Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(→‎Kler parafialny)
m (Zastępowanie tekstu - "Kler parafialny" na "Duchowni parafii")
 
(Nie pokazano 36 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 2: Linia 2:
 
  |nazwa                  = Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie
 
  |nazwa                  = Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie
 
  |grafika                = Ewangelicki-Szczytno.jpg
 
  |grafika                = Ewangelicki-Szczytno.jpg
−
  |podpis grafiki          = Kościół parafialny, źródło: http://www.wikipedia.pl, 17.12.2013.  
+
  |podpis grafiki          = Kościół parafialny.<br>Fot. Piotr Marynowski. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Szczytno_-_kościół_ewangelicki_(03).jpg Commons Wikimedia], 17.12.2013.  
 
  |siedziba                = Szczytno
 
  |siedziba                = Szczytno
 
  |adres                  = ul. Warszawska 1, 12-100 Szczytno
 
  |adres                  = ul. Warszawska 1, 12-100 Szczytno
−
  |data powołania          =  
+
  |data powołania          = XVI w.
 
  |data zamknięcia        =  
 
  |data zamknięcia        =  
 
  |wyznanie                = protestanckie
 
  |wyznanie                = protestanckie
−
  |kościół                = Ewangelicko-Augsburski
+
  |kościół                = ewangelicko-augsburski
 
  |1. jednostka typ        = Diecezja  
 
  |1. jednostka typ        = Diecezja  
 
  |1. jednostka nazwa      = mazurska
 
  |1. jednostka nazwa      = mazurska
Linia 14: Linia 14:
 
  |2. jednostka nazwa      =  
 
  |2. jednostka nazwa      =  
 
  |obiekt sakralny funkcja = Kościół
 
  |obiekt sakralny funkcja = Kościół
−
  |obiekt sakralny        = Kościół Ewangelicko-Augsburski w Szczytnie
+
  |obiekt sakralny        = kościół ewangelicko-augsburski w Szczytnie
 
  |dzień wspomnienia      =  
 
  |dzień wspomnienia      =  
 
  |www                    = [http://www.szczytno.luteranie.pl/pl/index-1.htm Parafia w Szczytnie]
 
  |www                    = [http://www.szczytno.luteranie.pl/pl/index-1.htm Parafia w Szczytnie]
 
}}<br/>
 
}}<br/>
  
−
''' Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie ''' – [[Ewangelicko-Ausburska]] parafia, należąca do [[diecezja mazurska | diecezji mazurskiej]]. Mieści się przy ul. Warszawskiej 1 w [[Szczytno|Szczytnie]].  
+
''' Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie ''' – ewangelicko-augsburska parafia, należąca do [[diecezja mazurska |diecezji mazurskiej]]. Erygowana w XVI w. Mieści się przy ul. Warszawskiej 1 w [[Szczytno|Szczytnie]]. Od 1991 r. proboszczem parafii jest ks. dr [[Alfred Tschirschnitz]].
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
  
 
== Historia parafii ==
 
== Historia parafii ==
−
W roku 1910 Parafia w Szczytnie liczyła 9684 wiernych i obejmowała:
+
Pierwsze kazanie w duchu luterańskim wygłosił w [[Szczytno|Szczytnie]] Jan Poliander.
−
miasto Szczytno - (4553 wiernych), Beutnerdorf (Bartna Strona) - (2760), Achoden (Ochódno) - (89), Eichtal (Dębówko) - (55), Freudenberg (Radosna Góra- kolonia Sedańsk) - (16), Hamerrudau (Rudka) - (22), Hausmühle (Młynisko) - (24), Kaspersguth (Kaspry) - (5), Corpellen (Koropele) - (107), Lehmanen (Lemany) - (255), Maldanietz (Małdaniec) - (219), Prussowoborrek (Prusowy Borek) - (184, Reusswalde(?) - (61), Rohmanen (Romany) - (589), Schodmack (Siódmak) - (98), Seedanzig (Sedańsk) - (185), Ulonksofen (Piece) - (57), Waldpusch (Wałpusz) - (39), Worfengrund (Czarkowy Grąd) - (81), Saloncken (Zielonken - Zielonka) - (189).
+
<br/>
 +
W 1910 r. parafia w [[Szczytno |Szczytnie]] liczyła 9684 wiernych i obejmowała: miasto [[Szczytno]] – 4553 wiernych, Beutnerdorf ([[Bartna Strona]]) – 2760, Achoden ([[Ochódno]]) – 89, Eichtal ([[Dębówko]]) – 55, Freudenberg ([[Radosna Góra]] – kolonia Sedańsk) – 16, Hamerrudau ([[Rudka]]) – 22, Hausmühle ([[Młynisko]]) – 24, Kaspersguth ([[Kaspry]]) – 5, Corpellen ([[Koropele]]) – 107, Lehmanen ([[Lemany]]) – 255, Maldanietz ([[Małdaniec]]) – 219, Prussowoborrek ([[Prusowy Borek]]) – 184, Reusswalde(?) – 61, Rohmanen ([[Romany]]) – 589, Schodmack ([[Siódmak]]) – 98, Seedanzig ([[Sedańsk]]) – 185, Ulonksofen ([[Piece]]) – 57, Waldpusch ([[Wałpusz]]) – 39, Worfengrund ([[Czarkowy Grąd]]) – 81, Saloncken (Zielonken – [[Zielonka]]) – 189. Po II wojnie światowej liczba wiernych zmalała, gdyż duża część ludności wyjechała z [[Prusy|Prus]].
 +
<br/>
 +
Obecnie w parafii jest ok. 50 wiernych. Główną świątynię wspólnoty religijnej stanowi barokowy [[lkwim: Kościół ewangelicko-augsburski w Szczytnie|kościół ewangelicko-augsburski w Szczytnie]]. Duchowni parafii podejmują działania wychodzące poza krąg wyznaniowy, organizując przedsięwzięcia kulturalne.  
 
<br/>
 
<br/>
  
−
== Kler parafialny ==
+
== Duchowni parafii ==
 
'''Proboszczowie po 1945 r.:'''  
 
'''Proboszczowie po 1945 r.:'''  
  
−
(od 1991) - ks. dr Alfred Tschirschnitz
+
* ks. Jerzy Sachs (1945–1951)  
 +
 
 +
* ks. dr Alfred Jagucki (1951–1963)
 +
 
 +
* ks Henryk Ćmok (1964–1970)
 +
 
 +
* ks Paweł Kubiczek (1970–1991)
 +
 
 +
 
 +
'''Duchowni głoszący Słowo Boże na terenie obecnej parafii:'''
 +
 
 +
* ks. Henryk Szreder
 +
 
 +
* ks. Otton Jaworski
 +
 
 +
* ks. Jan Krzywoń
 +
 
 +
* ks. Edmund Schmidt
 +
 
 +
* diakon Emilia Grochal
 +
 
 +
'''Duchowni z lat 1525–1945:'''
 +
 
 +
* ks. Stephan (do roku 1538) 
 +
 
 +
* ks. Stanislaus (1538–1543) 
 +
 
 +
* ks. Nikolaus Glitzner (1550–1555) 
 +
 
 +
* ks. Bartholomaus Lupienski (Lupianus) (1558) 
 +
 
 +
* ks. Georg Sommer (Sonnerus) (1567) 
 +
 
 +
* ks. Christophorus Lichtenstein (1574–1628) 
 +
 
 +
* ks. Johann Donatus (1628–1631) 
 +
 
 +
* ks. Johannes Meier (1631–1658) 
 +
 
 +
* ks. Andreas Bock (1658–1679) 
 +
 
 +
* ks. Christian Böttcher (1679–1702) 
  
−
(1970-1991) - ks Paweł Kubiczek
+
* ks. Christopher Albert Willudovius (1702–1723)
  
−
(1964-1970) - ks Henryk Ćmok
+
* ks. Georg Lehmann (1723–1746)
  
−
(1951-1963) - ks. dr Alfred Jagucki
+
* ks. Andreas (Adam?) Koniedtzka (1740–1744)
  
−
(1945-1951) - ks. Jerzy Sachs
+
* ks. Mathias Rogowski (1746–1780)
  
 +
* ks. Christian Friedrich Krupiński (1780–1815) 
  
−
'''Duchowni głoszący Słowo Boże na terenie obecnej parafii:'''
+
* ks. Paul Sonnenberg (1816–1819) 
  
−
ks. Henryk Szreder
+
* ks. Daniel Wlotzka (1819–1826) 
  
−
ks Otton Jaworski
+
* ks. Gottlieb (Matthias?) Nikolaiski (1826–1846) 
  
−
ks. Jan Krzywoń
+
* ks. Johann Jakob Karl Paulini (1847–1856) 
  
−
ks. Edmund Schmidt
+
* ks. Otto Hermann Czygan (1848–1853) – proboszcz pomocniczy
  
−
diakon Emilia Grochal
+
* ks. Adam Krolczyk (1853–1855) 
  
 +
* ks. Christian Ludwig Bolle (1856–1868) 
  
−
'''Duchowni z lat 1525-1945:'''
+
* ks. Friedrich Otto Gerss (1864–1868) 
  
 +
* ks. [[Albert Sapatka |Albert Christoph Sapatka]] (1863–1868) – stażysta (Kandidat)
  
−
(1931-1945) - Ernst Rudolf Stern
+
* ks. Moritz Adolf Otterski (1873–1879) – II proboszcz
  
−
(1935–1945) - Albert Alexander Adolf Kossman (III Proboszcz)
+
* ks. Hermann Adolf Niklas (1888–1891) – II proboszcz
  
−
(1932–1935) - Heinrich Will (III Proboszcz)
+
* ks. Hugo Otto Bucholz (1892–1896) – II proboszcz
  
−
(1923-1930) - Kurt Wilhelm Hugo Korn
+
* ks. dr Karl August Bercio (1868–1903)
  
−
(1923-1945) - Erich Eduard Schneider (II Proboszcz)
+
* ks. Paul Walter Brzezinski (1896–1919) – II proboszcz
  
−
(1922-1923) - R.F. Rahnemfürer
+
* ks. Carl Michael Otto Mensing (1903–1922)
  
−
(1903-1922) - Carl Michael Otto Mensing
+
* ks. R.F. Rahnemfürer (1922–1923)
  
−
(1896-1919) - Paul Walter Brzezinski (II Proboszcz)
+
* ks. Erich Eduard Schneider (1923–1945) – II proboszcz
  
−
(1868-1903) - dr Karl August Bercio
+
* ks. Kurt Wilhelm Hugo Korn (1923–1930)  
  
−
(1892-1896) - Hugo Otto Bucholz (II Proboszcz)
+
* ks. Heinrich Will (1932–1935) – III proboszcz
  
−
(1888-1891) - Hermann Adolf Niklas (II Proboszcz)
+
* ks. Albert Alexander Adolf Kossman (1935–1945) – III proboszcz
  
−
(1873-1879) - Moritz Adolf Otterski (II Proboszcz)
+
* ks. Ernst Rudolf Stern (1931–1945)
 +
== Filiały ==
 +
Filiał w [[Rańsk|Rańsku]]
 +
<br/>
 +
== Rady i komisje ==
 +
'''Rada Parafialna:'''
  
−
(1863-1868) - Albert Christoph Sapatka - stażysta (Kandidat))
+
* Joanna Różańska – Kurator
  
−
(1864-1868) - Friedrich Otto Gerss
+
* ks. dr. Alferd Tschirschnitz – Wiceprezes
  
−
(1856-1868) - Christian Ludwig Bolle
+
* Ryszard Jerosz – Sekretarz
  
−
(1853-1855) - Adam Krolczyk
+
* Katarzyna Krzyżanowska – Skarbnik
  
−
(1848-1853) - Otto Hermann Czygan - proboszcz pomocniczy
+
* Hubert Jasionowski
  
−
(1847-1856) - Johann Jakob Karl Paulini
+
* Willi Kaczmarski
  
−
(1826-1846) - Gottlieb (Matthias ?) Nikolaiski
+
* Lothar Katzmarski
  
−
(1819-1826) - Daniel Wlotzka
+
* Wolfgang Kroll
  
−
(1816-1819) - Paul Sonnenberg
+
* Ginter Littek
  
−
(1780-1815) - Christian Friedrich Krupinski
+
'''Zastępcy:'''
  
−
(1746-1780) - Mathias Rogowski
+
* Ewa Bohlman
  
−
(1740-1744) - Andreas (Adam ?) Koniedtzka
+
* Jolanta Gadulska
  
−
(1723-1746) - Georg Lehmann
+
* Helga Jurewicz
  
−
(1702-1723) - Christopher Albert Willudovius
+
* Beata Mostowa
  
−
(1679-1702) - Christian Böttcher
+
'''Komisja Rewizyjna:'''
  
−
(1658-1679) - Andreas Bock
+
* Arno Bohlman – Przewodniczący
  
−
(1631-1658) - Johannes Meier
+
* Marianna Idzikowska
  
−
(1628-1631) - Johann Donatus
+
'''Synodałowie:'''
  
−
(1574-1628) - Christophorus Lichtenstein
+
Synod Diecezji Mazurskiej
  
−
(1567) - Georg Sommer (Sonnerus)
+
* Hubert Jasionowski
  
−
(1558) - Bartholomaus Lupienski (Lupianus)
+
* Ryszard Jerosz
  
−
(1550-1555) - Nikolaus Glitzner
+
'''Zastępcy:'''
  
−
(1538-1543) - Stanislaus
+
* Willi Kaczmarski
  
−
(do roku 1538) - Stephan
+
* Ewa Bohlman
  
−
<br/>
+
Synod Kościoła E-A w RP
  
−
== Filiały ==
+
* Ryszard Jerosz
−
Filiał w [[Rańsk| Rańsku]]
 
−
<br/>
 
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
−
...
+
[http://diec.mazurska.luteranie.pl/pl/default.html Diecezja mazurska]<br/>
−
<br/>
+
[http://www.szczytno.luteranie.pl/pl/parafia_pl.html Parafia w Szczytnie]
−
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
−
...
+
''Ewangelicy na Mazurach'', red. Erwin Kruk, Olsztyn 2001, 156 s.<br/>
 +
Grzegorz Jasiński, ''Kościół ewangelicki na Mazurach w XIX w. (1817–1914)'', Olsztyn 2003, 503 s.<br/>
 +
''Powiat szczycieński: przeszłość–współczesność'', red. Grzegorz Jasiński, Zbigniew Kudrzycki, Andrzej Misiuk, Szczytno 2006, 851 s.  
 
<br/>
 
<br/>
  
−
[[Kategoria: Kościół]][[Kategoria: Parafie Ewangelicko-Augsburskie]][[Kategoria: Kościół Ewangelicko-Augsburski]][[Kategoria: Diecezja mazurska]][[Kategoria: Powiat szczycieński]][[Kategoria: Gmina Szczytno]]
+
 +
[[Kategoria: Kościół ewangelicko-augsburski]]
 +
[[Kategoria: Parafie ewangelicko-augsburskie]]
 +
[[Kategoria: Diecezja mazurska]]
 +
[[Kategoria: Powiat szczycieński]]
 +
[[Kategoria: Szczytno]]
 +
[[Kategoria: Dźwierzuty (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: 1501-1600]]
 +
[[Kategoria: 1990-]]

Aktualna wersja na dzień 07:42, 28 lip 2015

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie
Kościół parafialny.Fot. Piotr Marynowski. Źródło: Commons Wikimedia, 17.12.2013.
Kościół parafialny.
Fot. Piotr Marynowski. Źródło: Commons Wikimedia, 17.12.2013.
Siedziba Szczytno
Adres ul. Warszawska 1, 12-100 Szczytno
Data powołania XVI w.
Wyznanie protestanckie
Kościół ewangelicko-augsburski
Diecezja mazurska
Kościół kościół ewangelicko-augsburski w Szczytnie
Parafia w Szczytnie


Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie – ewangelicko-augsburska parafia, należąca do diecezji mazurskiej. Erygowana w XVI w. Mieści się przy ul. Warszawskiej 1 w Szczytnie. Od 1991 r. proboszczem parafii jest ks. dr Alfred Tschirschnitz.

Historia parafii

Pierwsze kazanie w duchu luterańskim wygłosił w Szczytnie Jan Poliander.
W 1910 r. parafia w Szczytnie liczyła 9684 wiernych i obejmowała: miasto Szczytno – 4553 wiernych, Beutnerdorf (Bartna Strona) – 2760, Achoden (Ochódno) – 89, Eichtal (Dębówko) – 55, Freudenberg (Radosna Góra – kolonia Sedańsk) – 16, Hamerrudau (Rudka) – 22, Hausmühle (Młynisko) – 24, Kaspersguth (Kaspry) – 5, Corpellen (Koropele) – 107, Lehmanen (Lemany) – 255, Maldanietz (Małdaniec) – 219, Prussowoborrek (Prusowy Borek) – 184, Reusswalde(?) – 61, Rohmanen (Romany) – 589, Schodmack (Siódmak) – 98, Seedanzig (Sedańsk) – 185, Ulonksofen (Piece) – 57, Waldpusch (Wałpusz) – 39, Worfengrund (Czarkowy Grąd) – 81, Saloncken (Zielonken – Zielonka) – 189. Po II wojnie światowej liczba wiernych zmalała, gdyż duża część ludności wyjechała z Prus.
Obecnie w parafii jest ok. 50 wiernych. Główną świątynię wspólnoty religijnej stanowi barokowy kościół ewangelicko-augsburski w Szczytnie. Duchowni parafii podejmują działania wychodzące poza krąg wyznaniowy, organizując przedsięwzięcia kulturalne.

Duchowni parafii

Proboszczowie po 1945 r.:

  • ks. Jerzy Sachs (1945–1951)
  • ks. dr Alfred Jagucki (1951–1963)
  • ks Henryk Ćmok (1964–1970)
  • ks Paweł Kubiczek (1970–1991)


Duchowni głoszący Słowo Boże na terenie obecnej parafii:

  • ks. Henryk Szreder
  • ks. Otton Jaworski
  • ks. Jan Krzywoń
  • ks. Edmund Schmidt
  • diakon Emilia Grochal

Duchowni z lat 1525–1945:

  • ks. Stephan (do roku 1538)
  • ks. Stanislaus (1538–1543)
  • ks. Nikolaus Glitzner (1550–1555)
  • ks. Bartholomaus Lupienski (Lupianus) (1558)
  • ks. Georg Sommer (Sonnerus) (1567)
  • ks. Christophorus Lichtenstein (1574–1628)
  • ks. Johann Donatus (1628–1631)
  • ks. Johannes Meier (1631–1658)
  • ks. Andreas Bock (1658–1679)
  • ks. Christian Böttcher (1679–1702)
  • ks. Christopher Albert Willudovius (1702–1723)
  • ks. Georg Lehmann (1723–1746)
  • ks. Andreas (Adam?) Koniedtzka (1740–1744)
  • ks. Mathias Rogowski (1746–1780)
  • ks. Christian Friedrich Krupiński (1780–1815)
  • ks. Paul Sonnenberg (1816–1819)
  • ks. Daniel Wlotzka (1819–1826)
  • ks. Gottlieb (Matthias?) Nikolaiski (1826–1846)
  • ks. Johann Jakob Karl Paulini (1847–1856)
  • ks. Otto Hermann Czygan (1848–1853) – proboszcz pomocniczy
  • ks. Adam Krolczyk (1853–1855)
  • ks. Christian Ludwig Bolle (1856–1868)
  • ks. Friedrich Otto Gerss (1864–1868)
  • ks. Moritz Adolf Otterski (1873–1879) – II proboszcz
  • ks. Hermann Adolf Niklas (1888–1891) – II proboszcz
  • ks. Hugo Otto Bucholz (1892–1896) – II proboszcz
  • ks. dr Karl August Bercio (1868–1903)
  • ks. Paul Walter Brzezinski (1896–1919) – II proboszcz
  • ks. Carl Michael Otto Mensing (1903–1922)
  • ks. R.F. Rahnemfürer (1922–1923)
  • ks. Erich Eduard Schneider (1923–1945) – II proboszcz
  • ks. Kurt Wilhelm Hugo Korn (1923–1930)
  • ks. Heinrich Will (1932–1935) – III proboszcz
  • ks. Albert Alexander Adolf Kossman (1935–1945) – III proboszcz
  • ks. Ernst Rudolf Stern (1931–1945)

Filiały

Filiał w Rańsku

Rady i komisje

Rada Parafialna:

  • Joanna Różańska – Kurator
  • ks. dr. Alferd Tschirschnitz – Wiceprezes
  • Ryszard Jerosz – Sekretarz
  • Katarzyna Krzyżanowska – Skarbnik
  • Hubert Jasionowski
  • Willi Kaczmarski
  • Lothar Katzmarski
  • Wolfgang Kroll
  • Ginter Littek

Zastępcy:

  • Ewa Bohlman
  • Jolanta Gadulska
  • Helga Jurewicz
  • Beata Mostowa

Komisja Rewizyjna:

  • Arno Bohlman – Przewodniczący
  • Marianna Idzikowska

Synodałowie:

Synod Diecezji Mazurskiej

  • Hubert Jasionowski
  • Ryszard Jerosz

Zastępcy:

  • Willi Kaczmarski
  • Ewa Bohlman

Synod Kościoła E-A w RP

  • Ryszard Jerosz

Zobacz też

Diecezja mazurska
Parafia w Szczytnie

Bibliografia

Ewangelicy na Mazurach, red. Erwin Kruk, Olsztyn 2001, 156 s.
Grzegorz Jasiński, Kościół ewangelicki na Mazurach w XIX w. (1817–1914), Olsztyn 2003, 503 s.
Powiat szczycieński: przeszłość–współczesność, red. Grzegorz Jasiński, Zbigniew Kudrzycki, Andrzej Misiuk, Szczytno 2006, 851 s.

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Parafia_Ewangelicko-Augsburska_w_Szczytnie&oldid=152218”