1958 roku gromada obejmowała swoim zasięgiem 25 miejscowości. Dwa lata później jej obszar był zamieszkany przez 2078 osób.
W 1970 roku Kraskowo liczyło 330 mieszkańców. W miejscowości działało wówczas przedszkole, ośmioklasowa szkoła podstawowa, biblioteka. Funkcjonowała również sala kinowa na 90 miejsc. W 1973 roku sołectwo Kraskowo obejmujące trzy miejscowości wchodziło w skład gminy Kętrzyn.
W 2012 roku we wrześniu wieś obchodziła jubileusz 640-lecia swojego istnienia.
Zabytki
- gotycki kościół filialny z przełomu XIV i XV wieku; wieża kościelna wzniesiona w latach 1875-1876; we wnętrzu m.in. fragmenty ołtarza głównego z 1645 roku, ambona z 1648 roku
- cmentarz przykościelny
- zabytkowa kuźnia z XIX wieku
Przypisy
- ↑ Łącznie: Kraskowo i Polany.
- ↑ old.korsze.pl [05.05.2014]
Zobacz też
Bibliografia
Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [15.03.2014]
ciekawemazury.pl [15.03.2014]
korsze.com, Historia wsi Kraskowo [05.03.2014]
mojemazury.pl [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]