Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
m (Zastępowanie tekstu - "Kler parafialny" na "Duchowni parafii") |
||
| (Nie pokazano 34 wersji utworzonych przez 7 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|nazwa = Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie | |nazwa = Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie | ||
|grafika = Ewangelicki-Szczytno.jpg | |grafika = Ewangelicki-Szczytno.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Kościół parafialny | + | |podpis grafiki = Kościół parafialny.<br>Fot. Piotr Marynowski. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Szczytno_-_kościół_ewangelicki_(03).jpg Commons Wikimedia], 17.12.2013. |
|siedziba = Szczytno | |siedziba = Szczytno | ||
|adres = ul. Warszawska 1, 12-100 Szczytno | |adres = ul. Warszawska 1, 12-100 Szczytno | ||
| − | |data powołania = | + | |data powołania = XVI w. |
|data zamknięcia = | |data zamknięcia = | ||
|wyznanie = protestanckie | |wyznanie = protestanckie | ||
| − | |kościół = | + | |kościół = ewangelicko-augsburski |
|1. jednostka typ = Diecezja | |1. jednostka typ = Diecezja | ||
|1. jednostka nazwa = mazurska | |1. jednostka nazwa = mazurska | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|2. jednostka nazwa = | |2. jednostka nazwa = | ||
|obiekt sakralny funkcja = Kościół | |obiekt sakralny funkcja = Kościół | ||
| − | |obiekt sakralny = | + | |obiekt sakralny = kościół ewangelicko-augsburski w Szczytnie |
|dzień wspomnienia = | |dzień wspomnienia = | ||
|www = [http://www.szczytno.luteranie.pl/pl/index-1.htm Parafia w Szczytnie] | |www = [http://www.szczytno.luteranie.pl/pl/index-1.htm Parafia w Szczytnie] | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie ''' – | + | ''' Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie ''' – ewangelicko-augsburska parafia, należąca do [[diecezja mazurska |diecezji mazurskiej]]. Erygowana w XVI w. Mieści się przy ul. Warszawskiej 1 w [[Szczytno|Szczytnie]]. Od 1991 r. proboszczem parafii jest ks. dr [[Alfred Tschirschnitz]]. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Historia parafii == | == Historia parafii == | ||
| − | W | + | Pierwsze kazanie w duchu luterańskim wygłosił w [[Szczytno|Szczytnie]] Jan Poliander. |
| − | miasto Szczytno | + | <br/> |
| + | W 1910 r. parafia w [[Szczytno |Szczytnie]] liczyła 9684 wiernych i obejmowała: miasto [[Szczytno]] – 4553 wiernych, Beutnerdorf ([[Bartna Strona]]) – 2760, Achoden ([[Ochódno]]) – 89, Eichtal ([[Dębówko]]) – 55, Freudenberg ([[Radosna Góra]] – kolonia Sedańsk) – 16, Hamerrudau ([[Rudka]]) – 22, Hausmühle ([[Młynisko]]) – 24, Kaspersguth ([[Kaspry]]) – 5, Corpellen ([[Koropele]]) – 107, Lehmanen ([[Lemany]]) – 255, Maldanietz ([[Małdaniec]]) – 219, Prussowoborrek ([[Prusowy Borek]]) – 184, Reusswalde(?) – 61, Rohmanen ([[Romany]]) – 589, Schodmack ([[Siódmak]]) – 98, Seedanzig ([[Sedańsk]]) – 185, Ulonksofen ([[Piece]]) – 57, Waldpusch ([[Wałpusz]]) – 39, Worfengrund ([[Czarkowy Grąd]]) – 81, Saloncken (Zielonken – [[Zielonka]]) – 189. Po II wojnie światowej liczba wiernych zmalała, gdyż duża część ludności wyjechała z [[Prusy|Prus]]. | ||
| + | <br/> | ||
| + | Obecnie w parafii jest ok. 50 wiernych. Główną świątynię wspólnoty religijnej stanowi barokowy [[lkwim: Kościół ewangelicko-augsburski w Szczytnie|kościół ewangelicko-augsburski w Szczytnie]]. Duchowni parafii podejmują działania wychodzące poza krąg wyznaniowy, organizując przedsięwzięcia kulturalne. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Duchowni parafii == |
'''Proboszczowie po 1945 r.:''' | '''Proboszczowie po 1945 r.:''' | ||
| − | + | * ks. Jerzy Sachs (1945–1951) | |
| − | |||
| − | ( | ||
| − | ( | + | * ks. dr Alfred Jagucki (1951–1963) |
| − | ( | + | * ks Henryk Ćmok (1964–1970) |
| − | ( | + | * ks Paweł Kubiczek (1970–1991) |
'''Duchowni głoszący Słowo Boże na terenie obecnej parafii:''' | '''Duchowni głoszący Słowo Boże na terenie obecnej parafii:''' | ||
| − | ks. Henryk Szreder | + | * ks. Henryk Szreder |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | * ks. Otton Jaworski | ||
| − | + | * ks. Jan Krzywoń | |
| + | * ks. Edmund Schmidt | ||
| − | + | * diakon Emilia Grochal | |
| − | + | '''Duchowni z lat 1525–1945:''' | |
| − | ( | + | * ks. Stephan (do roku 1538) |
| − | ( | + | * ks. Stanislaus (1538–1543) |
| − | ( | + | * ks. Nikolaus Glitzner (1550–1555) |
| − | ( | + | * ks. Bartholomaus Lupienski (Lupianus) (1558) |
| − | ( | + | * ks. Georg Sommer (Sonnerus) (1567) |
| − | ( | + | * ks. Christophorus Lichtenstein (1574–1628) |
| − | ( | + | * ks. Johann Donatus (1628–1631) |
| − | ( | + | * ks. Johannes Meier (1631–1658) |
| − | ( | + | * ks. Andreas Bock (1658–1679) |
| − | ( | + | * ks. Christian Böttcher (1679–1702) |
| − | + | * ks. Christopher Albert Willudovius (1702–1723) | |
| − | ( | + | * ks. Georg Lehmann (1723–1746) |
| − | ( | + | * ks. Andreas (Adam?) Koniedtzka (1740–1744) |
| − | ( | + | * ks. Mathias Rogowski (1746–1780) |
| − | ( | + | * ks. Christian Friedrich Krupiński (1780–1815) |
| − | ( | + | * ks. Paul Sonnenberg (1816–1819) |
| − | ( | + | * ks. Daniel Wlotzka (1819–1826) |
| − | ( | + | * ks. Gottlieb (Matthias?) Nikolaiski (1826–1846) |
| − | ( | + | * ks. Johann Jakob Karl Paulini (1847–1856) |
| − | ( | + | * ks. Otto Hermann Czygan (1848–1853) – proboszcz pomocniczy |
| − | ( | + | * ks. Adam Krolczyk (1853–1855) |
| − | ( | + | * ks. Christian Ludwig Bolle (1856–1868) |
| − | ( | + | * ks. Friedrich Otto Gerss (1864–1868) |
| − | ( | + | * ks. [[Albert Sapatka |Albert Christoph Sapatka]] (1863–1868) – stażysta (Kandidat) |
| − | ( | + | * ks. Moritz Adolf Otterski (1873–1879) – II proboszcz |
| − | ( | + | * ks. Hermann Adolf Niklas (1888–1891) – II proboszcz |
| − | ( | + | * ks. Hugo Otto Bucholz (1892–1896) – II proboszcz |
| − | ( | + | * ks. dr Karl August Bercio (1868–1903) |
| − | ( | + | * ks. Paul Walter Brzezinski (1896–1919) – II proboszcz |
| − | ( | + | * ks. Carl Michael Otto Mensing (1903–1922) |
| − | ( | + | * ks. R.F. Rahnemfürer (1922–1923) |
| − | ( | + | * ks. Erich Eduard Schneider (1923–1945) – II proboszcz |
| − | ( | + | * ks. Kurt Wilhelm Hugo Korn (1923–1930) |
| − | ( | + | * ks. Heinrich Will (1932–1935) – III proboszcz |
| − | + | * ks. Albert Alexander Adolf Kossman (1935–1945) – III proboszcz | |
| + | * ks. Ernst Rudolf Stern (1931–1945) | ||
== Filiały == | == Filiały == | ||
| − | Filiał w [[Rańsk| Rańsku]] | + | Filiał w [[Rańsk|Rańsku]] |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Rady i komisje == | == Rady i komisje == | ||
| − | |||
| − | |||
'''Rada Parafialna:''' | '''Rada Parafialna:''' | ||
| − | Joanna Różańska | + | * Joanna Różańska – Kurator |
| − | + | * ks. dr. Alferd Tschirschnitz – Wiceprezes | |
| − | Ryszard Jerosz | + | * Ryszard Jerosz – Sekretarz |
| − | Katarzyna Krzyżanowska | + | * Katarzyna Krzyżanowska – Skarbnik |
| − | Hubert Jasionowski | + | * Hubert Jasionowski |
| − | Willi Kaczmarski | + | * Willi Kaczmarski |
| − | Lothar Katzmarski | + | * Lothar Katzmarski |
| − | Wolfgang Kroll | + | * Wolfgang Kroll |
| − | Ginter Littek | + | * Ginter Littek |
'''Zastępcy:''' | '''Zastępcy:''' | ||
| − | Ewa Bohlman | + | * Ewa Bohlman |
| − | Jolanta Gadulska | + | * Jolanta Gadulska |
| − | Helga Jurewicz | + | * Helga Jurewicz |
| − | Beata Mostowa | + | * Beata Mostowa |
'''Komisja Rewizyjna:''' | '''Komisja Rewizyjna:''' | ||
| − | Arno Bohlman | + | * Arno Bohlman – Przewodniczący |
| − | Marianna Idzikowska | + | * Marianna Idzikowska |
'''Synodałowie:''' | '''Synodałowie:''' | ||
| Linia 178: | Linia 171: | ||
Synod Diecezji Mazurskiej | Synod Diecezji Mazurskiej | ||
| − | Hubert Jasionowski | + | * Hubert Jasionowski |
| − | Ryszard Jerosz | + | * Ryszard Jerosz |
'''Zastępcy:''' | '''Zastępcy:''' | ||
| − | Willi Kaczmarski | + | * Willi Kaczmarski |
| − | Ewa Bohlman | + | * Ewa Bohlman |
Synod Kościoła E-A w RP | Synod Kościoła E-A w RP | ||
| − | Ryszard Jerosz | + | * Ryszard Jerosz |
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | ... | + | [http://diec.mazurska.luteranie.pl/pl/default.html Diecezja mazurska]<br/> |
| − | <br/> | + | [http://www.szczytno.luteranie.pl/pl/parafia_pl.html Parafia w Szczytnie] |
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Ewangelicy na Mazurach'', red. Erwin Kruk, Olsztyn 2001, 156 s.<br/> | |
| + | Grzegorz Jasiński, ''Kościół ewangelicki na Mazurach w XIX w. (1817–1914)'', Olsztyn 2003, 503 s.<br/> | ||
| + | ''Powiat szczycieński: przeszłość–współczesność'', red. Grzegorz Jasiński, Zbigniew Kudrzycki, Andrzej Misiuk, Szczytno 2006, 851 s. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Kościół]][[Kategoria: Parafie | + | |
| + | [[Kategoria: Kościół ewangelicko-augsburski]] | ||
| + | [[Kategoria: Parafie ewangelicko-augsburskie]] | ||
| + | [[Kategoria: Diecezja mazurska]] | ||
| + | [[Kategoria: Powiat szczycieński]] | ||
| + | [[Kategoria: Szczytno]] | ||
| + | [[Kategoria: Dźwierzuty (gmina wiejska)]] | ||
| + | [[Kategoria: 1501-1600]] | ||
| + | [[Kategoria: 1990-]] | ||
Aktualna wersja na dzień 07:42, 28 lip 2015
| Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie | |
| | |
 Kościół parafialny.
Fot. Piotr Marynowski. Źródło: Commons Wikimedia, 17.12.2013. | |
| Siedziba | Szczytno |
| Adres | ul. Warszawska 1, 12-100 Szczytno |
| Data powołania | XVI w. |
| Wyznanie | protestanckie |
| Kościół | ewangelicko-augsburski |
| Diecezja | mazurska |
| Kościół | kościół ewangelicko-augsburski w Szczytnie |
| Parafia w Szczytnie | |
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie – ewangelicko-augsburska parafia, należąca do diecezji mazurskiej. Erygowana w XVI w. Mieści się przy ul. Warszawskiej 1 w Szczytnie. Od 1991 r. proboszczem parafii jest ks. dr Alfred Tschirschnitz.
Spis treści
Historia parafii
Pierwsze kazanie w duchu luterańskim wygłosił w Szczytnie Jan Poliander.
W 1910 r. parafia w Szczytnie liczyła 9684 wiernych i obejmowała: miasto Szczytno – 4553 wiernych, Beutnerdorf (Bartna Strona) – 2760, Achoden (Ochódno) – 89, Eichtal (Dębówko) – 55, Freudenberg (Radosna Góra – kolonia Sedańsk) – 16, Hamerrudau (Rudka) – 22, Hausmühle (Młynisko) – 24, Kaspersguth (Kaspry) – 5, Corpellen (Koropele) – 107, Lehmanen (Lemany) – 255, Maldanietz (Małdaniec) – 219, Prussowoborrek (Prusowy Borek) – 184, Reusswalde(?) – 61, Rohmanen (Romany) – 589, Schodmack (Siódmak) – 98, Seedanzig (Sedańsk) – 185, Ulonksofen (Piece) – 57, Waldpusch (Wałpusz) – 39, Worfengrund (Czarkowy Grąd) – 81, Saloncken (Zielonken – Zielonka) – 189. Po II wojnie światowej liczba wiernych zmalała, gdyż duża część ludności wyjechała z Prus.
Obecnie w parafii jest ok. 50 wiernych. Główną świątynię wspólnoty religijnej stanowi barokowy kościół ewangelicko-augsburski w Szczytnie. Duchowni parafii podejmują działania wychodzące poza krąg wyznaniowy, organizując przedsięwzięcia kulturalne.
Duchowni parafii
Proboszczowie po 1945 r.:
- ks. Jerzy Sachs (1945–1951)
- ks. dr Alfred Jagucki (1951–1963)
- ks Henryk Ćmok (1964–1970)
- ks Paweł Kubiczek (1970–1991)
Duchowni głoszący Słowo Boże na terenie obecnej parafii:
- ks. Henryk Szreder
- ks. Otton Jaworski
- ks. Jan Krzywoń
- ks. Edmund Schmidt
- diakon Emilia Grochal
Duchowni z lat 1525–1945:
- ks. Stephan (do roku 1538)
- ks. Stanislaus (1538–1543)
- ks. Nikolaus Glitzner (1550–1555)
- ks. Bartholomaus Lupienski (Lupianus) (1558)
- ks. Georg Sommer (Sonnerus) (1567)
- ks. Christophorus Lichtenstein (1574–1628)
- ks. Johann Donatus (1628–1631)
- ks. Johannes Meier (1631–1658)
- ks. Andreas Bock (1658–1679)
- ks. Christian Böttcher (1679–1702)
- ks. Christopher Albert Willudovius (1702–1723)
- ks. Georg Lehmann (1723–1746)
- ks. Andreas (Adam?) Koniedtzka (1740–1744)
- ks. Mathias Rogowski (1746–1780)
- ks. Christian Friedrich Krupiński (1780–1815)
- ks. Paul Sonnenberg (1816–1819)
- ks. Daniel Wlotzka (1819–1826)
- ks. Gottlieb (Matthias?) Nikolaiski (1826–1846)
- ks. Johann Jakob Karl Paulini (1847–1856)
- ks. Otto Hermann Czygan (1848–1853) – proboszcz pomocniczy
- ks. Adam Krolczyk (1853–1855)
- ks. Christian Ludwig Bolle (1856–1868)
- ks. Friedrich Otto Gerss (1864–1868)
- ks. Albert Christoph Sapatka (1863–1868) – stażysta (Kandidat)
- ks. Moritz Adolf Otterski (1873–1879) – II proboszcz
- ks. Hermann Adolf Niklas (1888–1891) – II proboszcz
- ks. Hugo Otto Bucholz (1892–1896) – II proboszcz
- ks. dr Karl August Bercio (1868–1903)
- ks. Paul Walter Brzezinski (1896–1919) – II proboszcz
- ks. Carl Michael Otto Mensing (1903–1922)
- ks. R.F. Rahnemfürer (1922–1923)
- ks. Erich Eduard Schneider (1923–1945) – II proboszcz
- ks. Kurt Wilhelm Hugo Korn (1923–1930)
- ks. Heinrich Will (1932–1935) – III proboszcz
- ks. Albert Alexander Adolf Kossman (1935–1945) – III proboszcz
- ks. Ernst Rudolf Stern (1931–1945)
Filiały
Filiał w Rańsku
Rady i komisje
Rada Parafialna:
- Joanna Różańska – Kurator
- ks. dr. Alferd Tschirschnitz – Wiceprezes
- Ryszard Jerosz – Sekretarz
- Katarzyna Krzyżanowska – Skarbnik
- Hubert Jasionowski
- Willi Kaczmarski
- Lothar Katzmarski
- Wolfgang Kroll
- Ginter Littek
Zastępcy:
- Ewa Bohlman
- Jolanta Gadulska
- Helga Jurewicz
- Beata Mostowa
Komisja Rewizyjna:
- Arno Bohlman – Przewodniczący
- Marianna Idzikowska
Synodałowie:
Synod Diecezji Mazurskiej
- Hubert Jasionowski
- Ryszard Jerosz
Zastępcy:
- Willi Kaczmarski
- Ewa Bohlman
Synod Kościoła E-A w RP
- Ryszard Jerosz
Zobacz też
Diecezja mazurska
Parafia w Szczytnie
Bibliografia
Ewangelicy na Mazurach, red. Erwin Kruk, Olsztyn 2001, 156 s.
Grzegorz Jasiński, Kościół ewangelicki na Mazurach w XIX w. (1817–1914), Olsztyn 2003, 503 s.
Powiat szczycieński: przeszłość–współczesność, red. Grzegorz Jasiński, Zbigniew Kudrzycki, Andrzej Misiuk, Szczytno 2006, 851 s.
.jpg){kind=link}