Krawczyki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 6: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        =     
 
  |dopełniacz wsi        =     
 
  |zdjęcie              = Pałac w Krawczykach. Początek XX wieku.jpg   
 
  |zdjęcie              = Pałac w Krawczykach. Początek XX wieku.jpg   
  |opis zdjęcia          = Pałac w Krawczykach. Początek XX wieku
+
  |opis zdjęcia          = Pałac w Krawczykach. Początek XX wieku.<br>Źródło: [http://sp-krawczyki.gmina-bartoszyce.pl/historia/historia.html www.sp-krawczyki.gmina-bartoszyce.pl]
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 237<ref>Łącznie Krawczyki i [[Klekotki]].</ref>
+
  |liczba ludności      = 237<ref>Łącznie: Krawczyki i Klekotki.</ref>
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Krawczyki ''' (niem. ''Kraftshagen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[gmina Bartoszyce|gminie Bartoszyce]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Krawczyki ''' (niem. ''Kraftshagen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Bartoszyce (gmina wiejska)|gminie Bartoszyce]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
 
+
Miejscowość w 2010 roku liczyła 237 mieszkańców (łącznie z [[Klekotki|Klekotkami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie Krawczyki i Klekotki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wiesław Kaczerski]]<ref>[http://gmina-bartoszyce.pl/wykaz-soltysow/ gmina-bartoszyce.pl] [05.03.2014]</ref>.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 237 mieszkańców (łącznie z [[Klekotki|Klekotkami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie Krawczyki i Klekotki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wiesław Kaczerski]]<ref>http://gmina-bartoszyce.pl/wykaz-soltysow/ [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
+
<br/><br/>
 
+
[[Plik: Pałac po pożarze w 1961 roku.jpg|right|290px|thumb| Pałac po pożarze w 1961 roku.<br>Źródło: [http://sp-krawczyki.gmina-bartoszyce.pl/historia/historia.html www.sp-krawczyki.gmina-bartoszyce.pl] ]]
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 10 km na południe od [[Bartoszyce|Bartoszyc]], między drogami krajowymi nr 51 i 57, przy granicy z [[powiat lidzbarski|powiatem lidzbarskim]]; przebiega przez nią linia kolejowa na odcinku Bartoszyce - [[Lidzbark Warmiński]].
+
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 10 km na południe od [[Bartoszyce|Bartoszyc]], między drogami krajowymi nr 51 i 57, przy granicy z [[powiat lidzbarski|powiatem lidzbarskim]]; przebiega przez nią linia kolejowa na odcinku Bartoszyce [[Lidzbark Warmiński]].
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Została założona w 1336 roku jako wieś należąca do Zakonu. W tym samym czasie wybudowano tu kościół, jednak spłonął on podczas [[wojna polsko-krzyżacka 1414 roku|wojny polsko-krzyżackiej]] w 1414 roku i nigdy nie został odbudowany. W XVI wieku wieś została nadana Denhoffom (Dönhoffów), którzy szybko włączyli ziemię chłopską do swego majątku. W skład klucza dóbr Dönhoffów wchodziły pod koniec XIX wieku również pobliskie folwarki [[Klekotki]] i [[Szwarunki]]; łącznie majątek ten obejmował obszar 1143 ha (stan na rok 1889), a więc zaliczał się do największych w powiecie bartoszyckim. W posiadaniu tej rodziny Krawczyki znajdowały się aż do lat 30. XX wieku, gdy majątek został rozparcelowany. Dwukondygnacyjny [[pałac w Krawczykach|pałac]] powstał prawdopodobnie w XIX wieku, lecz w okresie powojennym został tak poważnie przebudowany, iż utracił cechy zabytkowe. Do 1945 roku Krawczyki należały do [[parafia ewangelicka w Galinach|parafii ewangelickiej w Galinach]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Została założona w 1336 roku jako wieś należąca do Zakonu. W tym samym czasie wybudowano tu kościół, jednak spłonął on podczas wojny polsko-krzyżackiej w 1414 roku i nigdy nie został odbudowany. W XVI wieku wieś została nadana Denhoffom (Dönhoffom), którzy szybko włączyli ziemię chłopską do swego majątku. W skład klucza dóbr Dönhoffów wchodziły pod koniec XIX wieku również pobliskie folwarki [[Klekotki]] i [[Szwarunki]]; łącznie majątek ten obejmował obszar 1143 ha (stan na rok 1889), a więc zaliczał się do największych w powiecie bartoszyckim. W posiadaniu tej rodziny Krawczyki znajdowały się aż do lat 30. XX wieku, gdy majątek został rozparcelowany.  
[[File:Pałac po pożarze w 1961 roku.jpg|thumb|250 px|left|Pałac po pożarze w 1961 roku]]
 
Szkołę we wsi założono w XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 94 uczniów, a zatrudnionych było trzech nauczycieli. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] uruchomiono ją ponownie w 1946 roku; organizatorem i pierwszym kierownikiem placówki był [[Jan Gabriel]]. W późniejszym czasie duże zasługi położył dla jej rozwoju nauczyciel [[Edward Szołoch]].
 
 
 
Pierwsi osadnicy przybyli tu już w 1945 roku. Wśród nich byli [[Aleksander Brygoła]] i [[Wacław Kulesza]], którzy kolejno byli wójtami [[gmina Galiny|gminy Galiny]]. Według spisu powszechnego z 1983 roku w Krawczykach były 62 budynki mieszkalne (68 mieszkań) oraz 59 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 702 ha. We wsi ponadto znajdowały się wówczas: punkt biblioteczny, klub, boisko sportowe, sklep wielobranżowy, sala kinowa na 60 miejsc oraz prywatna kuźnia.
 
 
 
  
Liczba mieszkańców
+
Dwukondygnacyjny [[pałac w Krawczykach|pałac]] powstał prawdopodobnie w XIX wieku, lecz w okresie powojennym został tak poważnie przebudowany, iż utracił cechy zabytkowe. Do 1945 roku Krawczyki należały do parafii ewangelickiej w [[Galiny|Galinach]].
  
1857 - 197 osób
+
Szkołę we wsi założono w XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 94 uczniów, a zatrudnionych było trzech nauczycieli. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie w 1946 roku; organizatorem i pierwszym kierownikiem placówki był [[Jan Gabriel]]. W późniejszym czasie duże zasługi położył dla jej rozwoju nauczyciel [[Edward Szołoch]].
  
1933 - 504 osoby
+
Pierwsi osadnicy przybyli tu już w 1945 roku. Wśród nich byli [[Aleksander Brygoła]] i [[Wacław Kulesza]], którzy kolejno byli wójtami gminy Galiny. Według spisu powszechnego z 1983 roku w Krawczykach były 62 budynki mieszkalne (68 mieszkań) oraz 59 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 702 ha. We wsi ponadto znajdowały się wówczas: punkt biblioteczny, klub, boisko sportowe, sklep wielobranżowy, sala kinowa na 60 miejsc oraz prywatna kuźnia.
  
1939 - 536 osób
+
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
 
+
*1857 – 197 osób
1983 - 279 osób
+
*1933 – 504 osoby
[[File:Odbudowany pałac, obecnie szkoła.jpg|thumb|250 px|right|Odbudowany pałac. Obecnie szkoła]]
+
*1939 536 osób
<br/>
+
*1983 279 osób
 
== Edukacja ==
 
== Edukacja ==
*[[Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Krawczykach]]
+
*[[Szkoła Podstawowa w Krawczykach|Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Krawczykach]]
 
 
<br/>
 
 
== Turystyka ==
 
== Turystyka ==
*We wsi znajdują się gospodarstwa agroturystyczne, należące do [[Bartoszyckie Stowarzyszenie Agroturystyki "WARMIACY"| Bartoszyckiego Stowarzyszenia Agroturystyki "WARMIACY"]]
+
We wsi znajdują się gospodarstwa agroturystyczne należące do [[Bartoszyckie Stowarzyszenie Agroturystyki "Warmiacy"| Bartoszyckiego Stowarzyszenia Agroturystyki "Warmiacy"]]
 
 
 
<br/>
 
<br/>
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
*[[Aleksander Brygoła]] - gospodarz z Krawczyków, wójt gminy Galiny
 
*[[Wacław Kulesza]] - gospodarz z Krawczyków, wójt gminy Galiny
 
<br/>
 
 
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Park pałacowy; obecnie w stanie szczątkowym, zachowały się pojedyncze egzemplarze starodrzewu
+
*park pałacowy; obecnie w stanie szczątkowym, zachowały się pojedyncze egzemplarze starodrzewu
*[[Pałac w Krawczykach]], przebudowany po 1945 roku, obecnie budynek szkoły
+
*[[Pałac w Krawczykach|pałac]] przebudowany po 1945 roku, obecnie budynek szkoły
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
#''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
 
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://bip.warmia.mazury.pl/bartoszyce_gmina_wiejska/201/Planowanie_i_zagospodarowanie_przestrzenne/| Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/bartenstein.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014]
 
<br/>
 
 
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 +
== Bibliografia ==
 +
''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
 +
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999.<br/>
 +
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
 +
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
 +
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://bip.warmia.mazury.pl/bartoszyce_gmina_wiejska/201/Planowanie_i_zagospodarowanie_przestrzenne/| bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/bartenstein.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Gmina Bartoszyce]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Bartoszyce (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1401-1500]]

Aktualna wersja na dzień 07:45, 10 kwi 2015

Krawczyki

Pałac w Krawczykach. Początek XX wieku.Źródło: www.sp-krawczyki.gmina-bartoszyce.pl
Pałac w Krawczykach. Początek XX wieku.
Źródło: www.sp-krawczyki.gmina-bartoszyce.pl
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat bartoszycki
Gmina Bartoszyce
Liczba ludności (2010) 237[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Krawczyki
Krawczyki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Krawczyki
Krawczyki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Krawczyki (niem. Kraftshagen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 237 mieszkańców (łącznie z Klekotkami). W skład sołectwa wchodzą wsie Krawczyki i Klekotki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wiesław Kaczerski[2].

Pałac po pożarze w 1961 roku.
Źródło: www.sp-krawczyki.gmina-bartoszyce.pl

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 10 km na południe od Bartoszyc, między drogami krajowymi nr 51 i 57, przy granicy z powiatem lidzbarskim; przebiega przez nią linia kolejowa na odcinku Bartoszyce – Lidzbark Warmiński.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Została założona w 1336 roku jako wieś należąca do Zakonu. W tym samym czasie wybudowano tu kościół, jednak spłonął on podczas wojny polsko-krzyżackiej w 1414 roku i nigdy nie został odbudowany. W XVI wieku wieś została nadana Denhoffom (Dönhoffom), którzy szybko włączyli ziemię chłopską do swego majątku. W skład klucza dóbr Dönhoffów wchodziły pod koniec XIX wieku również pobliskie folwarki Klekotki i Szwarunki; łącznie majątek ten obejmował obszar 1143 ha (stan na rok 1889), a więc zaliczał się do największych w powiecie bartoszyckim. W posiadaniu tej rodziny Krawczyki znajdowały się aż do lat 30. XX wieku, gdy majątek został rozparcelowany.

Dwukondygnacyjny pałac powstał prawdopodobnie w XIX wieku, lecz w okresie powojennym został tak poważnie przebudowany, iż utracił cechy zabytkowe. Do 1945 roku Krawczyki należały do parafii ewangelickiej w Galinach.

Szkołę we wsi założono w XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 94 uczniów, a zatrudnionych było trzech nauczycieli. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie w 1946 roku; organizatorem i pierwszym kierownikiem placówki był Jan Gabriel. W późniejszym czasie duże zasługi położył dla jej rozwoju nauczyciel Edward Szołoch.

Pierwsi osadnicy przybyli tu już w 1945 roku. Wśród nich byli Aleksander Brygoła i Wacław Kulesza, którzy kolejno byli wójtami gminy Galiny. Według spisu powszechnego z 1983 roku w Krawczykach były 62 budynki mieszkalne (68 mieszkań) oraz 59 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 702 ha. We wsi ponadto znajdowały się wówczas: punkt biblioteczny, klub, boisko sportowe, sklep wielobranżowy, sala kinowa na 60 miejsc oraz prywatna kuźnia.

Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:

  • 1857 – 197 osób
  • 1933 – 504 osoby
  • 1939 – 536 osób
  • 1983 – 279 osób

Edukacja

Turystyka

We wsi znajdują się gospodarstwa agroturystyczne należące do Bartoszyckiego Stowarzyszenia Agroturystyki "Warmiacy"

Zabytki

  • park pałacowy; obecnie w stanie szczątkowym, zachowały się pojedyncze egzemplarze starodrzewu
  • pałac przebudowany po 1945 roku, obecnie budynek szkoły

Przypisy

  1. Łącznie: Krawczyki i Klekotki.
  2. gmina-bartoszyce.pl [05.03.2014]

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]