Bielistka siwa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = bielistka.jpg
 
  |grafika = bielistka.jpg
  |podpis grafiki = Bielistka siwa
+
  |podpis grafiki = Bielistka siwa.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 19: Linia 19:
 
  |Lista synonimów =  
 
  |Lista synonimów =  
 
}}
 
}}
'''Bielistka siwa''' (''Leucobryum glaucum'' Hedw.) – Gatunek mchu należący do rodziny widłozębowatych (''Dicranaceae''). Inaczej zwana modrzaczkiem.
+
'''Bielistka siwa''' (''Leucobryum glaucum'' Hedw.) – gatunek mchu należący do rodziny widłozębowatych (''Dicranaceae''). Inaczej zwana modrzaczkiem.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
[[Plik:leucobryum.jpg|300px|thumb|right|Bielistka siwa w runie boru świeżego w nadleśnictwie Nowe Ramuki]]
+
[[Plik:leucobryum.jpg|thumb|right|290px|Bielistka siwa w runie boru świeżego w Nadleśnictwie Nowe Ramuki.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 
+
]]
 
== Morfologia ==
 
== Morfologia ==
 
Bielistka siwa tworzy poduszkowate darnie – w stanie suchym sinozielone, w wilgotnym jasnozielone – o zwartej, różnej wielkości (do 20 cm i więcej). Gametofit jest krótki, dorastający od 1 do 12,5 cm długości, widlasto rozgałęziony i gęsto ulistniony. Listki są wzniesione, lancetowate, o długości ok. 3–9 mm.  
 
Bielistka siwa tworzy poduszkowate darnie – w stanie suchym sinozielone, w wilgotnym jasnozielone – o zwartej, różnej wielkości (do 20 cm i więcej). Gametofit jest krótki, dorastający od 1 do 12,5 cm długości, widlasto rozgałęziony i gęsto ulistniony. Listki są wzniesione, lancetowate, o długości ok. 3–9 mm.  
Linia 29: Linia 29:
 
<br/>
 
<br/>
 
== Rozmieszczenie i ekologia ==
 
== Rozmieszczenie i ekologia ==
Bielistka siwa jest rośliną pospolitą w prawie całym kraju – występuje w podmokłych lasach, głównie iglastych, na wilgotnych łąkach, skałach oraz wrzosowiskach (liczba jej stanowisk zmniejsza się w kierunku wschodnim). Jest to gatunek wyróżniający rozpowszechnionego na znacznej powierzchni kraju zespołu leśnego określanego jako "subatlantycki bór sosnowy świeży" (''Leucobryo-Pinetum'').
+
Bielistka siwa jest rośliną pospolitą w prawie całym kraju – występuje w podmokłych lasach, głównie iglastych, na wilgotnych łąkach, skałach oraz wrzosowiskach (liczba jej stanowisk zmniejsza się w kierunku wschodnim). Jest to gatunek wyróżniający rozpowszechnionego na znacznej powierzchni kraju zespołu leśnego określanego jako subatlantycki bór sosnowy świeży (''Leucobryo-Pinetum'').
<br/>
+
 
 +
Bielistka siwa występuje m.in. w runie boru świeżego w [[Nadleśnictwo Nowe Ramuki|Nadleśnictwie Nowe Ramuki]].
 +
 
 
== Wartość użytkowa ==
 
== Wartość użytkowa ==
 
Bielistka siwa objęta jest częściową ochroną na terenie Polski na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.  
 
Bielistka siwa objęta jest częściową ochroną na terenie Polski na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.  
== Ciekawostki ==
 
Drzewostan zespołu ''Leucobryo-Pinetum'' tworzy sosna zwyczajna z domieszką brzozy brodawkowatej, dębu bezszypułkowego i świerka. W podszycie dominują jałowce, kruszyna i jarzębina, w runie – borówka czarna, borówka brusznica, wrzos oraz śmiałek pogięty. Bujna jest także warstwa mszysta utworzona między innymi przez rokiet, płonnik i bielistkę w miejscach bardziej wilgotnych.
 
 
Miejsca bardziej suche i prześwietlone opanowują porosty. Zespół ten występuje niemal w całej Polsce z wyjątkiem części północno-wschodniej kraju, gdzie zastępuje go wikariant geograficzny – bór sosnowy świeży subkontynentalny, czyli bór goryszowy (''Peucedano-Pinetum'') przeważający na obszarze  Warmii i Mazur. Wyróżnia go udział gatunków umiarkowanie kserofilnych w runie takich jak: [[pomocnik baldzaszkowaty]] (''Chimaphilia umbellata''), [[konwalia majowa]] (''Convallaria majalis''), [[gorysz pagórkowy]] (''Peucedanum oreoselinum''), [[kokoryczka wonna]] (''Polygonatum odoratum''), [[sasanka otwarta]] (''Pulsatilla patens''), [[wężymord niski]] (''Scorzonera humilis''), [[nawłoć pospolita]] (''Solidago virgaurea''). Jego charakterystyczną cechą jest ponadto brak bielistki siwej w warstwie mszystej.
 
<br/>
 
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
Linia 45: Linia 42:
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20120000081 Internetowy System Aktów Prawnych, rozporządzenie w sprawie ochrony gatunkowej roślin] [20.05.2014] <br/>
+
[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20120000081 isap.sejm.gov.pl, rozporządzenie w sprawie ochrony gatunkowej roślin] [20.05.2014] <br/>
 
Stebel Adam, ''Bielistka siwa'', [w:] ''Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny'', t. 3, s. 52-62.<br/>
 
Stebel Adam, ''Bielistka siwa'', [w:] ''Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny'', t. 3, s. 52-62.<br/>
 
[http://siedliska.gios.gov.pl/pdf/przewodniki_metodyczne/przewodnik_metodyczny_1400.pdf siedliska.gios.gov.pl] [20.04.2014]<br/>
 
[http://siedliska.gios.gov.pl/pdf/przewodniki_metodyczne/przewodnik_metodyczny_1400.pdf siedliska.gios.gov.pl] [20.04.2014]<br/>
 
Wójciak Hanna, ''Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski'', Warszawa 2003.<br/>
 
Wójciak Hanna, ''Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski'', Warszawa 2003.<br/>
''Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla'', red. naukowa Władysław Matuszkiewicz, Piot Sikorski i.in., Warszawa 2012.<br/>
+
''Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla'', red. naukowa Władysław Matuszkiewicz, Piotr Sikorski i.in., Warszawa 2012.<br/>
 
<br/>
 
<br/>
  
  
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]

Aktualna wersja na dzień 11:51, 10 mar 2015

Bielistka siwa

Leucobryum glaucum
Hedw.
Bielistka siwa.Fot. Dariusz Kubiak.
Bielistka siwa.
Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo rośliny
Gromada mchy
Klasa prątniki
Rząd widłozębowce
Rodzina widłozębowate
Rodzaj bielistka
Gatunek bielistka siwa
Synonimy

Bielistka siwa (Leucobryum glaucum Hedw.) – gatunek mchu należący do rodziny widłozębowatych (Dicranaceae). Inaczej zwana modrzaczkiem.

Bielistka siwa w runie boru świeżego w Nadleśnictwie Nowe Ramuki.
Fot. Dariusz Kubiak.

Morfologia

Bielistka siwa tworzy poduszkowate darnie – w stanie suchym sinozielone, w wilgotnym jasnozielone – o zwartej, różnej wielkości (do 20 cm i więcej). Gametofit jest krótki, dorastający od 1 do 12,5 cm długości, widlasto rozgałęziony i gęsto ulistniony. Listki są wzniesione, lancetowate, o długości ok. 3–9 mm.

Sporofit ma ok. 8–18 mm długości i jest czerwonawy. Puszka zarodniowa jest silnie zagięta, długości od 1,5 do 2 mm. Wieczko jest długości 1,5–2 mm, czerwone lub czerwonobrązowe, z ciemnoczerwonym perystomem.

Rozmieszczenie i ekologia

Bielistka siwa jest rośliną pospolitą w prawie całym kraju – występuje w podmokłych lasach, głównie iglastych, na wilgotnych łąkach, skałach oraz wrzosowiskach (liczba jej stanowisk zmniejsza się w kierunku wschodnim). Jest to gatunek wyróżniający rozpowszechnionego na znacznej powierzchni kraju zespołu leśnego określanego jako subatlantycki bór sosnowy świeży (Leucobryo-Pinetum).

Bielistka siwa występuje m.in. w runie boru świeżego w Nadleśnictwie Nowe Ramuki.

Wartość użytkowa

Bielistka siwa objęta jest częściową ochroną na terenie Polski na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, bielistka siwa [20.04.2014]
pl.wikipedia.org, suboceaniczny bór sosnowy świeży [20.04.2014]
pl.wikipedia.org, kontynentalny bór sosnowy świeży [20.04.2014]

Bibliografia

isap.sejm.gov.pl, rozporządzenie w sprawie ochrony gatunkowej roślin [20.05.2014]
Stebel Adam, Bielistka siwa, [w:] Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny, t. 3, s. 52-62.
siedliska.gios.gov.pl [20.04.2014]
Wójciak Hanna, Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski, Warszawa 2003.
Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla, red. naukowa Władysław Matuszkiewicz, Piotr Sikorski i.in., Warszawa 2012.