Szarzynka skórzasta: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = szarzynka.jpg
 
  |grafika = szarzynka.jpg
  |podpis grafiki = Szarzynka skórzasta
+
  |podpis grafiki = Szarzynka skórzasta.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 18: Linia 18:
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Lista synonimów = ''Parmelina scotrea'' (Ach.) Ach.}}
 
  |Lista synonimów = ''Parmelina scotrea'' (Ach.) Ach.}}
<br/>
 
 
 
'''Szarzynka skórzasta''' (''Parmelina tiliacea'' (Hoffm.) Hale) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (''Parmeliaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales)''.  
 
'''Szarzynka skórzasta''' (''Parmelina tiliacea'' (Hoffm.) Hale) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (''Parmeliaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales)''.  
 +
<br/><br/>
 +
== Plecha ==
 +
Plecha szarzynki skórzastej jest listkowata, jasnoszara, czasem o odcieniu białawym lub niebieskawym, z dość krótkimi, zaokrąglonymi na końcach odcinkami. Miąższ plechy spośród standardowych odczynników barwi się jedynie od C (C+ czerwony, P-, K-).
  
 
+
Soraliów brak. Izydia jasnobrązowe do szarobrązowych lub barwy plechy, cylindrycznomaczużkowate, proste lub rozgałęzione, na szczytach często ciemniejsze. Dolna strona plechy czarna, tylko na obwodzie jaśniejsza, z licznymi chwytnikami. Owocniki spotykane wyjątkowo.
=== Plecha ===
 
 
 
 
 
Plecha szarzynki skórzastej jest listkowata, jasnoszara, czasem o odcieniu białawym lub niebieskawym, z dość krótkimi, zaokrąglonymi na końcach odcinkami. Miąższ plechy spośród standardowych odczynników barwi się jedynie od C (C+ czerwony, P-, K-). Soraliów brak. Izydia jasnobrązowe do szarobrązowych lub barwy plechy, cylindryczno-maczużkowate, proste lub rozgałęzione, na szczytach często ciemniejsze. Dolna strona plechy czarna, tylko na obwodzie jaśniejsza, z licznymi chwytnikami. Owocniki spotykane wyjątkowo.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
== Rozmieszczenie i ekologia ==
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
 
 
 
 
 
Gatunek ten rośnie na korze drzew liściastych, głównie przydrożnych oraz pojedynczo rosnących, zwykle w dolnych partiach pni. Wyjątkowo wkracza na podłoże skalne.  
 
Gatunek ten rośnie na korze drzew liściastych, głównie przydrożnych oraz pojedynczo rosnących, zwykle w dolnych partiach pni. Wyjątkowo wkracza na podłoże skalne.  
<br/>
 
 
 
=== Wartość użytkowa ===
 
  
 +
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten występuje jeszcze dość często. Szczególnie licznie spotykany jest na [[Nizina Staropruska|Nizinie Staropruskiej]].
  
Gatunek umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost narażony na wymarcie (VU). W niektórych regionach dość częsty. W Polsce podlega ścisłej ochronie.  
+
== Wartość użytkowa ==
 +
Gatunek umieszczony na czerwonej liście jako porost narażony na wymarcie (VU). W niektórych regionach dość częsty. W Polsce podlega ścisłej ochronie.  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
== Zobacz też ==
=== Ciekawostki ===
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Parmelina pl.wikipedia.org, ''Parmelina''] [21.04.2014]
 
 
 
 
Na [[Warmia i Mazury|Warmii i Mazurach]] gatunek ten występuje jeszcze dość często. Szczególnie licznie spotykany jest na [[Nizina Staropruska|Nizinie Staropruskiej]].
 
 
<br/>
 
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 +
Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland'', [w:] ''Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.<br/>
 +
Cieśliński Stanisław, ''Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej'', Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 2003.<br/>
 +
Fałtynowicz Wiesław, ''Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów'', Warszawa 2012.<br/>
  
  
S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland''. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]]
 
 
S. Cieśliński: ''Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej''. Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 15: 1-430, 2003.
 
 
 
W. Fałtynowicz: ''Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów''. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012.
 
<br/>
 
 
 
 
 
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
 
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Parmelina
 
<br/>
 
 
 
 
 
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]] [[Kategoria: Porosty]] [[Kategoria: Porosty chronione]][[Kategoria: Porosty Warmii i Mazur]]
 

Aktualna wersja na dzień 18:46, 10 mar 2015

Szarzynka skórzasta

Parmelina tiliacea
(Hoffm.) Hale
Szarzynka skórzasta.Fot. Dariusz Kubiak.
Szarzynka skórzasta.
Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo grzyby
Gromada grzyby workowe
Klasa miseczniaki (Lecanoromycetes)
Rząd misecznicowce
Rodzina tarczownicowate
Rodzaj szarzynka
Gatunek szarzynka skórzasta
Synonimy
Parmelina scotrea (Ach.) Ach.

Szarzynka skórzasta (Parmelina tiliacea (Hoffm.) Hale) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales).

Plecha

Plecha szarzynki skórzastej jest listkowata, jasnoszara, czasem o odcieniu białawym lub niebieskawym, z dość krótkimi, zaokrąglonymi na końcach odcinkami. Miąższ plechy spośród standardowych odczynników barwi się jedynie od C (C+ czerwony, P-, K-).

Soraliów brak. Izydia jasnobrązowe do szarobrązowych lub barwy plechy, cylindrycznomaczużkowate, proste lub rozgałęzione, na szczytach często ciemniejsze. Dolna strona plechy czarna, tylko na obwodzie jaśniejsza, z licznymi chwytnikami. Owocniki spotykane wyjątkowo.

Rozmieszczenie i ekologia

Gatunek ten rośnie na korze drzew liściastych, głównie przydrożnych oraz pojedynczo rosnących, zwykle w dolnych partiach pni. Wyjątkowo wkracza na podłoże skalne.

Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje jeszcze dość często. Szczególnie licznie spotykany jest na Nizinie Staropruskiej.

Wartość użytkowa

Gatunek umieszczony na czerwonej liście jako porost narażony na wymarcie (VU). W niektórych regionach dość częsty. W Polsce podlega ścisłej ochronie.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Parmelina [21.04.2014]

Bibliografia

Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland, [w:] Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.
Cieśliński Stanisław, Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej, Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 2003.
Fałtynowicz Wiesław, Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów, Warszawa 2012.