Rygarby: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Położenie) |
|||
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
|zdjęcie = Rygarby. Pańska Góra.jpg | |zdjęcie = Rygarby. Pańska Góra.jpg | ||
− | |opis zdjęcia = Rygarby. Pańska Góra | + | |opis zdjęcia = Rygarby. Pańska Góra. Autor: AS. Źródło: [http://sepopol.wm.pl/114849,Najfajniejsza-wies-Rygarby.html#axzz3Ts3iAqQo www.sepopol.wm.pl] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 30: | Linia 30: | ||
}} | }} | ||
''' Rygarby ''' (niem. ''Rückgarben'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Sępopol (gmina miejsko-wiejska)|gminie Sępopol]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. | ''' Rygarby ''' (niem. ''Rückgarben'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Sępopol (gmina miejsko-wiejska)|gminie Sępopol]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. | ||
− | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 58 mieszkańców (łącznie z [[Pieny|Pienami]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mariusz Guz. | |
− | Miejscowość w 2010 roku liczyła 58 mieszkańców (łącznie z [[Pieny|Pienami]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje | ||
− | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], nad rzeką [[Rzeka Łyna|Łyną]], 13 km na wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 4 km na południowy zachód od [[Sępopol|Sępopola]]. Na zachód od wsi wznosi się pagórek (43 m n.p.m.), który stanowił staropruskie grodzisko – [[Pańska Góra]]. | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], nad rzeką [[Rzeka Łyna|Łyną]], 13 km na wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 4 km na południowy zachód od [[Sępopol|Sępopola]]. Na zachód od wsi wznosi się pagórek (43 m n.p.m.), który stanowił staropruskie grodzisko – [[Pańska Góra]]. | ||
Linia 38: | Linia 36: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Nazwa wsi stanowi zapewne tłumaczenie Pańskiej Góry z języka [[Prusowie|pruskiego]]: ''rikijs'' – pan, ''garbis'' – góra. Wieś została założona w 1376 roku na 41 łanach jako majątek rycerski i wieś szlachecka. W następnych stuleciach majątek powiększał się kosztem wsi | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Nazwa wsi stanowi zapewne tłumaczenie Pańskiej Góry z języka [[Prusowie|pruskiego]]: ''rikijs'' – pan, ''garbis'' – góra. Wieś została założona w 1376 roku na 41 łanach jako majątek rycerski i wieś szlachecka. W następnych stuleciach majątek powiększał się kosztem wsi. W 1839 roku były tu tylko dwa gospodarstwa chłopskie, a w 1871 roku nie było już żadnego. W 1857 roku Rygarby liczyły 68 mieszkańców. Pod koniec XIX wieku majątek zajmował obszar 161 ha (stan na rok 1889). Do 1945 roku Rygarby należały do [[parafia ewangelicka w Sępopolu|parafii ewangelickiej w Sępopolu]]. |
Po 1945 roku wieś wchodziła w skład sołectwa [[Wiatrowiec]]. W 1978 roku wieś posiadała 25 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 124 ha. Pięć lat później spis powszechny wykazał tu dziesięć budynków mieszkalnych tworzących zwartą zabudowę; we wsi działał punkt biblioteczny. Rygarby liczyły wówczas 101 mieszkańców. | Po 1945 roku wieś wchodziła w skład sołectwa [[Wiatrowiec]]. W 1978 roku wieś posiadała 25 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 124 ha. Pięć lat później spis powszechny wykazał tu dziesięć budynków mieszkalnych tworzących zwartą zabudowę; we wsi działał punkt biblioteczny. Rygarby liczyły wówczas 101 mieszkańców. | ||
<br/> | <br/> | ||
+ | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*pozostałości zespołu dworsko-folwarcznego z przełomu XIX i XX wieku: obora z chlewnią, stajnia, chlewik, obora z domem oborowego | *pozostałości zespołu dworsko-folwarcznego z przełomu XIX i XX wieku: obora z chlewnią, stajnia, chlewik, obora z domem oborowego | ||
− | *park dworski z przełomu XIX i XX wieku (0,5 ha), drzewostan | + | *park dworski z przełomu XIX i XX wieku (0,5 ha), drzewostan częściowo wytrzebiony, park zaniedbany |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> |
Aktualna wersja na dzień 10:02, 15 kwi 2020
Rygarby | |
| |
Rygarby. Pańska Góra. Autor: AS. Źródło: www.sepopol.wm.pl
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | bartoszycki |
Gmina | Sępopol |
Liczba ludności (2010) | 58[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Rygarby (niem. Rückgarben) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 58 mieszkańców (łącznie z Pienami). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mariusz Guz.
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, nad rzeką Łyną, 13 km na wschód od Bartoszyc i 4 km na południowy zachód od Sępopola. Na zachód od wsi wznosi się pagórek (43 m n.p.m.), który stanowił staropruskie grodzisko – Pańska Góra.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Nazwa wsi stanowi zapewne tłumaczenie Pańskiej Góry z języka pruskiego: rikijs – pan, garbis – góra. Wieś została założona w 1376 roku na 41 łanach jako majątek rycerski i wieś szlachecka. W następnych stuleciach majątek powiększał się kosztem wsi. W 1839 roku były tu tylko dwa gospodarstwa chłopskie, a w 1871 roku nie było już żadnego. W 1857 roku Rygarby liczyły 68 mieszkańców. Pod koniec XIX wieku majątek zajmował obszar 161 ha (stan na rok 1889). Do 1945 roku Rygarby należały do parafii ewangelickiej w Sępopolu.
Po 1945 roku wieś wchodziła w skład sołectwa Wiatrowiec. W 1978 roku wieś posiadała 25 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 124 ha. Pięć lat później spis powszechny wykazał tu dziesięć budynków mieszkalnych tworzących zwartą zabudowę; we wsi działał punkt biblioteczny. Rygarby liczyły wówczas 101 mieszkańców.
Zabytki
- pozostałości zespołu dworsko-folwarcznego z przełomu XIX i XX wieku: obora z chlewnią, stajnia, chlewik, obora z domem oborowego
- park dworski z przełomu XIX i XX wieku (0,5 ha), drzewostan częściowo wytrzebiony, park zaniedbany
Przypisy
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]