Wieże obronne mostu kolejowego na Pasłęce w Tomarynach: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | '''Wieże obronne mostu kolejowego na Pasłęce w Tomarynach''' – wieże znajdujące się na trasie linii kolejowej [[Ostróda]] – [[Olsztyn]], w pobliżu wsi [[Tomaryny]] [[Gietrzwałd (gmina wiejska)| | + | '''Wieże obronne mostu kolejowego na Pasłęce w Tomarynach''' – wieże znajdujące się na trasie linii kolejowej [[Ostróda]] – [[Olsztyn]], w pobliżu wsi [[Tomaryny]] w [[Gietrzwałd (gmina wiejska)|gminie Gietrzwałd]]. Są jednymi z najciekawszych zabytków fortyfikacji nowoczesnej na terenie [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]]. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
− | Połączenie kolejowe Ostróda – Olsztyn zostało otwarte dla ruchu w 1873 r. jako część ważnej magistrali toruńsko–wystruckiej przebiegającej przez Toruń | + | Połączenie kolejowe Ostróda – Olsztyn zostało otwarte dla ruchu w 1873 r. jako część ważnej magistrali toruńsko–wystruckiej przebiegającej przez Toruń – [[Iława|Iławę]] – Ostródę – Olsztyn – [[Korsze]] – Wystruć (ob. Czerniachowsk w obwodzie kaliningradzkim). Linia ta odgrywała ważną rolę w systemie komunikacyjnym oraz obronnym dawnych [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich]]. |
Z punktu widzenia militarnego ważne było zorganizowanie obrony przepraw mostowych, których ewentualne zniszczenie negatywnie wpłynęłoby na utrzymanie połączeń kolejowych w czasie działań wojennych. | Z punktu widzenia militarnego ważne było zorganizowanie obrony przepraw mostowych, których ewentualne zniszczenie negatywnie wpłynęłoby na utrzymanie połączeń kolejowych w czasie działań wojennych. | ||
− | W latach 1900–1905 na terenie dawnych Prus Wschodnich budowano umocnienia mostów kolejowych w formie masywnych wież. Dwie połączone ze sobą ceglane wieże z pancernymi wieżyczkami na dachach w Tomarynach zostały wzniesione w latach | + | W latach 1900–1905 na terenie dawnych Prus Wschodnich budowano umocnienia mostów kolejowych w formie masywnych wież. Dwie połączone ze sobą ceglane wieże z pancernymi wieżyczkami na dachach w Tomarynach zostały wzniesione w latach 1901–1902. Miały one za zadanie obronę mostu kolejowego na [[Rzeka Pasłęka|rzece Pasłęce]] w pobliżu Tomaryn w przypadku ataku rosyjskiej kawalerii. Wieże nie zostały wykorzystane w bezpośredniej walce. Odstraszająco działał sam fakt obsadzenia ich uzbrojoną załogą. |
Wieże w Tomarynach wpisane są do rejestru zabytków i podlegają ochronie prawnej. | Wieże w Tomarynach wpisane są do rejestru zabytków i podlegają ochronie prawnej. |
Wersja z 19:43, 8 lut 2015
Tomaryny | |
| |
Jedna z dwóch wież obronnych w Tomarynach gm. Gietrzwałd
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Gietrzwałd |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Wieże obronne mostu kolejowego na Pasłęce w Tomarynach – wieże znajdujące się na trasie linii kolejowej Ostróda – Olsztyn, w pobliżu wsi Tomaryny w gminie Gietrzwałd. Są jednymi z najciekawszych zabytków fortyfikacji nowoczesnej na terenie województwa warmińsko-mazurskiego.
Spis treści
Historia
Połączenie kolejowe Ostróda – Olsztyn zostało otwarte dla ruchu w 1873 r. jako część ważnej magistrali toruńsko–wystruckiej przebiegającej przez Toruń – Iławę – Ostródę – Olsztyn – Korsze – Wystruć (ob. Czerniachowsk w obwodzie kaliningradzkim). Linia ta odgrywała ważną rolę w systemie komunikacyjnym oraz obronnym dawnych Prus Wschodnich.
Z punktu widzenia militarnego ważne było zorganizowanie obrony przepraw mostowych, których ewentualne zniszczenie negatywnie wpłynęłoby na utrzymanie połączeń kolejowych w czasie działań wojennych.
W latach 1900–1905 na terenie dawnych Prus Wschodnich budowano umocnienia mostów kolejowych w formie masywnych wież. Dwie połączone ze sobą ceglane wieże z pancernymi wieżyczkami na dachach w Tomarynach zostały wzniesione w latach 1901–1902. Miały one za zadanie obronę mostu kolejowego na rzece Pasłęce w pobliżu Tomaryn w przypadku ataku rosyjskiej kawalerii. Wieże nie zostały wykorzystane w bezpośredniej walce. Odstraszająco działał sam fakt obsadzenia ich uzbrojoną załogą.
Wieże w Tomarynach wpisane są do rejestru zabytków i podlegają ochronie prawnej.
Ciekawostki
Wieże przystosowano dla broni ręcznej, maszynowej oraz dla armat.
W latach 90. XX w. kolekcjoner militariów zdemontował znajdujące się na dachach wież pancerne kopuły armat, które następnie przekazał do muzeum w Dreźnie.
Do dziś na terenie województwa warmińsko-mazurskiego zachowały się podobne wieże obronne mostu kolejowego w Samborowie w gm. Ostróda.
Zobacz też
fortyfikacje.net [08.02.2015]
Bibliografia
W. Rużewicz, Fortyfikacje nowożytne w Prusach Wschodnich – przewodnik, Łódź 2007.