Jurki

Jurki
Jurki dawniej. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [21.07.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olecki
Gmina	Świętajno
Liczba ludności (2010)	35
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Jurki
Położenie na mapie Polski Jurki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Jurki (niem. Jurken, od 1938 r. Jürgen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Świętajno. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 35 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mariusz Luberecki.

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, 12 km na zachód od Olecka i 11 km na północ od Świętajna, na północ od drogi wojewódzkiej nr 655.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1560 roku starosta Krzysztof Glaubitz sprzedał Jurkowi Kowalewskiemu z Miłuk pięć łanów sołeckich. Ze swej strony Jurek zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na prawie chełmińskim; osadnicy otrzymali dziesięcioletnią wolniznę. Nazwa wsi pochodzi od nazwiska zasadźcy. Jurki należały do parafii ewangelickiej w Cichach.

Szkołę we wsi założono na przełomie XVIII i XIX wieku. W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 51 uczniów.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. – 315 osób

• 1933 r. – 308 osób

• 1939 r. – 244 osoby

Zabytki

• zespół dworsko–parkowy z początku XX wieku: dwór, park, obora i budynek gospodarczy
• zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy
• cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na wschód od wsi
• cmentarz ewangelicki z XIX wieku, w pobliżu dawnego majątku

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Gminna ewidencja zabytków, udostępniona E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [21.07.2014]