Sasanka łąkowa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Ciekawostki)
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 5: Linia 5:
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = puilsa.jpg
 
  |grafika = puilsa.jpg
  |podpis grafiki = '''Sasanka łąkowa (''Pulsatilla pratensis, subsp. nigricans'')'''
+
  |podpis grafiki = '''Sasanka łąkowa (''Pulsatilla pratensis, subsp. nigricans'')'''. Fot. DHochmayr. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pulsatilla_pratensis_subsp_nigricans.jpg Commons Wikimedia]
Fot. http://pl.wikipedia.org/wiki/Sasanka_łąkowa
 
 
|Systematyka = Systematyka
 
|Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 20: Linia 19:
 
  |Lista synonimów =  
 
  |Lista synonimów =  
 
}}
 
}}
<br/>
 
 
 
 
'''Sasanka łąkowa''' (''Pulsatilla pratens'' (L.) Mill.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych (''Ranunculaceae'').
 
'''Sasanka łąkowa''' (''Pulsatilla pratens'' (L.) Mill.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych (''Ranunculaceae'').
<br/>
+
<br/><br/>
 
 
 
 
 
=== Morfologia ===
 
=== Morfologia ===
 +
Łodyga (głąbik) o wysokości 10–20 cm jest silnie owłosiona długimi, białymi włoskami. W czasie dojrzewania owoców wydłuża się do 35 cm. Liście odziomkowe są pierzastosieczne, złożone z długich, wąskich odcinków. Rozwijają się później niż głąbik. Pod kwiatami posiada jeszcze trzy przysadki – siedzące listki podzielone na równowąskie łatki.
  
Łodyga (głąbik), o wysokości 10–20 cm, jest silnie owłosiona z długimi, białymi włoskami. W czasie dojrzewania owoców wydłuża się do 35 cm. Liście odziomkowe są pierzastosieczne, złożone z długich, wąskich odcinków. Rozwijają się później niż głąbik. Pod kwiatami posiada jeszcze trzy przysadki – siedzące listki podzielone na równowąskie łatki. Kwitnie od marca do kwietnia, czasami powtórnie zakwita jesienią. Kwiaty dzwonkowate, pojedyncze kwiaty o długości 3–5 cm zwieszone. Okwiat złożony z 6 działek o szaro-fioletowym kolorze. Wewnątrz niego liczne słupki i pręciki. Młode pączki są okryte długimi, białymi włoskami. Roślina nie wytwarza nektaru, ale jest chętnie odwiedzana przez owady dokonujące zapylenia krzyżowego, gdyż wytwarza bardzo dużo pyłku. Owocem jest niełupka z długą pierzastą ością, która pełni rolę aparatu lotnego, nasiona rozsiewane są bowiem przez wiatr. W czasie dojrzewania liczne niełupki tworzą charakterystyczny owocostan – puszystą kulkę.
+
Kwitnie od marca do kwietnia, czasami powtórnie zakwita jesienią. Kwiaty dzwonkowate, pojedyncze, o długości 3–5 cm, zwieszone. Okwiat złożony z 6 działek o szaro-fioletowym kolorze. Wewnątrz niego liczne słupki i pręciki. Młode pączki są okryte długimi, białymi włoskami. Roślina nie wytwarza nektaru, ale jest chętnie odwiedzana przez owady dokonujące zapylenia krzyżowego, gdyż wytwarza bardzo dużo pyłku.  
<br/>
 
  
 +
Owocem jest niełupka z długą pierzastą ością, która pełni rolę aparatu lotnego, nasiona rozsiewane są bowiem przez wiatr. W czasie dojrzewania liczne niełupki tworzą charakterystyczny owocostan – puszystą kulkę.
  
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 +
Występuje w stanie dzikim w niemal całej Europie (z wyjątkiem Europy Zachodniej). W Polsce w stanie dzikim jest rzadka. Można ją spotkać na niżu oraz w południowym pasie wyżyn. Preferuje siedliska świetliste, suche zbocza, słoneczne obrzeża lasów i zarośli.
  
Występuje w stanie dzikim w niemal całej Europie (z wyjątkiem Europy Zachodniej). W Polsce w stanie dzikim jest rzadka. Można ją spotkać na niżu oraz w południowym pasie wyżyn. Preferuje siedliska świetliste, suche zbocza, słoneczne obrzeża lasów i zarośli. Na Warmii i Mazurach sasanka łąkowa została odnotowana w [[Rezerwat Kulka|Rezerwacie Kulka]].
+
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] sasanka łąkowa została odnotowana w [[Rezerwat Kulka|rezerwacie "Kulka"]] w [[Dźwierzuty (gmina wiejska)|gminie Dźwierzuty]].
<br/>
 
 
 
  
 
=== Wartość użytkowa ===
 
=== Wartość użytkowa ===
 
+
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski" jest umieszczona w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). Źródłem zagrożenia dla tej rośliny jest zarastanie muraw, na których występuje, przez drzewa i krzewy oraz wyższe trawy, a także zaorywanie ich. Nie jest jednak poważniej zagrożona, ostatnio nawet rozprzestrzenia się i zajmuje nowe siedliska
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski" jest umieszczona w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). Źródłem zagrożenia dla tej rośliny jest zarastanie muraw, na których występuje, przez drzewa i krzewy oraz wyższe trawy, a także zaorywanie ich. Nie jest jednak poważniej zagrożona, ostatnio nawet rozprzestrzenia się i zajmuje nowe siedliska
 
<br/>
 
 
 
  
 
=== Ciekawostki ===
 
=== Ciekawostki ===
 
+
W nowszych ujęciach taksonomicznych gatunek ten został włączony do rodzaju ''Anemone'' i ma nazwę ''Anemone pratensis'' L. Tworzy mieszańce z sasanką otwartą, wiosenną i zwyczajną.
Według nowszych ujęć taksonomicznych, gatunek ten został włączony do rodzaju ''Anemone'' i ma nazwę ''Anemone pratensis'' L. Tworzy mieszańce z sasanką otwartą, s. wiosenną i s. zwyczajną.
 
<br/>
 
Tworzy mieszańce z rzadszym gatunkiem sasanką otwartą ''Pulsatilla patens'' (L.) Mill.
 
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 +
Zarzycki K., Szeląg Z., ''Red list of the vascular plants in Poland'', [w:] Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland'', W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków 2006.<br/>
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Sasanka_łąkowa pl.wikipedia.org]<br/>
 +
[http://www.gios.gov.pl/siedliska/pdf/metodyka_monitoringu_roslin_2011_pulsatilla_patens.pdf gios.gov.pl]<br/>
  
Zarzycki K., Szeląg Z.: Red list of the vascular plants in Poland. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.): Red lists of plants and fungi in Poland. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków 2006, 11-20.
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Dźwierzuty (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Powiat szczycieński]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rośliny chronione]]
<br/>
 
 
 
 
 
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Sasanka_łąkowa
 
<br/>
 
http://www.gios.gov.pl/siedliska/pdf/metodyka_monitoringu_roslin_2011_pulsatilla_patens.pdf
 
<br/>
 
 
 
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rośliny chronione]]
 

Aktualna wersja na dzień 10:42, 9 mar 2015

Sasanka łąkowa

Pulsatilla pratensis
(L.) Mill.
Sasanka łąkowa (Pulsatilla pratensis, subsp. nigricans). Fot. DHochmayr. Źródło: Commons Wikimedia
Sasanka łąkowa (Pulsatilla pratensis, subsp. nigricans). Fot. DHochmayr. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Królestwo rośliny
Podkrólestwo rośliny naczyniowe
Gromada okrytonasienne
Klasa dwuliścienne
Rząd jaskrowce
Rodzina jaskrowate
Rodzaj sasanka
Gatunek sasanka łąkowa
Synonimy

Sasanka łąkowa (Pulsatilla pratens (L.) Mill.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae).

Morfologia

Łodyga (głąbik) o wysokości 10–20 cm jest silnie owłosiona długimi, białymi włoskami. W czasie dojrzewania owoców wydłuża się do 35 cm. Liście odziomkowe są pierzastosieczne, złożone z długich, wąskich odcinków. Rozwijają się później niż głąbik. Pod kwiatami posiada jeszcze trzy przysadki – siedzące listki podzielone na równowąskie łatki.

Kwitnie od marca do kwietnia, czasami powtórnie zakwita jesienią. Kwiaty dzwonkowate, pojedyncze, o długości 3–5 cm, zwieszone. Okwiat złożony z 6 działek o szaro-fioletowym kolorze. Wewnątrz niego liczne słupki i pręciki. Młode pączki są okryte długimi, białymi włoskami. Roślina nie wytwarza nektaru, ale jest chętnie odwiedzana przez owady dokonujące zapylenia krzyżowego, gdyż wytwarza bardzo dużo pyłku.

Owocem jest niełupka z długą pierzastą ością, która pełni rolę aparatu lotnego, nasiona rozsiewane są bowiem przez wiatr. W czasie dojrzewania liczne niełupki tworzą charakterystyczny owocostan – puszystą kulkę.

Rozmieszczenie i ekologia

Występuje w stanie dzikim w niemal całej Europie (z wyjątkiem Europy Zachodniej). W Polsce w stanie dzikim jest rzadka. Można ją spotkać na niżu oraz w południowym pasie wyżyn. Preferuje siedliska świetliste, suche zbocza, słoneczne obrzeża lasów i zarośli.

Na Warmii i Mazurach sasanka łąkowa została odnotowana w rezerwacie "Kulka" w gminie Dźwierzuty.

Wartość użytkowa

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski" jest umieszczona w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). Źródłem zagrożenia dla tej rośliny jest zarastanie muraw, na których występuje, przez drzewa i krzewy oraz wyższe trawy, a także zaorywanie ich. Nie jest jednak poważniej zagrożona, ostatnio nawet rozprzestrzenia się i zajmuje nowe siedliska

Ciekawostki

W nowszych ujęciach taksonomicznych gatunek ten został włączony do rodzaju Anemone i ma nazwę Anemone pratensis L. Tworzy mieszańce z sasanką otwartą, wiosenną i zwyczajną.

Bibliografia

Zarzycki K., Szeląg Z., Red list of the vascular plants in Poland, [w:] Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), Red lists of plants and fungi in Poland, W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków 2006.
pl.wikipedia.org
gios.gov.pl