Ciesina: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Dzieje miejscowości)
 
(Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Ciesina   
+
|nazwa                = Ciesina   
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Ciesiny   
 
  |dopełniacz wsi        = Ciesiny   
  |zdjęcie              = Ciesina. Mogiła cywilnej ofiary, poległej w roku 1914.jpg  
+
  |zdjęcie              = ciesina droga.jpg
  |opis zdjęcia          = Ciesina. Mogiła cywilnej ofiary, poległej w roku 1914
+
  |opis zdjęcia          = Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ciesina_-_znak_ko%C5%84ca_wsi.jpg Wikimedia Commons]
  |rodzaj miejscowości  =[[Kategoria: wieś sołecka]] wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
  |powiat                = [[Kategoria: powiat piskie]] piski  
+
  |powiat                = piski  
  |gmina                = [[Kategoria: gmina Pisz]] Pisz  
+
  |gmina                = Pisz  
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
Linia 31: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>''' Ciesina''' (niem. ''Erdmannen'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski|powiecie piskim]], [[gmina Pisz|gminie Pisz]].
+
''' Ciesina''' (niem. ''Erdmannen'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pisz]]. Wieś została włączona do gminy Pisz w 1975 roku. Wcześniej wchodziła w skład [[Wiartel (gmina wiejska)|gminy Wiartel]] (do 1954), następnie tworzyła odrębną [[Gromada|gromadę]], a od 1973 roku należała do [[Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)|gminy Ruciane–Nida]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 254 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Robert Skowronek]]<ref> [http://bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 Bip w Piszu] </ref>.
 
+
<br/><br/>
Wieś została włączona do gminy Pisz w 1975 roku. Wcześniej wchodziła w skład [[gmina Wiartel|gminy Wiartel]] (do 1954), następnie tworzyła odrębną [[gromada|gromadę]], a od 1973 roku należała do [[gmina Ruciane-Nida|gminy Ruciane-Nida]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[administracja|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
== Położenie ==
 
+
Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na południowym skraju [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]]. Miejscowość jest oddalona o około 5 km na południe od [[Karwica|Karwicy]] i [[Jezioro Nidzkie|Jeziora Nidzkiego]].
<br/>
 
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Wieś położona jest południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na południowym skraju [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]]. Miejscowość jest oddalona o około 5 km na południe od [[Karwica|Karwicy]] i [[Jezioro Nidzkie|Jeziora Nidzkiego]].
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 +
== Dzieje miejscowości ==
 +
Wieś powstała w 1758 roku jako [[Osada szkatułowa|osada szkatułowa]]. W pobliżu wsi znajdowały się bogate zasoby rudy żelaza (1833).
 +
Szkoła we wsi powstała w połowie XVIII wieku (między 1758 a 1763 r.). W 1935 roku uczyło się w niej 95 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W 1857 roku wieś była zamieszkana przez 299 osób. W 1939 roku miejscowość liczyła 388 mieszkańców.
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
W 1946 roku pięciu osadników z Ciesiny i pobliskiego [[Hejdyk|Hejdyka]] złupiło wieś [[Krzyże]]. W trakcie powrotu starał się ich zatrzymać komendant posterunku Milicji Obywatelskiej w [[Wiartel|Wiartlu]] kpr. [[Marian Czuprynowski]]. Wywiązała się strzelanina, w wyniku której zginął jeden z szabrowników, a pozostałych udało się wyłapać w ciągu kilku dni. W 1947 roku członkowie [[Grupa „Roga”| grupy „Roga”]] kilkakrotnie pobili sekretarza Polskiej Partii Robotniczej w Ciesinie, w wyniku czego poszkodowany zmarł.
Wieś powstała w 1758 roku jako [[osada szkatułowa]]. W pobliżu wsi znajdowały się bogate zasoby rudy żelaza (1833).
+
Tuż po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] powstał we wsi punkt lekarski, jeden z nielicznych w tym okresie w powiecie piskim.
Szkoła we wsi powstała w połowie XVIII wieku (między 1758 a 1763 r.). W 1935 roku uczyło się w niej 95 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W 1857 roku wieś była zamieszkana przez 299 osób.W 1939 roku miejscowość liczyła 388 mieszkańców.
+
Miejscowość jest obecnie siedzibą sołectwa.  
W 1946 roku pięciu osadników z Ciesiny i pobliskiego [[Hejdyk|Hejdyka]] złupiło wieś [[Krzyże]]. W trakcie powrotu starał się ich zatrzymać komendant posterunku [[Milicja Obywatelska|Milicji Obywatelskiej]] w Wiartlu kpr. [[Marian Czuprynowski]]. Wywiązała się strzelanina, w wyniku której zginął jeden z szabrowników, a pozostałych udało się wyłapać w ciągu kilku dni. W 1947 roku członkowie [[grupa„Roga”| grupy „Roga”]] kilkakrotnie pobili sekretarza [[Polska Parta Robotnicza|Polskiej Partii Robotniczej]] w Ciesinie, w wyniku czego poszkodowany zmarł.
 
Tuż po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] powstał we wsi punkt lekarski, jeden z nielicznych w tym okresie w powiecie piskim.
 
Miejscowość jest obecnie siedzibą [[sołectwo| sołectwa]]. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Stanisław Murach]]<ref> Źródło: http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 [data dostępu: 9.09. 2013]</ref>.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Zabytki ==
=== Zabytki: ===
+
*zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy (obecnie własność komunalna)
*Zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy, murowane; obecnie własność komunalna
+
*dawny cmentarz ewangelicki; pochowany jest na nim jeden żołnierz niemiecki poległy w 1914 roku
*Dawny [[cmentarz ewangelicki]]; pochowany jest nim jeden żołnierz niemiecki, poległy w 1914 roku
+
== Bibliografia ==
 
+
Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. <br>
<br/>
+
Olszak Piotr, ''Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 106-121.<br>
 
+
Pawlicki Ryszard Wojciech, ''Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego'', Znad Pisy, nr 4, 1996, ss. 49-69.<br>
=== Bibliografia: ===
+
''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br>
#Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.  
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.<br>
#Olszak Piotr, ''Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 10, 2001, s. 106-121.
+
Szelichowski Stanisław, ''Uroki mazurskiej krainy. Krzyże 300 lat, Karwica i okolice'', Warszawa 2006.<br>
#Pawlicki Ryszard Wojciech, ''Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego'', Znad Pisy, nr 4, 1996, s. 49-69.
+
Śliwiński Józef, ''Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic'', Olsztyn 1993.<br>
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
+
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73-90.<br>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
+
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013]<br>
#Szelichowski Stanisław, ''Uroki mazurskiej krainy. Krzyże 300 lat, Karwica i okolice'', Warszawa 2006.
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [10.09.2013]<br>
#Śliwiński Józef, ''Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic'', Olsztyn 1993.
+
[http://www.bip.pisz.hi.pl/ Gminna Ewidencja Zabytków] [10.09.2013]<br>
#Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 73-90.
+
[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [15.06.2014]<br>
#Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 10.09.2013]
+
[http://www.bip.pisz.hi.pl/ Bip w Piszu] [09.09. 2013]
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 10.09.2013]
 
#Gminna Ewidencja Zabytków: www.bip.pisz.hi.pl/zalaczniki/prawo/110131120520.doc [data dostępu: 10.09.2013]
 
 
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
 
<references/>
 
<references/>
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat piski]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 17:57, 24 paź 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Pisz (gmina miejsko-wiejska)]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 11:34, 23 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
+
[[Kategoria: 1701-1800]]
[[Kategoria: Miejscowość]]
 
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 11:34, 23 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 10:47, 15 cze 2016

Ciesina

Źródło: Wikimedia Commons
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Pisz
Liczba ludności (2010) 254
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-200
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Ciesina
Ciesina
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Ciesina
Ciesina
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Ciesina (niem. Erdmannen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, gminie Pisz. Wieś została włączona do gminy Pisz w 1975 roku. Wcześniej wchodziła w skład gminy Wiartel (do 1954), następnie tworzyła odrębną gromadę, a od 1973 roku należała do gminy Ruciane–Nida. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 254 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Robert Skowronek[1].

Położenie

Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na południowym skraju Puszczy Piskiej. Miejscowość jest oddalona o około 5 km na południe od Karwicy i Jeziora Nidzkiego.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w 1758 roku jako osada szkatułowa. W pobliżu wsi znajdowały się bogate zasoby rudy żelaza (1833). Szkoła we wsi powstała w połowie XVIII wieku (między 1758 a 1763 r.). W 1935 roku uczyło się w niej 95 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W 1857 roku wieś była zamieszkana przez 299 osób. W 1939 roku miejscowość liczyła 388 mieszkańców.

W 1946 roku pięciu osadników z Ciesiny i pobliskiego Hejdyka złupiło wieś Krzyże. W trakcie powrotu starał się ich zatrzymać komendant posterunku Milicji Obywatelskiej w Wiartlu kpr. Marian Czuprynowski. Wywiązała się strzelanina, w wyniku której zginął jeden z szabrowników, a pozostałych udało się wyłapać w ciągu kilku dni. W 1947 roku członkowie grupy „Roga” kilkakrotnie pobili sekretarza Polskiej Partii Robotniczej w Ciesinie, w wyniku czego poszkodowany zmarł. Tuż po II wojnie światowej powstał we wsi punkt lekarski, jeden z nielicznych w tym okresie w powiecie piskim. Miejscowość jest obecnie siedzibą sołectwa.

Zabytki

  • zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy (obecnie własność komunalna)
  • dawny cmentarz ewangelicki; pochowany jest na nim jeden żołnierz niemiecki poległy w 1914 roku

Bibliografia

Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
Olszak Piotr, Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 106-121.
Pawlicki Ryszard Wojciech, Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego, Znad Pisy, nr 4, 1996, ss. 49-69.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Szelichowski Stanisław, Uroki mazurskiej krainy. Krzyże 300 lat, Karwica i okolice, Warszawa 2006.
Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73-90.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.09.2013]
Gminna Ewidencja Zabytków [10.09.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [15.06.2014]
Bip w Piszu [09.09. 2013]

Przypisy