Johann Gottfried Herder: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | '''Johann Gottfried Herder''' (ur. 25 sierpnia 1744 roku w [[Morąg|Morągu]], zm. 18 grudnia 1803 roku w Weimarze) – | + | '''Johann Gottfried Herder''' (ur. 25 sierpnia 1744 roku w [[Morąg|Morągu]], zm. 18 grudnia 1803 roku w Weimarze) – wybitny niemiecki myśliciel, teoretyk literatury, pisarz, jeden z klasyków weimarskich, pastor. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
Johann Gottfried Herder urodził się 25 sierpnia 1744 roku w Morągu. Był synem Gottfrieda, nauczyciela i kościelnego w ewangelickim kościele, oraz Anny Elżbiety Peltz. Początkowo jego edukacją zajmował się ojciec, następnie uczęszczał do szkoły miejskiej. Łaciny, greki oraz hebrajskiego nauczył się od pisarza Sebastiana Friedricha Trescho. | Johann Gottfried Herder urodził się 25 sierpnia 1744 roku w Morągu. Był synem Gottfrieda, nauczyciela i kościelnego w ewangelickim kościele, oraz Anny Elżbiety Peltz. Początkowo jego edukacją zajmował się ojciec, następnie uczęszczał do szkoły miejskiej. Łaciny, greki oraz hebrajskiego nauczył się od pisarza Sebastiana Friedricha Trescho. | ||
| + | W 1762 roku rozpoczął studia w [[Królewiec|Królewcu]]. Zamierzał początkowo zgłębiać nauki medyczne, lecz ostatecznie podjął studia teologiczne. Znaczący wpływ na niego wywarli Immanuel Kant i Johan Georg Hamann. | ||
| − | + | Pracował jako nauczyciel w królewieckim Collegium Friedricanum. Po zakończeniu edukacji przeprowadził się do Rygi, gdzie podjął pracę jako duszpasterz i nauczyciel. Tam też wydał pierwsze prace pisarskie. Następnie wyjechał do Francji aby "poznać świat i odnaleźć siebie". W Strasburgu poznał młodego Goethego, na którego ''Rozprawa o pochodzeniu języka'' autorstwa Herdera wywarła ogromny wpływ. Kierowała bowiem uwagę na rolę starożytnej poezji greckiej, staroceltyckiej czy staronordyckiej. | |
| + | |||
| + | Po krótkim pobycie w Bückeburgu osiadł na prawie trzydzieści lat w Weimarze, gdzie zajmował wysokie urzędy kościelne. W mieście tym pozostał do śmierci. Tam powstały jego największe dzieła, m.in. ''Myśli o filozofii dziejów'' oraz ''Głosy narodów w pieśniach". | ||
| + | |||
| + | ==Twórczość== | ||
| + | Herder interesował się językiem, jego powstaniem i rozwojem. Jako filozof znacząco wpłynął na pojmowanie idei narodu. Dzieje ludzkości rozumiał jako etap w ewolucji natury, charakteryzujący się postępem rozumu i sprawiedliwości. | ||
| + | |||
| + | Wprowadził do filozofii romantycznej pojęcie ludowości, stworzył podstawy teoretyczne kierunku ''Sturm und Drang''. Jest nazywany twórcą niemieckiej filozofii historycznej i ojcem slawistyki. | ||
| + | |||
| + | ===Ciekawostki=== | ||
| + | Olsztyńska [[lkwim:Wspólnota Kulturowa Borussia|Wspólnota Kulturowa Borussia]] wydała w polskim tłumaczeniu dzieło Herdera ''Journal meiner Reise im Jahr 1769'' – ''Dziennik mojej podróży z roku 1769'' w przekładzie Magdaleny Kurkowskiej (oprac. i posłowiem opatrzył Tadeusz Namowicz, Olsztyn 2002). Publikacja ta współtworzy serię ''Odkrywanie światów''. | ||
| + | |||
| + | W 2012 roku ukazała się w [[Olsztyn|Olsztynie]] w języku niemieckim poświęcona Herderowi praca zbiorowa pt. ''Kulturlandschaften. Auf Herders Spuren zwischen Mohrungen und Königsberg'' (red. Alina Kuzborska, Friederike Krause, Herbert Fitzek). | ||
| + | |||
| + | W [[Morąg|Morągu]] znajduje się [[lkwim:Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu|Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera]]. Wystawę biograficzną przygotowały Nationale Forschungs- und Gedenkstätten der Klassischen Deutschen Literatur w Weimarze, obecnie Stiftung Weimarer Klassik. | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | [[Lkwim:257. Rocznica Urodzin J.G. Herdera w Morągu|257. Rocznica Urodzin J. G. Herdera w Morągu]] | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | J. Chłosta, ''Ludzie godni pamięci | + | [http://morag.muzeum.olsztyn.pl/johann-gottfried-herder-pisarz-i-filozof-historii-wielki-obywatel-moraga-1744-1803,56 Muzeum im. J. G. Herdera w Morągu, ''Johann Gottfried Herder - pisarz i filozof historii, wielki obywatel Morąga (1744–1803)''] [22.01.2015]<br/> |
| + | J. Chłosta, ''Ludzie godni pamięci. Warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic'', Olsztyn 1997. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Osoby|Herder, Johann Gottfried]] |
| + | [[Kategoria: Wielkie postaci Warmii i Mazur|Herder, Johann Gottfried]] | ||
| + | [[Kategoria: Duchowni protestanccy|Herder, Johann Gottfried]] | ||
| + | [[Kategoria:Kościół ewangelicko-augsburski|Herder,Johann Gottfried]] | ||
| + | [[Kategoria:Ludzie kultury|Herder, Johann Gottfried]] | ||
| + | [[Kategoria:Pisarze i poeci|Herder, Johann Gottfried]] | ||
| + | [[Kategoria:Badacze historii i kultury|Herder, Johann Gottfried]] | ||
| + | [[Kategoria: 1701-1800|Herder, Johann Gottfried]] | ||
| + | [[Kategoria: 1801-1918|Herder, Johann Gottfried]] | ||
| + | [[Kategoria: Morąg (gmina miejsko-wiejska)|Herder, Johann Gottfried]] | ||
Aktualna wersja na dzień 08:47, 26 sie 2015
| Johann Gottfried Herder | |
| | |
| Data i miejsce urodzenia | 25 sierpnia 1744 roku Morąg |
| Data i miejsce śmierci | 18 grudnia 1803 roku Weimar |
| Zawód | nauczyciel |
Johann Gottfried Herder (ur. 25 sierpnia 1744 roku w Morągu, zm. 18 grudnia 1803 roku w Weimarze) – wybitny niemiecki myśliciel, teoretyk literatury, pisarz, jeden z klasyków weimarskich, pastor.
Spis treści
Życiorys
Johann Gottfried Herder urodził się 25 sierpnia 1744 roku w Morągu. Był synem Gottfrieda, nauczyciela i kościelnego w ewangelickim kościele, oraz Anny Elżbiety Peltz. Początkowo jego edukacją zajmował się ojciec, następnie uczęszczał do szkoły miejskiej. Łaciny, greki oraz hebrajskiego nauczył się od pisarza Sebastiana Friedricha Trescho. W 1762 roku rozpoczął studia w Królewcu. Zamierzał początkowo zgłębiać nauki medyczne, lecz ostatecznie podjął studia teologiczne. Znaczący wpływ na niego wywarli Immanuel Kant i Johan Georg Hamann.
Pracował jako nauczyciel w królewieckim Collegium Friedricanum. Po zakończeniu edukacji przeprowadził się do Rygi, gdzie podjął pracę jako duszpasterz i nauczyciel. Tam też wydał pierwsze prace pisarskie. Następnie wyjechał do Francji aby "poznać świat i odnaleźć siebie". W Strasburgu poznał młodego Goethego, na którego Rozprawa o pochodzeniu języka autorstwa Herdera wywarła ogromny wpływ. Kierowała bowiem uwagę na rolę starożytnej poezji greckiej, staroceltyckiej czy staronordyckiej.
Po krótkim pobycie w Bückeburgu osiadł na prawie trzydzieści lat w Weimarze, gdzie zajmował wysokie urzędy kościelne. W mieście tym pozostał do śmierci. Tam powstały jego największe dzieła, m.in. Myśli o filozofii dziejów oraz Głosy narodów w pieśniach".
Twórczość
Herder interesował się językiem, jego powstaniem i rozwojem. Jako filozof znacząco wpłynął na pojmowanie idei narodu. Dzieje ludzkości rozumiał jako etap w ewolucji natury, charakteryzujący się postępem rozumu i sprawiedliwości.
Wprowadził do filozofii romantycznej pojęcie ludowości, stworzył podstawy teoretyczne kierunku Sturm und Drang. Jest nazywany twórcą niemieckiej filozofii historycznej i ojcem slawistyki.
Ciekawostki
Olsztyńska Wspólnota Kulturowa Borussia wydała w polskim tłumaczeniu dzieło Herdera Journal meiner Reise im Jahr 1769 – Dziennik mojej podróży z roku 1769 w przekładzie Magdaleny Kurkowskiej (oprac. i posłowiem opatrzył Tadeusz Namowicz, Olsztyn 2002). Publikacja ta współtworzy serię Odkrywanie światów.
W 2012 roku ukazała się w Olsztynie w języku niemieckim poświęcona Herderowi praca zbiorowa pt. Kulturlandschaften. Auf Herders Spuren zwischen Mohrungen und Königsberg (red. Alina Kuzborska, Friederike Krause, Herbert Fitzek).
W Morągu znajduje się Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera. Wystawę biograficzną przygotowały Nationale Forschungs- und Gedenkstätten der Klassischen Deutschen Literatur w Weimarze, obecnie Stiftung Weimarer Klassik.
Zobacz też
257. Rocznica Urodzin J. G. Herdera w Morągu
Bibliografia
Muzeum im. J. G. Herdera w Morągu, Johann Gottfried Herder - pisarz i filozof historii, wielki obywatel Morąga (1744–1803) [22.01.2015]
J. Chłosta, Ludzie godni pamięci. Warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic, Olsztyn 1997.
